Odliczenia od podatku 2013: ubezpieczenie zdrowotne

Przeczytaj także: Przy ryczałcie ewidencjonowanym nie odliczysz składek KRUS

---

Ważne!
Przedsiębiorca prowadzący firmę może odliczyć od podatku kwoty zapłacone na własne ubezpieczenie zdrowotne oraz składki zapłacone za osoby z nim współpracujące. Za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nim we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności.
Przedsiębiorca nie może odliczyć od swojego podatku składek na ubezpieczenie zdrowotne, które płaci jako płatnik za swoich pracowników. Te składki finansuje bowiem pracownik ze swojego wynagrodzenia, zaś płatnik jest tutaj jedynie pośrednikiem w ich przekazaniu. Wynagrodzenie brutto pracownika jest co miesiąc obniżane o należną składkę na ubezpieczenie zdrowotne, w związku z czym wynagrodzenie faktycznie wypłacane jest m.in. o wartość tych składek niższe.

Wartości składek na ubezpieczenie zdrowotne (nawet w części niepodlegającej odliczeniu od podatku) przedsiębiorca nie może zaliczyć w ciężar kosztów uzyskania przychodu.

---

Odliczenie składek gdy różne podatki

Płacone składki na ubezpieczenie zdrowotne odliczyć może przedsiębiorca rozliczający się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych (PIT-36), płacący podatek liniowy (PIT-36L), ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28) czy kartę podatkową (PIT-16A).

Podatnicy uzyskujący przychody ze stosunku pracy i pokrewnych czy też działalności wykonywanej osobiście (np. umów o dzieło czy zlecenie) uwzględnią płacone (za pośrednictwem płatnika) składki na ubezpieczenie zdrowotne w swoim rozliczeniu oznaczonym symbolem PIT-37 lub PIT-36 (jeżeli obok umowy o pracę występują także inne źródła przychodu powodujące obowiązek złożenia takiego formularza). Emeryci i renciści, jeżeli takie świadczenia były ich jedynym źródłem utrzymania i nie zamierzają korzystać z dodatkowych ulg czy preferencji podatkowych, nie muszą składać żadnego zeznania. Organ rentowy wypełnia tutaj bowiem i przekazuje podatnikowi i właściwemu dla niego urzędowi skarbowemu PIT-40A, który jest rozliczeniem rocznym. Jeżeli jednak obok renty czy emerytury podatnik uzyskuje także inne dochody opodatkowane skalą podatkową (np. z umowy o pracę czy zlecenie), musi samodzielnie wypełnić zeznanie PIT-37 lub PIT-36, w którym ujmie wszystkie uzyskane w danym roku przychody.

Gdy zabraknie podatku

Składki zapłacone w danym roku podatkowym tylko w tym roku mogą być odliczone od podatku. W sytuacji, gdy wartość podatku nie pozwala na pełne skorzystanie z odliczenia, część niewykorzystana przepada. W żadnym przypadku nieodliczona część składki nie przechodzi na rok następny. Zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne bezwzględnie nie można zaliczać w ciężar kosztów uzyskania przychodu.

Składki zagraniczne

Od obliczonego podatku ustawodawca zezwala podatnikom odliczyć także składki zapłacone za granicą z własnych środków na obowiązkowe ubezpieczenia zdrowotne w innym niż Polska państwie Unii Europejskiej lub w innym państwie Europejskiego Obszaru Gospodarczego bądź w Konfederacji Szwajcarskiej. Otóż odliczenie to przysługuje, o ile:

• nie są to składki, których podstawą wymiaru jest dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska,
• składka na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne zapłacona w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej nie została odliczona od dochodu (przychodu) albo podatku w tym państwie albo nie została odliczona w ramach odliczenia od dochodu składki na ubezpieczenie społeczne,
• istnieje podstawa prawna wynikająca z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym podatnik opłacał składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne

Tutaj także obowiązuje ograniczenie co do wysokości odliczenia, które nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tych składek

Zwrot zapłaconych składek

Jeżeli podatnik otrzyma zwrot uprzednio zapłaconych składek, a te nie zostały odliczone od podatku – nie wpłyną na wysokość zobowiązania podatkowego w roku ich zwrotu. Jeżeli natomiast zwrócone składki podatnik uprzednio odliczył od podatku, w rozliczeniu za rok podatkowy, w którym miał miejsce ich zwrot, należy je doliczyć do podatku w wysokości kwoty uprzednio odliczonej.