Wynajem nieruchomości poza firmą na ryczałcie ewidencjonowanym

Przeczytaj także: Rozliczenie VAT gdy firma i prywatny najem mieszkania

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na wynajmie nieruchomości. Jest czynnym podatnikiem VAT. W 2006 r. nabyła od spółdzielni mieszkaniowej do majątku wspólnego małżeńskiego nieruchomość w postaci własnościowego prawa do lokalu (budynkiem piętrowym dobudowanym do bloku). Prawo to zostało przekazane do firmy zainteresowanej i amortyzowane. Pomieszczenia znajdujące się w tej nieruchomości zostały wynajęte podmiotom zewnętrznym oraz użyczone rodzinie.

28 czerwca 2013 r. własnościowe prawo do lokalu zostało przekształcone w odrębną własność, z wyłączeniem i ustanowieniem odrębnej nieruchomości.

Wnioskodawczyni planuje zlikwidować firmę w czerwcu 2017 r. W związku z tym budynek ten zostanie wycofany z ewidencji środków trwałych i przekazany do majątku prywatnego. Po tej czynności zainteresowana jednakże nadal chce wynajmować lokale zewnętrznym (tym samym) firmom, zaś uzyskiwane z tego tytułu przychody opodatkować ryczałtem ewidencjonowanym. Dotychczasowe umowy najmu z dniem likwidacji działalności zostaną rozwiązane a następnie w ich miejsce zostaną zawarte nowe.

Zainteresowana zadała pytanie, czy ma prawo do opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym prywatnego najmu? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017, poz. 459), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. stokkete - Fotolia.com

Opodatkowanie najmu ryczałtem ewidencjonowanym

Likwidacja działalności gospodarczej i zawarcie umów najmu - wcześniej firmowej nieruchomości, już poza nią umożliwia skorzystanie z opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm., dalej: „u.p.d.o.f."), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawa wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. W myśl art. 10 ust. 1 u.p.d.o.f., odrębnymi przychodami są określone w pkt 3 i 6:
• pozarolnicza działalność gospodarcza,
• najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f. Zgodnie z tym przepisem – za pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową wytwórczą, budowlana, handlową, usługowa, polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych – prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 u.p.d.o.f.

Tak więc, działalność gospodarcza to taka działalność, która:
1. jest prowadzona w celu osiągnięcia dochodu, przy czym nawet ewentualna strata będąca wynikiem tej działalności nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej, bowiem istotny jest sam zamiar osiągnięcia dochodu,
2. wykonywana jest w sposób ciągły. Jednakże przesłanki tej nie należy rozumieć jako konieczność wykonywania działalności bez przerwy. Istotny jest zamiar powtarzalności określonych czynności celem osiągnięcia dochodu np. powtarzalna sprzedaż przedmiotów własności posiadających tożsamy charakter. Przy czym o ciągłości nie przesądza wynajmowanie danej nieruchomości przez kilka lat, lecz powtarzalność podejmowanych działań,
3. prowadzona jest w sposób zorganizowany, co oznacza, że podejmowane działania są podporządkowane obowiązującym regułom, normom i służą osiągnięciu celu, mają wpływ na racjonalność gospodarowania posiadanymi środkami, a tym samym uczestnictwa w obrocie gospodarczym.

Zatem jeżeli rozmiar, powtarzalność, zarobkowy charakter oraz sposób zorganizowania wskazują na znamiona działalności gospodarczej, to w takim przypadku wynajem nieruchomości spełnia przesłanki uznania za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 u.p.f.o.f. i winien zostać zaliczony na zasadach właściwych dla tej działalności.

Przepis art. 14 ust. 2 pkt 11 u.p.d.o.f. stanowi, iż przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (art. 14 ust. 2 pkt 11 u.p.d.o.f.).

Z kolei, według art. 10 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f., odrębnym źródłem przychodów jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą. W art. 16a u.p.d.o.f. wskazano przy tym, iż przy określaniu przychodów z tytułu umowy najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych oraz umów o podobnym charakterze, których przedmiotem nie są składniki majątku związane z działalnością gospodarczą, przepis art. 14 ust. 2b u.p.d.o.f. stosuje się odpowiednio, z tym że opłaty ponoszone przez najemcę lub dzierżawcę na rzecz osoby trzeciej stanowią przychód wynajmującego lub wydzierżawiającego w dniu zapłaty.

Z powyższych przepisów wynika, iż najem dla celów podatkowych może być traktowany jako pozarolnicza działalność gospodarcza, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. lub jako odrębne źródło przychodów, określone w art. 10 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f. Kwalifikacja przychodów pod tym względem nie jest przy tym ograniczona ilością wynajmowanych nieruchomości, lecz charakterem zawartych umów najmu a także ewentualnym powiązaniem funkcjonalnym wynajętych nieruchomości z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jeżeli bowiem wynajęta nieruchomość jest wykorzystywana w działalności gospodarczej, lub jeśli najem jest prowadzony w sposób zorganizowany i ciągły, to przychody z takiego najmu należy kwalifikować jako przychody z działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobowo działalność gospodarczą, w zakres której wchodzi najem nieruchomości. W związku z planowanym na czerwiec 2017 roku zamknięciem działalności gospodarczej, budynek zostanie wycofany z ewidencji środków trwałych i przekazany na cele prywatne do majątku osobistego. Umowy najmu zostaną rozwiązane z dniem zakończenia działalności gospodarczej, a następnie zostaną podpisane nowe umowy już z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Od 1 lipca 2017 roku, już jako prywatna osoba nieprowadząca działalności gospodarczej, Wnioskodawczyni chce nadal wynajmować lokal.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że jeżeli Wnioskodawczyni w istocie nie prowadzi i nie będzie prowadziła działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości, a umowy najmu nieruchomości zostały/zostaną zawarte, również z tym samym podmiotem, poza prowadzoną działalnością gospodarczą, to przychody uzyskiwane z wynajmu ww. nieruchomości lokalowych stanowiących jej majątek osobisty będzie mogła zaliczyć do źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f. i zgodnie ze swoim wyborem opodatkować ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, o ile zostaną spełnione wymogi określone w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 2180 ze zm., dalej: „u.z.p.d.”).(...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów