Pokoje gościnne i domki letniskowe na wakacje w podatku dochodowym

Przeczytaj także: Jak nie zapłacić podatku od wynajmu pokoi gościnnych?

Sam dom na wsi to jednak za mało, aby do zwolnienia mieć prawo. Otóż art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi, że wolne od podatku dochodowego są dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych, w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5.

Osoba, która ma na wsi jedynie dom, niemniej nie posiada gospodarstwa rolnego, na zwolnienie nie ma co liczyć. To samo tyczy się pokoi wynajmowanych przez rolników w formie „hoteli pracowniczych” jak też pokoi znajdujących się w budynku mieszkalnym należącym do rolnika, niemniej wybudowanego na terenie miasta. Również odpłatne udostępnienie domku letniskowego wiąże się z zapłatą podatku. Aby bowiem ze zwolnienia skorzystać, muszą zostać spełnione łącznie aż 4 warunki:

1. najem musi dotyczyć pokoi znajdujących się w budynkach mieszkalnych (odpada tutaj zatem udostępnienie pomieszczeń użytkowych, czy domków letniskowych)
2. pokoje muszą być wynajmowane jedynie osobom przebywającym na wypoczynku, czyli turystom a nie np. pracownikom oddelegowanym do pracy w danej miejscowości,
3. budynek (bądź budynki) mieszkalny, w którym udostępniane są pokoje, musi być położony na terenie wiejskim i to w gospodarstwie rolnym; gospodarstwo rolne jest tutaj rozumiane zgodnie z definicją zawartą w ustawie o podatku rolnym (jest to zatem obszar gruntów, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, o łącznej powierzchni przekraczającej 1ha fizyczny bądź 1 ha przeliczeniowy),
4. liczba wszystkich wynajmowanych pokoi nie może przekraczać pięciu (nie jest natomiast istotna liczba miejsc do spania w tych pokojach).

Osoba udostępniająca tzw. prywatne kwatery, która nie spełnia powyższych warunków, musi w związku z tym liczyć się z zapłatą podatku dochodowego od zarobionych w ten sposób pieniędzy tak jak przedsiębiorca. Wachlarz form opodatkowania jest tutaj stosunkowo szeroki: od skali podatkowej przez podatek liniowy, ryczałt ewidencjonowany po kartę podatkową.

Prowadzenie firmy w powyższym zakresie daje szeroki wachlarz dostępnych form opodatkowania, niemniej trzeba pamiętać, że nie każdą taką formę konkretny podatnik będzie mógł zastosować, jak też nie każda będzie dla niego opłacalna.

I tak forma najprostsza, bo opodatkowanie kartą podatkową, jest dostępna jedynie dla podatników świadczących usługi hotelarskie polegające na wynajmie pokoi gościnnych i domków turystycznych (w tym wydawanie posiłków), u których łączna liczba pokoi nie przekracza 12 (art. 23 ust. 1a ustawy o ryczałcie oraz poz. 4 cz. XII tabeli w załączniku nr 3 do tej ustawy).

Ryczałt ewidencjonowany nie zawiera takich ograniczeń. Jedyne z czym trzeba się liczyć, to limit przychodu w wysokości 150 000 euro (w skali danego roku podatkowego). Niestety dla usług związanych z zakwaterowaniem ma zastosowanie bardzo wysoka, bo aż 17% stawka podatku. Usługi związane z działalnością gastronomiczną (a więc tutaj przychody związane ze sprzedażą posiłków) są z kolei opodatkowane stawką 3% (z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%).

Wyodrębnienie usługi zakwaterowania oraz zapewnienia posiłku nie zawsze jednak jest w takich przypadkach możliwe. Wówczas należy zastosować do całego przychodu stawkę przewidzianą dla świadczenia głównego, którym jest właśnie zakwaterowanie. Właściwa będzie zatem tutaj stawka 17%

W przypadku skali podatkowej stawka podatku wynosić będzie co do zasady 18% (a przy dochodach powyżej 85,5 tys. zł - 32% od nadwyżki ponad ten limit), zaś podatku liniowego 19% (bez względu na wysokość dochodu). Opodatkowany jest tutaj dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Faktycznie wyliczony podatek może zatem tutaj być dużo niższy od ryczałtu ewidencjonowanego. Niemniej przy opodatkowaniu dochodów potrzebna jest dużo większa wiedza w zakresie rozliczeń podatkowych. Konieczne jest tutaj bowiem zaprowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, z czym wiąże się posiadanie wiedzy o prowadzeniu tego urządzenia księgowego. Nadto nie każdy poniesiony w związku z prowadzoną firmą wydatek może być potraktowany jako koszt podatkowy.