Amortyzacja wycofanego i wprowadzonego samochodu do firmy

Przeczytaj także: Stawka amortyzacji budynku na cudzym gruncie

Zgodnie z art. 32 ustawy o rachunkowości, amortyzowanie środka trwałego należy rozpocząć nie wcześniej niż po przyjęciu go do używania, a zakończyć nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego lub przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru (ewentualnie uwzględniając przewidywaną przy likwidacji cenę sprzedaży netto pozostałości środka trwałego).

W momencie wycofania z działalności gospodarczej np. samochodu osobowego, jeśli nie jest on do końca zamortyzowany, zaprzestajemy amortyzacji. Ostatni odpis amortyzacyjny powinien dotyczyć miesiąca wycofania. Nie musimy korygować (zmniejszać) dokonanych do tej pory odpisów. Ewentualna niezamortyzowana wartość początkowa samochodu nie jest kosztem uzyskania przychodu w przypadku przekazania go na cele prywatne (art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT), więc takiej „resztki” amortyzacji nie możemy rozliczyć w kosztach. Kiedy zapada decyzja o ponownym wprowadzeniu go do firmy, trzeba go wpisać do ewidencji środków trwałych w takiej wartości początkowej, w jakiej widniał on w niej, zanim został wyksięgowany. A zatem w przypadku ponownego wprowadzania do firmy samochodu wcześniej całkowicie zamortyzowanego nie ma możliwości ponownej amortyzacji – jego wartość będzie wynosić zero złotych.

Wycofany samochód trafia do żony

A co jeśli mąż zamyka swoją firmę, a żona z kolei rozpoczyna nową działalność i chce wprowadzić do niej samochód wcześniej amortyzowany u męża? Jeśli są oni współwłaścicielami samochodu – czyli jeśli istnieje między nimi wspólność majątkowa – w przypadku, gdy samochód nie został w pełni zamortyzowany w działalności męża, żona w swojej odrębnej firmie będzie musiała kontynuować amortyzację samochodu przy uwzględnieniu dotychczasowej wartości odpisów amortyzacyjnych, jakich dokonał mąż i to jeszcze według przyjętej przez męża metody amortyzacji.

Kiedy bowiem dochodzi do zmiany działalności wykonywanej samodzielnie przez jednego z małżonków na działalność wykonywaną samodzielnie przez drugiego z małżonków – wartość początkową środków trwałych ustala się w wysokości wartości początkowej określonej w ewidencji małżonka, który uprzednio amortyzował środek trwały (art. 22g ust. 12 i ust. 13 pkt 5 ustawy o PIT).

Fiskus w interpretacjach podkreśla, że nie można w takich sytuacjach powtórnie zaliczyć do kosztów działalności tym razem w firmie drugiego małżonka tego samego wydatku, jaki małżeństwo ponosi ze wspólnego majątku. Przecież dochód osiągnięty z drugiej firmy również będzie dochodem wspólnym.

W działalności córki

Może też być tak, że przekazany na cele osobiste przedsiębiorcy samochód trafia w drodze darowizny do np. córki przedsiębiorcy, a ta chce go wykorzystywać we własnej działalności gospodarczej. Mimo, że u ojca w firmie samochód został całkowicie zamortyzowany, córka może go amortyzować u siebie. W takiej sytuacji córka przy wprowadzaniu auta do ewidencji środków trwałych będzie musiała wycenić i ustalić wartość początkową samochodu w oparciu o stopień jego zużycia i ceny rynkowe używanych pojazdów. Tak ustalona wartość auta będzie podstawą do dokonywania comiesięcznych odpisów amortyzacyjnych, które pomniejszą kwotę należnego fiskusowi PIT-u.

Katarzyna Miazek,