Płatności gotówkowe: limit 15 000 zł na transakcje zagraniczne

Przeczytaj także: Płatność za pobraniem a limit płatności gotówką i koszty podatkowe

Powyższa zasada jest stosowana, o ile zostaną łącznie spełnione dwa warunki:

• drugą stroną transakcji jest przedsiębiorca w myśl ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
• jednorazowa wartość transakcji przekracza kwotę 15 000 zł (bez względu na liczbę wynikającej z niej płatności).

Jeżeli dana transakcja do kosztów już trafiła, po czym została uregulowana z pominięciem rachunku płatniczego, podatnik jest obowiązany wykorygować ją z kosztów uzyskania przychodu w miesiącu zapłaty (bądź zaliczyć do przychodów - gdy zabraknie bieżących kosztów).

Kim jest przedsiębiorca?

Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (art. 4) jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.
Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Działalnością gospodarczą jest natomiast zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Definicja przedsiębiorcy zagranicznego

Obok definicji przedsiębiorcy, w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej znalazła się także definicja przedsiębiorcy zagranicznego (art. 5 ustawy). I tak przedsiębiorcą zagranicznym jest osoba zagraniczna wykonująca działalność gospodarczą za granicą oraz obywatel polski wykonujący działalność gospodarczą za granicą.

Osoba zagraniczna oznacza tutaj natomiast:
a) osobę fizyczną nieposiadającą obywatelstwa polskiego,
b) osobę prawną z siedzibą za granicą,
c) jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną posiadającą zdolność prawną, z siedzibą za granicą.

Czy przedsiębiorca i przedsiębiorca zagraniczny to jedno i to samo?

Obie definicje, a więc zarówno przedsiębiorcy jak i przedsiębiorcy zagranicznego, znajdują się w części ogólnej ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, dotyczącej słowniczka pojęć.
Jednakże z uwagi na to, że ustawa rozróżnia dwa takie pojęcia, powstaje pytanie, czy art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stosuje się także wówczas, gdy jedną ze stron jest przedsiębiorca zagraniczny? Przepis ten mówi bowiem jedynie o przedsiębiorcach.

Gdy stronami transakcji są przedsiębiorcy

Niestety wprost z art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej można wyczytać jedynie, że regulacji tej nie stosuje się wówczas, gdy co najmniej jedną ze stron umowy nie jest przedsiębiorca.

Jeżeli natomiast transakcja zostanie zawarta pomiędzy przedsiębiorcami, obowiązek regulowania transakcji za pośrednictwem rachunku płatniczego należy stosować. Przepis ten mówi też jedynie o przedsiębiorcy (a nie przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznym).

Stąd można próbować wyciągnąć wniosek, że takie (zagraniczne) transakcje owym limitem nie są objęte.

Dlatego też można podnosić, że przedsiębiorcy zagraniczni nie są przedsiębiorcami w rozumieniu art. 22 tejże ustawy, dzięki czemu transakcje dokonywane z takimi „przedsiębiorcami” nie są obarczone obowiązkiem dokonywania i przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku płatniczego, a w konsekwencji nie mają do nich zastosowania przepisy ustaw podatkowych o wyłączaniu transakcji gotówkowych z kosztów.

Niestety organy podatkowe mogą przyjąć (i zapewne przyjmą, mając na względzie cele fiskalne państwa) zgoła odmienne stanowisko traktując przedsiębiorców zagranicznych jako po prostu „przedsiębiorców”, a w efekcie także w transakcjach zawieranych z zagranicznymi podmiotami mają zastosowanie przywołane na wstępie przepisy o korekcie kosztów.