Odliczenie składek na ubezpieczenie społeczne w rocznym PIT 2017

Przeczytaj także: Odliczenie ulgi na krew w zeznaniu podatkowym PIT 2017

Podatnik w rocznym PIT uwzględnia nie składki potrącone z jego wynagrodzenia przez płatnika. Należy bowiem pamiętać, że pobrane z wynagrodzenia pracownika składki płatnik przekazuje na odpowiednie konta ZUS co do zasady do 15-tego dnia miesiąca następującego po tym, w którym zostały one pobrane (a więc można powiedzieć, że z miesięcznym opóźnieniem - w stosunku do przedsiębiorców).

Jak podatnik ma tutaj ustalić wysokość tych składek, skoro te oblicza i potrąca płatnik z jego pensji (przy czym to nie jedyne obciążenia obowiązkowe wynagrodzenia)? Stosowną informację uzyska od płatnika, który składki te pobrał.

Pracodawca przekazuje swoim pracownikom informacje PIT-11 (zawierające dane niezbędne do sporządzenia rozliczenia rocznego) do końca lutego roku następującego po tym, którego informacja taka dotyczy. PIT-11 za rok 2017 należy przekazać najpóźniej 28 lutego 2018 r.

Przy wypełnianiu zeznania podatkowego co do zasady wystarczy przepisać dane z informacji otrzymanej od pracodawcy. Warto jednak pamiętać, że niektóre wartości podlegają korekcie (jak chociażby koszty uzyskania przychodu, gdy podatnik ma prawo do nich w innej wysokości, aniżeli wykazał to zakład pracy).

Pracodawca jest zobligowany do podawania w PIT-11 informacji zgodnych ze stanem rzeczywistym. Mimo to, to sam podatnik odpowiada za błędy w złożonym zeznaniu podatkowym. Nie ma tutaj znaczenia nawet fakt, że te są podyktowane błędem zakładu pracy poprzez podanie nieprawidłowych kwot w PIT-11.

Składki społeczne od małych zleceń opodatkowanych ryczałtem (do 200 zł)

Niektóre przekazywane wynagrodzenia są opodatkowane w sposób zryczałtowany a nie na zasadach ogólnych. Tyczy się to umów o dzieło (które nie są jednak obarczone składkami ZUS) czy zleceń zawieranych z osobami niebędącymi pracownikami płatnika, których wartość (wynikająca z umowy) nie przekracza 200 zł. W ich przypadku płatnik pobiera podatek w wysokości 18% wynagrodzenia brutto. Umowy takie (zlecenia) mogą jednakże być obciążone także składkami należnymi do ZUS.

Ponieważ podatek jest tutaj ustalany ryczałtowo, to pomimo potrącenia składek z wynagrodzenia, te nie są brane pod uwagę przy liczeniu podatku.

Podatnik może jednak w rocznym PIT odliczyć potrącone z takiego wynagrodzenia przez płatnika składki na ubezpieczenie społeczne, odliczając je od innych tytułów aniżeli „małe zlecenia”.

Odliczenie składek płaconych z różnych tytułów

Tytułów ubezpieczeń, od których naliczane są składki na ubezpieczenie społeczne, jest bardzo dużo. Jako przykład można tutaj wymienić umowę pracę, zlecenie czy pozarolniczą działalność gospodarczą.
W rocznym zeznaniu podatkowym odliczeniu podlegają wszelkie składki na ubezpieczenie społeczne zapłacone przez samego podatnika bądź potrącone z jego wynagrodzenia, pod warunkiem, że podstawa naliczenia tych składek nie była zwolniona z podatku bądź nie zaniechano od takiego dochodu poboru podatku.

W praktyce przyjęło się przy tym postępowanie, w którym składki te odliczane są w pierwszej kolejności w ramach danego źródła przychodu (a mówiąc dokładniej w ramach formularza, na którym to źródło przychodu jest rozliczane) a dopiero w przypadku ich niewykorzystania są przenoszone do innych zeznań podatkowych podatnika (składki na ubezpieczenie społeczne odliczane są na formularzach PIT-28, PIT-36, PIT-36L czy PIT-37).

Składki zagraniczne

Art. 26 ust. 1 pkt 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi, że podstawa opodatkowania ulega obniżeniu o wartość składek zapłaconych w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia społecznego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej.

Aby odliczenie było możliwe, musi istnieć podstawa prawna wynikająca z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym podatnik opłacał składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne.

Odliczyć można tylko składki, które nie zostały odliczone od dochodu/przychodu w innym niż Polska państwie UE, EOG lub w Szwajcarii. Podstawy wymiaru tych składek nie może przy tym stanowić dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, a także składki te nie mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub od dochodu na podstawie ustawy o podatku tonażowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Składki zapłacone w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku.