Badanie sprawozdania finansowego: wybór biegłego rewidenda

Przeczytaj także: Biegły rewident w spółce akcyjnej

Przemyślany wybór audytora to korzyść dla przedsiębiorcy

Dopasowanie oczekiwań co do formy i zakresu komunikacji między biegłym i jednostką w trakcie badania, zrozumienie i akceptacja proponowanej metodologii przeprowadzenia audytu, dostosowanie doświadczenia audytora do specyfiki badanej jednostki, to tylko niektóre korzyści świadomego i przemyślanego wyboru biegłego rewidenta. Specjalizacja i znajomość branży czasami może choć nie musi mieć istotnego znaczenia w zakresie prawidłowej oceny sprawozdania finansowego jednostki.

– W przypadku gdy branża jednostki badanej wymaga dość specyficznej wiedzy na temat regulacji prawnych, pominięcie tego elementu w procesie wyboru biegłego rewidenta może jednak nie tylko osłabić jakość badania, ale także wytworzyć barierę niepewności, co do wyników badania przeprowadzonego przez biegłego rewidenta. – wyjaśnia Krzysztof Burnos, członek Krajowej Rady Biegłych Rewidentów i międzynarodowej grupy roboczej FEE ds. corporate governance, która opracowała przewodnik dot. dobrych praktyk procesu wyboru biegłego rewidenta.

Jeżeli firma oczekuje stałej obecności biegłego rewidenta na badaniu, a zastosowany model audytu opiera się jedynie na nadzorze nad zespołem audytorskim, wtedy może być to zalążek nieporozumienia, który nie sprzyja efektywności badania.

Dobry wybór, czyli jaki?

Za wybór biegłego rewidenta w jednostce odpowiadają organy zatwierdzające sprawozdanie finansowe jednostki i nadzorujące działania zarządu oraz funkcjonowanie jednostki. Proces ten może angażować, w zależności od obowiązujących zasad corporate governance, akcjonariuszy, udziałowców, rady nadzorcze, komitety audytu, zewnętrzne organy regulacyjne itp. Co do zasady, jak każdy proces decyzyjny, wybór biegłego rewidenta obejmuje zebranie odpowiednich informacji o potencjalnych wykonawcach badania sprawozdania finansowego, ich analizę według określonych kryteriów oraz dokonanie ostatecznego wyboru na podstawie wyników analizy. Dobrą praktyką jest dokumentowanie tego procesu.

– Z jednej strony, zbieranie ofert i sporządzenie uzasadnienia wyboru to budowanie w jednostce dobrej praktyki corporate governance. Z drugiej strony, umożliwienie organom nadzorczym rozliczenia się z podejmowanych decyzji i doskonalenia tego procesu w przyszłości – wyjaśnia ekspert Krajowej Izby Biegłych Rewidentów.

Dobry wybór audytora nie może opierać się wyłącznie na ofertach przesłanych pocztą lub emailem. Oferty stanowią zaledwie początek procesu prowadzącego do poznania potencjalnego wykonawcy badania. Kolejnym etapem powinno być spotkanie z biegłym rewidentem, który odpowiadać będzie za wykonanie badania.

– Podczas takiego spotkania właściciele czy organy nadzorcze jednostki uzyskać mogą odpowiedzi na dodatkowe pytania z zakresu kwalifikacji czy doświadczenia biegłego rewidenta, stosowanej metodologii wykonywania badań, zamierzonej wielkości zespołu audytorskiego, terminów wykonania badania, zamierzonego podejścia do określonych obszarów sprawozdania finansowego – wyjaśnia Krzysztof Burnos.

Niestety bardzo często nie dochodzi do spotkań z biegłymi rewidentami w procesie ich wyboru. Główną tego przyczyną jest stale niewystarczająca wiedza jednostek na temat samego procesu badania sprawozdań finansowych jak i postrzeganie badania przez większość organów nadzorczych jako obowiązku ustawowego, który należy po prostu wypełnić.