Udzielenie rabatu: wsteczna korekta kosztów nie jest przesądzona?

Przeczytaj także: Jak rozliczyć bonus pieniężny otrzymany przez firmę?

Przykładem odmiennego podejścia jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z zeszłej środy, czyli 25.03.2015 r. sygn. akt II FSK 955/14.

Skarżąca spółka działała w branży budowlanej. W związku z tym zawierała umowy z kontrahentami na zakup określonych towarów w postaci materiałów budowlanych lub usług w celu realizacji projektów budowlanych. W umowach tych bardzo często były postanowienia mówiące, że w przypadku zakupienia określonej ilości towarów (czyli osiągnięcia określonego poziomu obrotu) lub usług, kontrahenci udzielą spółce rabatów potransakcyjnych w stosownej wysokości. Rabat taki jest określany jako świadczenie pieniężne należne spółce, a będące wynikiem obniżenia ceny wszystkich dostaw zrealizowanych w danym roku kalendarzowym. Rabat jest udzielany jednorazowo za cały rok do 15 marca roku następnego, poprzez wystawienie faktury (bądź fatkur) korygującej zmniejszającej cenę wcześniej zakupionych towarów i usług.

Sprawozdanie finansowe spółka sporządza do 15 lutego następnego roku, czyli zazwyczaj przed otrzymaniem faktur korygujących od kontrahentów w zakresie udzielonych rocznych rabatów i upustów. Do końca marca jest ona także zobowiązana złożyć zeznanie podatkowe. Dlatego faktury korygujące otrzymane po dniu 15 lutego są ujmowane na bieżąco w rachunku podatkowym. Spółka wystąpiła z zapytaniem, czy takie postępowanie jest prawidłowe.

Organ podatkowy w wydanej interpretacji stwierdził oczywiście że nie, wskazując iż korekty takie winny być każdorazowo odnoszone do tych okresów, w których pierwotnie powstał koszt uzyskania przychodu.

Zdaniem organu faktury korygujące dokumentujące otrzymanie rabatu, odnoszące się do kosztów bezpośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami danego roku podatkowego, otrzymane po dniu sporządzenia sprawozdania finansowego lub złożenia zeznania podatkowego za ten rok, powinny być ujmowane przez Skarżącą w roku podatkowym rozpoznania kosztu bezpośredniego (pierwotnego), ponieważ późniejsze wystawienie faktury korygującej nie określa nowego zdarzenia gospodarczego (i tym samym nie generuje nowych kosztów), tylko zmienia już zaistniałe zdarzenie.
W konsekwencji skarżąca winna dokonać korekty kosztów uzyskania przychodu za poprzednie okresy rozliczeniowe.

Sprawa trafiła ostatecznie do sądu, który w obydwu instancjach przyznał rację skarżącej. Najpierw wypowiedział się WSA w Warszawie w wyroku z dnia 05.12.2013 r. sygn. akt III SA/Wa 1454/13.

Skład orzekający przyznał, że uzyskanie przez spółkę świadczenia pieniężnego od kontrahenta z tytułu przyznania przez tegoż kontrahenta upustu od zakupów dokonanych w poprzednim roku podatkowym, należy uwzględnić w rozliczeniu podatkowym za rok, w którym przyznano upust tj. za rok następujący po roku, w którym dokonano zakupów objętych następnie upustem.

W wyroku tym sąd nie skupił się jednak na przepisach regulujących powstawanie kosztów uzyskania przychodu, a przychodów podatkowych i to na podstawie ich analizy doszedł do takich wniosków.
Rację przyznał mu NSA w wyroku z dnia 25.03.2015 r. sygn. akt II FSK 955/14 (wskazując jednakże, że owe rabaty i upusty to nie przychody), oddalając skargę Ministra Finansów (na dzień publikacji artykułu nie zostało jeszcze sporządzone pisemne uzasadnienie do tego wyroku).

Ponownie pojawia się zatem szansa, że wsteczna korekta kosztów nie zawsze jest konieczna. Niestety na jednomyślność w tej materii raczej nie ma co liczyć, chociaż powyższe rozstrzygnięcia nie są osamotnione.