Zagraniczna pożyczka z polskiego banku w PCC

Przeczytaj także: Umowa pożyczki pieniędzy pomiędzy firmami bez podatku PCC

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca otrzymuje od podmiotu z Grupy z siedzibą w jednym z krajów UE oprocentowane pożyczki pieniężne (pożyczkodawca nie jest udziałowcem wnioskodawcy).

Pożyczkodawca nie posiada w Polsce siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca jej prowadzenia. Same umowy pożyczki mogą być zawierane w Polsce lub zagranicą, niemniej w momencie udzielenia pożyczki środki pieniężne będą znajdować się na terenie RP na polskim rachunku bankowym. Również spłata odsetek i kapitału następuje na rachunek prowadzony w polskim banku.

Udzielanie przez pożyczkodawcę pożyczek będzie przez wnioskodawcę rozliczane w VAT w ramach importu usług (jako usługi finansowe) - odsetki stanowią przychód pożyczkodawcy z działalności gospodarczej. Zainteresowany zadał pytanie, czy w takim przypadku powinien płacić PCC od umowy pożyczki? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1150) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Przy czym czynności cywilnoprawne, zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 wymienionej ustawy, w tym także umowy pożyczki, podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych, o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Bits and Splits - Fotolia.com

Jak rozliczyć PCC od zagranicznej pożyczki?

Pożyczka udzielona przez zagraniczny podmiot podlega opodatkowaniu PCC w Polsce, gdy tutaj znajdują się pożyczane pieniądze (bez względu na to, czy sama umowa zostanie podpisana w RP czy poza nią). Wyjątkiem jest sytuacja, gdy od tej umowy trzeba rozliczyć VAT (nawet wg stawki zwolnionej).

W myśl art. 1 ust. 4 ww. ustawy, czynności cywilnoprawne, w tym umowy pożyczki, podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:
1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Z uwagi na powyższe przepisy, należy stwierdzić, że pożyczki będą podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy pożyczki jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa została zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.
Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że umowy pożyczki będą zawierane przez Spółkę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, a pieniądze będące przedmiotem tych umów w dniu ich zawarcia znajdować się będą w Polsce.

W związku z powyższym, przedmiotowe umowy pożyczek, zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, będą podlegały opodatkowaniu tym podatkiem.
W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:
a. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
b. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z tym, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy wyłączenia z opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższe transakcje będą podlegały ustawie o podatku od towarów i usług. Ocena ta ma bowiem zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności podatkiem od towarów i usług może skutkować wyłączeniem z obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy. (...)

Skoro w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca z tytułu otrzymanych pożyczek od podmiotu zagranicznego będzie pozostawał podatnikiem podatku od towarów i usług, zwolnionym z tytułu świadczenia tych usług z podatku od towarów i usług, opisane umowy pożyczki wyłączone będą z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z przepisem art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Wnioskodawcy, jako pożyczkobiorcy, z tytułu zawarcia opisanej we wniosku umowy pożyczki, nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych. (...)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów