Tylko sprzedaż ponad 1 ha ziemi rolnej zwolniona z podatku PCC

Przeczytaj także: Podatek PCC od sprzedaży gruntów rolnych?

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawczyni - notariusz - jest płatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych. Zamierza sporządzić akt notarialny sprzedaży niezabudowanych gruntów sklasyfikowanych jako użytki rolne, a oznaczonych w ewidencji gruntów symbolem R IIIb. Ich powierzchnia jest mniejsza aniżeli 1 ha, zarówno zwykły jak i przeliczeniowy. Grunty te są wykorzystywane na cele rolnicze. Sprzedawca jest posiadaczem gruntów, które w sumie przekraczają 1 ha zwykły. Nabywca posiada natomiast grunty rolne o powierzchni przekraczającej 11 ha i mniejszej niż 300 ha wykorzystywane w celach rolniczych. Gospodarstwo rolne będzie prowadził przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia wskazanych wyżej gruntów.

Wnioskodawczyni zadała pytanie, czy w takiej sytuacji powinna pobrać od transakcji sprzedaży podatek od czynności cywilnoprawnych? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 223) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika. W myśl natomiast ust. 2 ww. przepisu, notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. crazymedia - Fotolia.com

Tylko sprzedaż ponad 1 ha ziemi rolnej zwolniona z podatku PCC

Jednym z warunków niezbędnych do spełnienia, aby skorzystać ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych przy sprzedaży gruntów rolnych jest to, aby sprzedawane grunty stanowiły gospodarstwo rolne. Jeżeli ich powierzchnia będzie w związku z tym zbyt mała, aby uznać je za gospodarstwo, PCC trzeba zapłacić.

Jak wynika z przywołanych przepisów, zawarcie umowy sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W sytuacji, gdy umowa sprzedaży zawierana jest w formie aktu notarialnego notariusz ma obowiązek jako płatnik obliczyć, pobrać i wpłacić na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 9 pkt 2 lit. a) wymienionej ustawy zwalnia się od podatku sprzedaż własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wraz z będącymi ich częścią składową drzewami i innymi roślinami, pod warunkiem że w wyniku dokonania czynności zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia; zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz.Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9).

Zwolnienie zawarte w art. 9 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter warunkowy, tzn. ma zastosowanie jeżeli zostaną spełnione wszystkie warunki w nim określone. Oznacza to, że umowa sprzedaży będzie zwolniona od podatku od czynności cywilnoprawnych, tylko wtedy, gdy m.in. w rozumieniu ustawy o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabywany grunt będzie stanowił gospodarstwo rolne.

Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiują pojęcia „gospodarstwa rolnego”, odsyłając w tej kwestii do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2013 r., poz. 1381, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 1 ustawy o podatku rolnym opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Art. 2 ust. 1 ustawy stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej. (...)

Wobec przedstawionych okoliczności i przywołanych przepisów należy stwierdzić, że skoro przedmiotem umowy sprzedaży nie będą grunty stanowiące gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym, gdyż ich powierzchnia nie przekracza 1 ha ani 1 ha przeliczeniowego, to brak jest podstaw do zastosowania omawianego zwolnienia. Nie zostanie bowiem spełniona jedna z przesłanek warunkujących zwolnienie z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, określonych w art. 9 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Treść przepisu art. 9 pkt 2 lit. a) ww. ustawy wprost bowiem wskazuje, że zwolnieniem jest objęta tylko umowa sprzedaży gruntów (i ich części składowych w postaci drzew i innych roślin) stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Z tytułu tej czynności Wnioskodawczyni, jako płatnik podatku od czynności cywilnoprawnych, będzie miała zatem obowiązek pobrania i odprowadzenia wymienionego podatku. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów