Amortyzacja ulepszonego środka trwałego

Przeczytaj także: Ulepszenie środka trwałego a jego wartość początkowa

O tym kiedy mamy do czynienia z ulepszeniem wpływającym na wartość początkową środka trwałego, mówi art. 22g. ust 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak aby mówić o ulepszeniu środka trwałego wpływającym na zwiększenie jego wartości początkowej, w skali roku wydatki na takie ulepszenie muszą przekroczyć kwotę 3 500 zł. Jeżeli zatem wartość poniesionych wydatków jest niższa, obciążają one bezpośrednio koszty uzyskania przychodu. Jeżeli ulepszenie łączy się z koniecznością nabycia części składowych lub peryferyjnych, ich wartość powiększa wartość początkową środka trwałego, o ile ich jednostkowa cena nabycia przekracza 3 500 zł.

Druga z przesłanek wskazuje, że ulepszeniem mamy do czynienia, gdy dochodzi do przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji czy modernizacji środka trwałego. Trzeci z warunków mówi natomiast, że takie ulepszenie winno powodować wzrost wartości użytkowej danego środka trwałego w stosunku do jego wartości z dnia przyjęcia do używania. Wzrost owej wartości użytkowej mierzony jest zaś w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonego środka trwałego, kosztem jego eksploatacji.

Wyżej wymienione przesłanki muszą być spełnione łącznie, aby mówić o ulepszeniu. Niemniej jak nietrudno zauważyć, są one na tyle szerokie, że jedynie w przypadku nieprzekroczenia limitu wydatków w wysokości 3 500 zł można mieć pewność, że nie nastąpi zwiększenie wartości początkowej środka trwałego, a same wydatki mogą zostać odniesione bezpośrednio w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Co zostało już wyże podkreślone, wydatki poczynione w trakcie roku do kwoty 3 500 zł nie powodują ulepszenia środka trwałego skutkującego zwiększeniem jego wartości początkowej i mogą być zaliczane w ciężar kosztów podatkowych. Dopiero gdy suma takich wydatków przekroczy wskazany limit, konieczne jest powiększenie wartości początkowej takiego składnika majątku o wartość wszystkich poniesionych nakładów na jego ulepszenie.

W praktyce z reguły wygląda to w ten sposób, że dopóki limit 3 500 zł nie zostanie przekroczony, wartość wydatków jest na bieżąco odnoszona w koszty podatkowe (chyba że już na etapie pierwszego wydatku przedsiębiorca wie, iż będzie to kwota większą). Z chwilą jego przekroczenia następuje korekta kosztów o wcześniejsze wydatki, które to, wraz z bieżącymi, podwyższą wartość początkową środka trwałego.

Co niezwykle ważne, dla podwyższenia wartości początkowej środka trwałego wskutek jego ulepszenia bez znaczenia pozostaje fakt, czy dany składnik majątku jest nadal amortyzowany, czy też amortyzacja ta została zakończona wcześniej. Ulepszenie wcześniej zamortyzowanego środka trwałego wywołuje ten skutek, że w dalszym ciągu będą naliczane odpisy amortyzacyjne od jego wartości początkowej powiększonej o kwotę dokonanego ulepszenia. Odpisy te będą naliczane tak długo, aż nie nastąpi zrównanie ich wartości z podwyższoną wartością początkową środka trwałego (chyba że wcześniej środek trwały zostanie zbyty czy też nastąpi jego likwidacja).

Warto także pamiętać, że ulepszenie środka trwałego nie powoduje ponownego rozpoczęcia amortyzacji. Należy go amortyzować tak samo jak przed ulepszeniem, z tą jedną różnicą, że od większej wartości początkowej (podwyższonej o wartość ulepszenia). Odpisów od zwiększonej wartości początkowej dokonuje się tutaj począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały został ulepszony.
Wyjątkiem są środki trwałe amortyzowane metodą degresywną. Tutaj bowiem wartość początkową środka trwałego można zwiększyć w miesiącu następującym po dokonaniu ulepszenia jedynie w pierwszym roku podatkowym jego amortyzacji. W kolejnych latach natomiast takie zwiększenie nastąpi dopiero od następnego roku podatkowego (wynika to ze sposobu określania podstawy naliczania odpisów amortyzacyjnych przy tej metodzie).