eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPodatkiPorady podatkowe › Podatek VAT i likwidacja firmy: spis z natury bez środków trwałych?

Podatek VAT i likwidacja firmy: spis z natury bez środków trwałych?

2015-04-01 13:50

Podatek VAT i likwidacja firmy: spis z natury bez środków trwałych?

Podatek VAT i likwidacja firmy © v.poth - Fotolia.com

Podatnik likwidujący firmę musi pamiętać o sporządzeniu na dzień tej likwidacji spisu z natury na potrzeby podatku od towarów i usług. W spisie takim należy wykazać, wycenić i opodatkować towary, przy nabyciu bądź wytworzeniu których przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego, a które mu pozostały na dzień likwidacji.

Przeczytaj także: Likwidacja działalności gospodarczej w podatku VAT i dochodowym

Mówi o tym art. 14 ustawy o podatku od towarów i usług.
1. Opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku:
  1. rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej;
  2. zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego.

4. Przepisy ust. 1 i 3 stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
5. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, podatnicy są obowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, zwany dalej "spisem z natury". Podatnicy są obowiązani załączyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości i o kwocie podatku należnego, do deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.
6. Obowiązek podatkowy w przypadku, o którym mowa w ust. 1, powstaje w dniu rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu.

fot. v.poth - Fotolia.com

Podatek VAT i likwidacja firmy

Podatnik likwidujący firmę musi pamiętać o sporządzeniu na dzień tej likwidacji spisu z natury na potrzeby podatku od towarów i usług. W spisie takim należy wykazać, wycenić i opodatkować towary, przy nabyciu bądź wytworzeniu których przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego, a które mu pozostały na dzień likwidacji.


Do remanentu likwidacyjnego odnoszą się przy tym także przepisy art. 91 ust. 4-7 ustawy o VAT, a traktujące o tzw. okresie korekty VAT, który odnosi się w zakresie takiej korekty m.in. w stosunku do środków trwałych ujętych w spisie z natury.
4. W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.
6. W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:
  1. opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
  2. zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

7. Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Jeden z podatników we wniosku o interpretację wysunął przy tym śmiałą tezę, że w remanencie likwidacyjnym nie należy ujmować wartości środków trwałych będących własnością podatnika (chodziło o nieruchomość). Jego zdaniem do środków trwałych wykorzystywanych na potrzeby działalności powinny mieć zastosowanie jedynie regulacje zawarte w art. 91 ustawy o VAT, w związku z czym podatnik winien dokonać korekty podatku naliczonego, o ile likwidacja firmy nastąpiłaby tutaj w okresie korekty. W ocenie podatnika po upływie okresu korekty należy przyjąć, że odliczony podatek naliczony od wytworzenia środka trwałego został "skonsumowany" na cele firmowe i posiadanie na stanie tych towarów w momencie likwidacji działalności gospodarczej nie powinno wywołać już żadnych skutków w podatku od towarów i usług.

Inna wykładnia przepisów narusza jego zdaniem zasadę neutralności podatku VAT.

Organ podatkowy z powyższym oczywiście się nie zgodził wskazując na literalne brzmienie regulacji zawierających definicję towarów (są nimi także środki trwałe) i uznając, że w spisie z natury na dzień likwidacji środki trwałe również winny zostać ujęte i opodatkowane. Sprawa trafiła do sądu, który w pierwszej instancji skargę uznał za zasadną, niemniej pogląd podatnika, zgodnie z którym co do zasady środki trwałe w spisie sporządzanym na dzień likwidacji nie powinny być ujmowane, uznał za zbyt daleko idący (wyrok WSA w Lublinie z dnia 16.10.2013 r., sygn. akt I SA/Lu 771/13). Niemniej zdaniem sądu art. 14 oraz art. 91 ustawy o VAT należy odczytywać we wzajemnym powiązaniu.

W pierwszej kolejności WSA przyznał, że nie ma podstaw do wyłączenia z pojęcia towarów w ujęciu art. 14 ust. 1 ustawy o VAT, tych towarów, które zostały zaliczone przez podatnika do jego środków trwałych.
Zdaniem sądu „(…) nie ma podstaw do wyłączenia z pojęcia towarów w ujęciu tego przepisu, tych które zostały zaliczone przez podatnika do jego środków trwałych. Ze sformułowania, że towary nie były przedmiotem dostawy nie można wyciągać jednoznacznych wniosków, że przepis ten odnosi się jedynie do towarów nabytych w celu dostawy. Czym innym jest bowiem fakt niedokonania dostawy towaru po nabyciu, a czym innym niedokonanie dostawy towaru nabytego w tym celu. Środki trwałe podatników też bywają, i to nierzadko, przedmiotem dostawy, aczkolwiek nie są nabyte w celu zrealizowania dostawy. Omawiany przepis nie stanowi, że jego dyspozycja w spornej części odnosi się tylko do towarów nabytych w celu dokonania dostawy.(…)”

Analizując regulacje krajowe w zestawieniu z prawem unijnym Sąd doszedł jednak do wniosku, że po upływie okresu korekty, środki trwałe podatnika w momencie likwidacji przez niego działalności, nie powinny podlegać opodatkowaniu i być ujmowane w spisie likwidacyjnym, skoro minął normatywnie określony czas korekty podatku naliczonego z tytułu ich nabycia, wynikający z założonego czasu zużycia tych środków w działalności podatnika.

Fiskus z takim podejściem się nie zgodził i złożył kasację do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ten sprawy jednak nie rozstrzygnął. Postanowieniem z dnia 05.02.2015 r. sygn. akt I FSK 255/14 zawiesił postępowanie i wystąpił z pytaniem prejudycjalnym do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej o następującej treści:

Czy art. 18 lit. c) dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE z 2006 r., Nr L 347, s. 1 i nast. ze zm.) należy tak rozumieć, że po upływie okresu korekty, o której stanowi art. 187 dyrektywy, środki trwałe podatnika, z tytułu nabycia których odliczył VAT, w momencie zaprzestania przez niego działalności nie powinny podlegać opodatkowaniu i być ujmowane w spisie likwidacyjnym, skoro minął normatywnie określony czas korekty podatku naliczonego z tytułu ich nabycia, wynikający z założonego czasu zużycia tych środków w działalności gospodarczej podatnika, czy też niezależnie od okresu korekty środki trwałe w momencie zaprzestania działalności gospodarczej podatnika podlegają opodatkowaniu?

Niestety na odpowiedź musimy poczekać. Niemniej uzyskanie odpowiedzi zbieżnej z zaprezentowanym wyżej podejściem WSA pozwoli podatnikom likwidującym swoje firmy na zmniejszenie zobowiązań podatkowych związanych właśnie z wykazywaniem w spisie z natury środków trwałych, zwłaszcza gdy tymi są nieruchomości.

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: