Zwolnienie w PCC gdy zakup i darowizna gospodarstwa rolnego

Przeczytaj także: Jedynie zakup gruntu (gospodarstwa) rolnego zwolniony z PCC

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca wraz z żoną kupił 17 lutego 2017 r. grunt rolny o powierzchni 1,265 ha. W stosunku do tego zakupu małżonkowie skorzystali ze zwolnienia z PCC z uwagi na to, że zakup gruntu powiększył obszar ich gospodarstwa rolnego, który przekracza 11 ha. Spełnione zostały też pozostałe warunki zwolnienia.

Obecnie wnioskodawca zamierza darować część dotychczasowego gospodarstw rolnego swojemu bratu. Powierzchnia darowanych działek będzie stanowić 3,1197 ha gruntów rolnych.

Po tej czynności wnioskodawca będzie posiadał gospodarstwo rolne większe niż 11 ha i mniejsze niż 300 ha. Ponadto nabytej w lutym 2017 r. ziemi wnioskodawca nie zamierza zbyć ani wydzierżawić, a wykorzystywać na potrzeby prowadzonej działalności rolniczej.

Zainteresowany zadał pytanie, czy wskutek darowizny ziemi straci prawo do zwolnienia z PCC w stosunku do nabytego gruntu rolnego? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 223, ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. eric - Fotolia.com

Prawo do zwolnienia z PCC a sprzedaż części gospodarstwa rolnego

Rolnik, który kupił grunt rolny i nie zapłacił z tego tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych, musi przez 5 lat spełniać warunki danego zwolnienia. Nie oznacza to jednak, że jest on pozbawiony jakichkolwiek możliwości zbycia swojego gospodarstwa.

O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podstawę opodatkowania – przy umowie sprzedaży − stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, którą określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 stawka podatku od umowy sprzedaży m.in. nieruchomości wynosi 2% − art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy.

Jak wynika z powołanych przepisów – sprzedaż nieruchomości podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 9 pkt 2 ww. ustawy, zwalnia się od podatku sprzedaż własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wraz z będącymi ich częścią składową drzewami i innymi roślinami, pod warunkiem że w wyniku dokonania czynności zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia; zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz.Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 9). (...)

Zwolnienie zawarte w art. 9 pkt 2 ww. ustawy ma charakter warunkowy. Oznacza to, że dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia, jak również dla zachowania prawa do zwolnienia, koniecznym jest m.in., aby powierzchnia utworzonego lub powiększonego gospodarstwa rolnego przez nabywcę była nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to było prowadzone przez nabywcę przez okres pięciu lat od dnia nabycia. W przypadku niedotrzymania tych warunków następuje utrata zwolnienia od podatku.

Z treści uzupełnienia wniosku wynika, że po zbyciu nieruchomości na rzecz brata Wnioskodawca będzie posiadał gospodarstwo rolne większe niż 11 ha, ale mniejsze niż 300 ha. Przedmiotem darowizny ma być inna część gospodarstwa rolnego – inne działki niż te, do których zastosowano zwolnienie. Nieruchomość rolna nabyta 17 lutego 2017 r. będzie wchodzić w skład prowadzonego przez Wnioskodawcę gospodarstwa rolnego. Na nabytych gruntach nie będzie prowadzona inna działalność aniżeli rolnicza. Wnioskodawca nie planuje zbyć ani wydzierżawić nabytej nieruchomości.

Zgodnie z przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego oraz powołanymi przepisami zostanie więc spełniony warunek prowadzenia gospodarstwa rolnego o powierzchni nie mniejszej niż 11 ha i nie większej niż 300 ha, przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia. Nie stanowi bowiem przesłanki do utraty zwolnienia zbycie przed upływem 5 lat od dnia nabycia, innej, fizycznie oznaczonej części nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego, niż będącej przedmiotem zwolnienia, o ile w wyniku takiego zbycia, powierzchnia gruntów będących przedmiotem zwolnienia (samych lub łącznie z innymi będącymi własnością nabywcy) będzie spełniała, wymagany art. 9 pkt 2 cyt. ustawy, obszar gospodarstwa rolnego.

Reasumując, w oparciu o przywołane przepisy oraz opisane we wniosku zdarzenie, stwierdzić należy, że analizowana we wniosku czynność planowanego zbycia części nieruchomości z dotychczasowego gospodarstwa rolnego Wnioskodawcy na rzecz jego brata nie spowoduje utraty przez Wnioskodawcę prawa do zachowania zwolnienia z opodatkowania na podstawie z art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Omawiane zwolnienie miało bowiem zastosowanie wyłącznie do nieruchomości rolnej nabytej 17 lutego 2017 r. (nie zaś do części nieruchomości zbywanej na rzecz brata Wnioskodawcy) i w zakresie tej części nieruchomości Wnioskodawca nie naruszy warunków koniecznych do zachowania ww. ulgi tj. będzie prowadził w całości nabyte gospodarstwo rolne (utworzone/powiększone w wyniku nabycia nieruchomości objętej zwolnieniem – nie mniejsze niż 11 ha i nie większe niż 300 ha) przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia tejże nieruchomości. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów