Ustabilizowana korekta kosztów i przychodów w 2016 r.

Przeczytaj także: Bieżąca korekta niezawinionych kosztów i przychodów podatkowych

Obecne regulacje ustaw o podatkach dochodowych nie mówią nic o tym, w jaki sposób księgować dokumenty korygujące. Przez długi czas dominowało tutaj stanowisko, że moment ujęcia korekty uzależniony jest od tego, czy była ona wynikiem błędu, czy też była niezawiniona.

Niestety w ostatnich latach wykształciło się wśród organów podatkowych stanowisko, że korekty takie każdorazowo należy odnosić do okresu, w którym miało miejsce pierwotne zdarzenie gospodarcze, w czym fiskusa zaczął popierać także sąd (chociaż nie każdy skład orzekający powyższe aprobuje). Taki sposób postępowania tłumaczono tym, że faktura korygująca nie dokumentuje nowego zdarzenia, a odnosi się jedynie do tego, co było wcześniej. Dlatego też korekta winna zostać wykazana w okresie ujęcia tego (pierwotnego) zdarzenia gospodarczego.

Niestety pogląd taki bardzo często wiąże się także z korektą złożonych już zeznań podatkowych czy sporządzonych spisów z natury. Nadto w przypadku korekty - zmniejszenia kosztów, należy uregulować nie tylko zaległy podatek ale i odsetki za zwłokę. Przedsiębiorcy są tutaj zatem często karani nie za popełnione błędy, ale działania zgodne z prawem.

Od 2016 r. korekta na bieżąco

Taki stan rzeczy ma jednak trwać jedynie do końca roku. 24 września 2015 r. bowiem Prezydent podpisał ustawę z dnia 10 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów, która m.in. reguluje zasady ujmowania dokumentów korygujących w kosztach i przychodach podatkowych.

Regulacje te w obydwu ustawach o podatkach dochodowych są w zasadzie tożsame. Co one mówią?

Otóż jeżeli korekta przychodu bądź kosztu nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie przychodów/kosztów osiągniętych/poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona (a w przypadku korekty kosztów - otrzymana) faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Przepisy o korekcie kosztów czy przychodów nie będą stosowane, jeżeli sama korekta tyczy się zobowiązań podatkowych, które uległy już przedawnieniu. Te na wartość podatku już nie wpłyną.

Ustawodawca wskazał też, jak należy się zachować w przypadku zmiany formy opodatkowania na zryczałtowaną. Otóż jeżeli korekta taka będzie tyczyła się okresu sprzed tej zmiany, winna ona zostać wykazana w ostatnim okresie rozliczeniowym sprzed zmiany. W przypadku osób fizycznych zasada ta będzie miała zastosowanie także w przypadku likwidacji działalności gospodarczej (czyli korekta będzie musiała być ujęta w ostatnim okresie rozliczeniowym przed taką likwidacją).

Ustawodawca nie zapomniał także o ryczałtowcach (oczywiście ci korygują jedynie przychody, jako że koszty uzyskania przychodów nie są u nich w ogóle brane pod uwagę). W uproszczeniu można powiedzieć, iż stosują oni te same zasady, co podatnicy płacący podatek od dochodu z tą małą różnicą, że gdy wartość korekty (na minus) przekroczy w danym okresie rozliczeniowym wartość przychodu, „brakującego” zmniejszenia należy dokonać w następnych okresach rozliczeniowych (tak aby przychód nie przyjął wartości ujemnej).

Korekty spowodowane błędami, np. pomyłkami w ilości czy cenie, a także wartości, w dalszym ciągu będą musiały być ujmowane wstecz – w okresie, którego dotyczą (czyli w okresie ujęcia wartości pierwotnych).