Obowiązek podatkowy VAT 2014 od usług budowlanych dla osób prywatnych

Przeczytaj także: VAT 2014: obowiązek podatkowy przy usługach budowlanych

Powyższe może wprowadzić niemałe zamieszanie przy rozliczeniach tego typu usług i to większe, aniżeli było w latach wcześniejszych. Wtedy to bowiem przepisy mówiły, że obowiązek podatkowy powstawał co do zasady w dacie otrzymania zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia od chwili wykonania tych usług.

Wcześniejsza regulacja wymagała pewnych dodatkowych czynności, w postaci sprawdzania kiedy wpłynęła za dane usługi zapłata oraz w jakiej wartości (jeżeli bowiem przed wskazanym dniem nastąpiła jedynie zapłata częściowa, obowiązek podatkowy powstawał od tej części), niemniej regulacja ta miała zastosowanie w każdym przypadku, bez względu na to, kto był usługobiorcą. Obecnie zdaje się być zupełnie inaczej. Dlaczego?

Otóż powstanie obowiązku podatkowego dla usług budowlanych i budowlano-montażowych z początkiem 2014 r. zostało uregulowane przede wszystkim w art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a) ustawy o VAT. Przepis ten mówi, że obowiązek podatkowy w stosunku dla takich czynności powstaje w dacie wystawienia faktury w przypadkach, o których mowa w art. 106b ust. 1. Oczywiście powyższe tyczy się jedynie faktur wystawionych terminowo. Ponadto nie można zapominać o przepisach regulujących powstanie obowiązku podatkowego m.in. od otrzymanych zaliczek (tutaj bowiem powstaje on z reguły w dacie jej otrzymania). Szczegóły w tym zakresie można znaleźć w artykule: VAT 2014: obowiązek podatkowy przy usługach budowlanych.

Niemniej wskazany wyżej art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a) w zakresie powstania obowiązku podatkowego w dacie faktury odnosi się jedynie do tych dokumentów, o których mowa w art. 106b ust. 1 ustawy o VAT. Ten przepis z kolei mówi: Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 (czyli np. najem, dzierżawa, leasing).

Nie znalazły się tutaj natomiast faktury wystawiane na żądanie nabywców, a więc m.in. przypadków, gdy takim nabywcą jest chociażby osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej (czyli niepodatnik). Obowiązek wystawiania faktur na żądanie znalazł się bowiem w art. 106b ust. 3 ustawy o VAT.
Wydaje się zatem słusznym stwierdzenie, że w takich przypadkach obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, a więc z chwilą wykonania usług.