Faktura po zakończeniu usługi a podatek VAT i dochodowy

Przeczytaj także: Faktura po terminie a obowiązek podatkowy w podatku VAT

7 dni na wystawienie faktury i wykazanie sprzedaży w dniu wystawienia tego dokumentu – takie głosy można jeszcze spotkać wśród przedsiębiorców. Tymczasem poczynając od stycznia 2014 r. ustawodawca diametralnie zmienił zasady wystawiania faktur jak i powstawania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Obecnie generalna zasada mówi, że obowiązek podatkowy powstaje w dniu, w którym zakończono dostawę towaru lub wykonano usługę. Fakturę przy tym można wystawić później (i to niekiedy znacznie później). W przypadku zaś usług, dla których w związku z ich świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, obowiązek podatkowy powstaje z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia takich usług.

Ustawodawca tutaj także zastrzegł, że usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Co za tym idzie, przynajmniej raz w roku dany obrót wykazać należy.
Nie można też zapominać o przepisie dotyczącym m.in. zaliczek czy przedpłat. Otóż otrzymanie szeroko rozumianej zapłaty (w całości lub części) przed powyższymi terminami generuje powstanie obowiązku podatkowego od otrzymanej kwoty w dacie jej otrzymania.

Podatek dochodowy odbiega trochę od powyższego, niemniej pewne zbieżności można zauważyć. Tutaj bowiem przychód powstaje w dacie wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi (w tym także częściowego wykonania usługi) bądź w dniu wystawienia faktury albo uregulowania należności w zależności od tego, z którą czynnością będziemy mieć do czynienia jako pierwszą (to bowiem ona spowoduje powstanie przychodu).

Podobnie jak w VAT, także w podatku dochodowym ustawodawca odrębnie uregulował usługi rozliczane w okresach rozliczeniowych. Otóż tutaj datą powstania przychodu jest ostatni dzień takiego okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na fakturze. Należy przy tym pamiętać, że również w tym podatku przychód powstaje nie rzadziej niż raz w roku.

W tym ostatnim przypadku, na gruncie podatku dochodowego, data wystawienia faktury czy też otrzymania zapłaty nie ma najmniejszego znaczenia w zakresie określenia powstania przychodu. W podatku VAT zdaje się jednak być nieco inaczej z uwagi na regulacje dotyczące otrzymanych przedpłat, zaliczek, rat itd. Wprawdzie ustawodawca od tej reguły wprowadził pewne zastrzeżenie, niemniej nie odnosi się ono do usług rozliczanych w okresach rozliczeniowych.

Przykład
Pan Piotr wykonuje usługi rozliczane w miesięcznych okresach rozliczeniowych (tożsamych z miesiącami kalendarzowymi. Za usługi wykonane w sierpniu wystawił fakturę 5 września 2014 r. z terminem płatności 15 września, przy czym nabywca swoje zobowiązanie uregulował 10 września 2014 r. Przychód z tego tytułu powstał w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego a więc 31 sierpnia 2014. Tak samo powstał obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług. Data wystawienia faktury jak tez otrzymania zapłaty nie mają tutaj znaczenia.