eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPodatkiPorady podatkowe › Bezpośredni zwrot podatku VAT nie ulega przedawnieniu

Bezpośredni zwrot podatku VAT nie ulega przedawnieniu

2015-10-21 13:13

Bezpośredni zwrot podatku VAT nie ulega przedawnieniu

VAT © tashatuvango - Fotolia.com

Podatnicy podatku VAT składając deklaracje często wykazują w nich kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy. Tym samym kwota wskazanej nadwyżki sukcesywnie się zwiększa. W takich sytuacjach zdarza się, iż w momencie gdy podatnik wnosi o zwrot nadwyżki na rachunek bankowy, część podatku naliczonego składająca się na tę kwotę dotyczy okresu, który uległ już przedawnieniu. Tym samym powstaje wątpliwość czy organ podatkowy może uznać, iż prawo do zwrotu podatku uległo przedawnieniu.

Przeczytaj także: Nienależny zwrot VAT: kiedy przedawnienie?

Zasadą jest, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Co istotne w przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy (art. 87 ust. 1 ustawy o VAT).

Podatnicy są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne bądź kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca/kwartału następującego po każdym kolejnym miesiącu/kwartale. Jak stanowi art. 99 ust. 12 ustawy o VAT, zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego przyjmuje się w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej określi je w innej wysokości.
W tym miejscu należy zauważyć, że kwota nadwyżki podatku naliczonego kształtuje się za dany okres rozliczeniowy w następstwie zestawienia (w ramach deklaracji podatkowej) kwot podatku należnego i podatku naliczonego. Zatem, kwota zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, konstytuuje się z mocy prawa za dany okres rozliczeniowy.

Zgodnie z art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego w którym upłynął termin płatności podatku. Zauważyć trzeba, iż przepis ten odnosi się bezpośrednio do zobowiązań podatkowych, którym w świetle definicji zawartej w Ordynacji podatkowej jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa.

W orzecznictwie sądów administracyjnych, w odniesieniu do przepisów ustawy o VAT, przyjęto szeroką wykładnię art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, obejmując zakresem tej normy również inne elementy konstrukcji podatku od towarów i usług, tj. kwotę zwrotu różnicy podatku oraz kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym.
W uchwale siedmiu sędziów NSA w Warszawie z dnia 29 czerwca 2009 r. (sygn. akt I FPS 9/08) stwierdzono: „Jednakże takie rozumienie tego przepisu, które prowadzi do konkluzji, że Ordynacja podatkowa przewiduje instytucję przedawnienia jedynie dla jednej formy przekształcenia obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, tzn. dla zobowiązania podatkowego, z pominięciem innych postaci przekształcenia tegoż obowiązku - w kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w art. 21 ust. 1 p.t.u.a., prowadzi do wątpliwości, które legły u podstaw przedstawionego do rozstrzygnięcia w tej sprawie zagadnienia prawnego: czy takie rozumienie normy art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej jest prawidłowe, a przede wszystkim, czy jest zgodne z Konstytucją RP.”

Zagadnienie prawne będące przedmiotem przywołanej uchwały nie dotyczyło bezpośrednio kwestii przedawnienia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny miesiąc i w dalszej kolejności jej bezpośredniego zwrotu. Niemniej, NSA rozstrzygnął wątpliwości interpretacyjne dotyczące przedawnienia nie tylko nienależnego zwrotu podatku od towarów i usług, ale również odniósł się do kwestii przedawnienia kwoty do przeniesienia na następny miesiąc. W uchwale wskazano, że art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej ma zastosowanie również do rozliczeń, w których obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług przekształcił się w kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do rozliczenia w kolejnym okresie rozliczeniowym (określanej jako zwrot pośredni).
Zdaniem NSA, termin przedawnienia takiej kwoty zaczyna biec od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin zwrotu podatku, czyli z pierwszym dniem następnego roku, a kończy się z upływem 5 lat. Tym samym istnieje dość znaczne ryzyko, że organ podatkowy uzna, iż „termin zwrotu podatku” NSA odniósł do zwrotu różnicy podatku mającego charakter bezpośredni, jak i pośredni.

W opinii Autora istnieją również przesłanki do stwierdzenia przeciwnego (do twierdzenia, że powyższa uchwała przesądza jedynie o braku możliwości określenia przez organy podatkowe [lub skorygowania przez podatnika] kwoty nadwyżki w innej wysokości niż wynikająca ze złożonej przez podatnika deklaracji za objęty przedawnieniem okres rozliczeniowy). Natomiast nie wpływa na przedawnienie samej kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym przeniesionej na kolejne okresy rozliczeniowe.

Argumentem przemawiającym za tym, że kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym nie ulega przedawnieniu jest okoliczność, że w większości przypadków nie można jednoznacznie stwierdzić, iż nadwyżka ta (która zostanie wykazana do zwrotu w bieżącej deklaracji) zawiera kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, która była wykazana przez podatnika w rozliczeniach podatkowych, za które zobowiązanie podatkowe się przedawniło.

Kwoty podatku naliczonego wykazywane w kolejnych deklaracjach mają charakter zbiorczy i nie jest możliwe ich powiązanie z konkretnymi fakturami dokumentującymi nabycie towarów i usług. Z chwilą wykazania podatku naliczonego w deklaracji nie można już go przypisać do konkretnych wydatków (w związku z tym składa się on na zbiorczą sumę podatku naliczonego). Niemożliwym jest wskazanie w jakiej części kwotę nadwyżki z poprzedniej deklaracji zawiera w sobie nowo wyliczona kwota nadwyżki podatku do rozliczenia w następnym okresie rozliczeniowym. W bieżącej deklaracji nie mamy do czynienia wprost z nadwyżką podatku naliczonego nad należnym za okresy rozliczeniowe, za które płatność podatku uległa przedawnieniu.

Tym samym zdaniem Autora kwota nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, w tym prawo do bezpośredniego zwrotu do ww. nadwyżki nie uległa przedawnieniu.

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: