eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPodatkiInterpretacje i wyjaśnienia › Rekompensata za rezygnację ze służbowego samochodu kosztem firmy

Rekompensata za rezygnację ze służbowego samochodu kosztem firmy

2016-11-04 13:17

Rekompensata za rezygnację ze służbowego samochodu kosztem firmy

Dodatkowe składniki wynagrodzenia © Africa Studio - Fotolia.com

Spółka, która wypłaca swoim pracownikom rekompensatę za rezygnację przez nich z korzystania z firmowych samochodów do wykonywania zadań służbowych, kwotę takiej rekompensaty może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów - potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 02.11.2016 r. nr 2461-IBPB-1-3.4510.891.2016.1.SK.

Przeczytaj także: Amortyzacja samochodu osobowego używanego prywatnie

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?


Spółka akcyjna, sprzedająca leki i wyroby medyczne, zapewnia swoim pracownikom - przedstawicielom handlowym - samochody służbowe. Pojazdy takie stanową podstawowe narzędzie pracy. Auta służbowe spółka pozyskuje przede wszystkim na podstawie umów leasingu operacyjnego. Koszty związane z utrzymaniem niezbędnej floty samochodowej są znaczne. Są to bowiem nie tylko opłaty leasingowe, ale też niezbędne przeglądy, serwisy, naprawy, zakup paliwa, ubezpieczenia itp.

Dlatego też zainteresowana zamierza wprowadzić regulamin wewnętrzny, który będzie przewidywał możliwość rezygnacji przez pracowników z przyznania im samochodu służbowego, w zamian za wypłatę określonej kwoty rekompensaty.

Pracownik, który zgodzi się na powyższe rozwiązanie, będzie otrzymywał co miesiąc stałą kwotę rekompensaty. W zamian będzie on zobowiązany, w przypadku konieczności wykonania czynności służbowych, wymagających dotarcia w określone miejsce, w którym musi wypełniać obowiązki służbowe, do zapewnienia transportu we własnym zakresie. Pracownik będzie przy tym posiadał pełną swobodę wyboru środka transportu, w tym także roweru, skutera, motocykla, samochodu prywatnego, czy korzystania z publicznego środka transportu.

fot. Africa Studio - Fotolia.com

Dodatkowe składniki wynagrodzenia

Pracodawca może zaliczyć do kosztów wypłacaną rekompensatę z tytułu przerzucenia na pracownika samodzielnego zaopatrzenia się w narzędzia pracy.


Spółka nie będzie zawierała umów najmu samochodów prywatnych jej pracowników do celów służbowych. Nie będzie też prowadzona ewidencja przebiegu tych pojazdów. Wydatki ponoszone przez pracownika w związku z potrzebą dotarcia do miejsca wykonywania pracy, będą jego wydatkami prywatnymi i nie będą podlegać zwrotowi. Pracownik otrzyma jedynie opisaną wyżej rekompensatę. Rekompensata ta jednocześnie będzie zaliczana do przychodów pracownika podlegających opodatkowaniu i oskładkowaniu.

Dzięki takiemu rozwiązaniu spółka nie będzie musiała ponosić tak znacznych, jak do tej pory, wydatków na utrzymanie niezbędnej floty samochodowej. Zadano w związku z tym pytanie, czy wypłacane rekompensaty będą stanowiły dla niej koszty uzyskania przychodu? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy i odstąpił od jego uzasadnienia prawnego. Stanowisko to było następujące:

„(...) Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata stanowiąca formę rekompensaty dla pracownika, któremu należałby się samochód służbowy (zgodnie z regulacjami wewnętrznymi), w przypadku rezygnacji przez pracownika z tego uprawnienia, stanowić będzie dla Spółki koszt podatkowy, jako wydatek związany z zachowaniem źródła przychodu.
Za powyższym stanowiskiem stoi następująca argumentacja:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:
• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów,
• być właściwie udokumentowany.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością których celem jest osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie albo zachowanie źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. W związku z powyższym, do kosztów uzyskania przychodów, podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Odnosząc się natomiast do opisanego w stanie faktycznym (winno być: zdarzeniu przyszłym) pojęcia „rekompensaty”, należy podkreślić, że nie jest to pojęcie tożsame z wyrównaniem pracownikom określonego uszczerbku za poniesioną szkodę. Znaczenie prezentowane przez Spółkę, odnosi się do stworzenia określonej kategorii pracowników, możliwości skorzystania z oferty Spółki niejako w zamian za zaniechanie zachowań związanych z możliwościami otrzymania określonych narzędzi służących wykonywaniu pracy w zamian za wypłatę świadczenia, które poniekąd rekompensuje fakt niekorzystania z uprawnień wynikających z wewnętrznych regulacji Spółki. Pracownik nie będzie ponosić szkody w znaczeniu cywilnoprawnym w związku z faktem zrezygnowania samochodu. Żadne przepisy prawa nie nakładają także na Spółkę obowiązków zapewnienia jej pracownikom samochodów służbowych, jednakże utrwalone standardy funkcjonowania przedsiębiorców mają istotny wpływ na decyzję dotyczącą tych narzędzi pracy, które w obecnej rzeczywistości gospodarczej uchodzą za standard.

Mając na uwadze orzecznictwo sądów administracyjnych, nie ulega wątpliwości, że zapłata „rekompensaty” w zamian za możliwość nieponoszenia określonych wydatków, mieści się w definicji kosztu, w szczególności jako poniesionego w celu zachowania źródła przychodu, istotne jest więc, aby dany wydatek został poniesiony „w celu” osiągnięcia, zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodu. Przykładowo w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 października 2012 r. sygn. akt II FSK 430/11 (LEX nr 1225442), stwierdzono, że zwrot „w celu” oznacza, że nie każdy wydatek poniesiony przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania, lecz tylko ten wydatek, który pozostaje w takim związku przyczynowo - skutkowym. Poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów. Wydatek należy oceniać mając na uwadze racjonalność określonego działania dla osiągnięcia przychodu. Poniesienie wydatku musi zatem być powiązane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą ukierunkowaną na uzyskanie przychodów; wydatek powinien, przynajmniej potencjalnie, wpływać na wielkość uzyskiwanych lub spodziewanych przychodów z tej działalności. Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi więc uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego wydatku. Podobnie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 stycznia 2015 r. sygn. akt II FSK 1447/13, stwierdzono, że użycie w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. zwrotu „w celu” oznacza, że nie zawsze wydatek przynieść musi skutek w postaci osiągnięcia przychodu, zachowania lub zabezpieczenia jego źródła. Podatnik podatku dochodowego od osób prawnych ma możliwość odliczenia od przychodów wszelkich wydatków pod warunkiem jednak, że będą one związane z opodatkowaną działalnością.

Ponadto, istotą poniesienia kosztu w „celu”, jest także przypisanie danemu wydatkowi cech świadomego, zamierzonego, przemyślanego i logicznego działania podatnika przyporządkowanego osiągnięciu przychodów, a nie tylko odwoływania się do skutków będących następstwem określonych działań. Nawet wydatek, który wydaje się nieracjonalny z punktu widzenia ekonomicznego, jeżeli został poniesiony w „celu” uzyskania, zachowania, bądź zabezpieczenia przychodu stanowi koszt podatkowy o którym mowa w art. 15 ust. 1 w zw. z art. 16 ust. 1 ustawy CIT. Powyższa argumentacja została potwierdzona w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 25 września 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 656/08.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że zwrot w „celu” należy odczytywać właśnie przez pryzmat obiektywnych cech działań podatnika, które zmierzają do osiągnięcia, zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodu. Tym samym, wykładnia językowa tego zwrotu, powinna zmierzać zdaniem Spółki do konkluzji, że podatnik ma możliwość odliczenia wszelkich wydatków, jako kosztów podatkowych, pod warunkiem wykazania, że podatnik świadomie poniósł określony wydatek, który ma bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jego poniesienie miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu, z zachowaniem warunku, że określony wydatek nie został wprost wyłączony z kategorii kosztów podatkowych (art. 16 ust. 1 ustawy o CIT).

Przy kwalifikowaniu określonych wydatków poczynionych przez podatnika do kosztów podatkowych należy jednocześnie brać pod uwagę przeznaczenie wydatku (jego celowość), jak też potencjalną możliwość przyczynienia się wydatku do osiągnięcia przychodu podatnika (por. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 4 grudnia 2012 r., sygn. akt I SA/Kr 1609/12 (LEX nr 1258619).

W związku z powyższym należy stwierdzić, że wydatek mający związek z powstaniem lub zwiększeniem przychodu (chociażby pośredni), będący wydatkiem celowym, stanowi koszt podatkowy, przy czym związek ten nie musi co do zasady doprowadzić do powstania rzeczywistego przychodu. Pomiędzy wydatkiem, a przychodem musi zachodzić związek przyczynowo - skutkowy, przejawiający się tym, że podatnik poniósł określony wydatek „w celu” określonym w art. 15 ust. 1 ustawy CIT.

Spółka w sposób świadomy, związany z działalnością gospodarczą zamierza zdecydować o możliwości „zaoszczędzenia” wydatków związanych z pozyskaniem samochodów służbowych, co zdaniem Spółki wpłynie na zabezpieczenie źródła przychodów.

Kategorią kosztów, które nie mają wprost przełożenia na powstanie przychodów, są koszty poniesione w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu, co zdaniem Spółki w przypadku wypłaty „rekompensaty” za rezygnację z samochodu służbowego będzie miało miejsce. Wydatek zdaniem Spółki będzie również racjonalny, celowy, poniesiony świadomie, a koszty których Spółka nie będzie ponosić celem pozyskania i utrzymania samochodu we własnych zasobach majątkowych, byłyby znacznie wyższe niż kwota przyznanej rekompensaty.

Zdaniem Wnioskodawcy, przekładać się to będzie w ujęciu podatkowym na wzrost deklarowanych przychodów ze względu na niższe koszty podatkowe, natomiast możliwość „zaoszczędzenia” wydatków wpływać będzie pozytywnie na możliwość inwestowania tych kwot w bieżącą działalność, co również będzie miało wpływ na przychody podatkowe Spółki. Spółka uważa także, że przyznanie pracownikowi rezygnującemu z samochodu służbowego, który na podstawie regulacji wewnętrznych, byłby należny pracownikowi, poprawiać będzie także wizerunek Spółki wśród tych pracowników jako pracodawcy. Zdaniem Spółki, jest to istotne zwłaszcza w kontekście braku po stronie pracownika rezygnującego z samochodu służbowego w zamian za przyznaną kwotę, jakichkolwiek roszczeń związanych z ewentualnymi podróżami służbowymi, co również pozwalać będzie Spółce na „zaoszczędzenie” kwot, które byłyby wydatkowane w związku z rozliczaniem użytku samochodów prywatnych do celów służbowych czy też innych kosztów podróży.

Spółka zdając sobie sprawę, że pozbawienie pracowników określonych narzędzi pracy, będzie odebrane przez nich negatywnie, nawet jeżeli z punktu widzenia globalnego interesu Spółki byłoby to działaniem celowym, zamierza wprowadzić możliwość fakultatywnej rezygnacji z samochodu służbowego i jednocześnie zapewnić możliwość otrzymania swoistej rekompensaty. Kwota ta, co wskazała Spółka w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego), pozwoliłaby Spółce nie tylko na nieponoszenie wydatków związanych z pozyskaniem oraz eksploatacją samochodów, ale także na nieponoszenie wydatków związanych z podróżami służbowymi. Tym samym, Spółka pozostawać będzie nadal atrakcyjnym pracodawcą dla obecnych i przyszłych pracowników, co przekładać się będzie na bieżące, jak i przyszłe przychody podatkowe Spółki.

Opinie na temat przyszłych pracodawców, a tym samym Spółki, są niezwykle ważnym źródłem informacji dla potencjalnych pracowników i mają bezpośrednie przełożenie na ich preferencje w wyborze pracodawcy. W określonych sytuacjach odbieganie od przyjętych na rynku standardów, może doprowadzić do braku zainteresowania określonym przedsiębiorcą co przy obecnym stanie techniki przesyłania informacji i komunikowania (portale społeczność i owe, fora o przedsiębiorcach), jest bardzo łatwe, a negatywne opinie są trudne do odwrócenia. Ponadto, nie ma wątpliwości, że wydatki związane z samochodami służbowymi, a więc zarówno związane z ich pozyskaniem (np. raty leasingowe), stanowią koszty uzyskania przychodu. Także wydatki związane z eksploatacją są uznawane za takie koszty, oczywiście zakładając ich związek z działalnością gospodarczą podatnika. Tym samym, zdaniem Spółki brak jest podstaw do uznania, że wydatek poniesiony w celu możliwości nieponoszenia powyższych kosztów, uznać można za niemający takiego charakteru. Wydatek ten, na co wskazała Spółka, doliczany będzie pracownikowi do wynagrodzenia, stanowiąc dla niego przychód podlegający opodatkowaniu i „oskładkowaniu”. Wskazane wydatki nie będą miały bezpośredniego związku z przychodem i będą poniesione w celu zachowania źródła przychodu, umożliwiając jednocześnie Spółce nieponoszenie wskazanych wydatków związanych z samochodami.

W związku z powyższym, zdaniem Spółki przedmiotowy wydatek stanowić będzie koszt o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, jako poniesiony w celu zachowania źródła przychodu. Zaznaczyć należy, że przedmiotowe wydatki nie zostały także wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na mocy art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Biorąc powyższe pod uwagę, Spółka stoi na stanowisku, że wydatki, które będą przez Spółkę ponoszone, stanowiąc formę „rekompensaty” pieniężnej, wypłacanej pracownikowi za rezygnację z samochodu służbowego, stanowią wydatek racjonalny i poniesiony w celu zabezpieczenia źródła przychodu, co z kolei implikuje zdaniem Spółki prawo do zaliczenia wydatku w koszty uzyskania przychodu zgodnie z zasadami kwalifikacji wydatków do kosztów podatkowych wyrażonych w art. 15 ust. 1 w zw. z art. 16 ust. 1 ustawy CIT.(...)”


Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: