Mieszkanie jednak można rozliczyć w firmowych kosztach podatkowych

Przeczytaj także: Nic się nie stało: Ministerstwo Finansów o kosztach firmy w mieszkaniu

Stworzenie jednego organu uprawnionego do wydawania interpretacji podatkowych miało wykluczyć rozbieżności interpretacyjne podobnych stanów faktycznych. Tymczasem okazuje się, że mimo wydawania obecnie interpretacji wyłącznie przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej - fiskus nadal nie zachowuje konsekwencji swoich decyzji.

Otóż organ ten 28 marca 2017 r. wydał interpretację indywidualną nr 1462-IPPB1.4511.120.2017.1.MJ, w której wypowiadał się co do odnoszenia w ciężar kosztów podatkowych wydatków związanych z mieszkaniem, które służyło zarówno do zaspokajania potrzeb osobistych przedsiębiorcy oraz jako siedziba jego firmy (usługi informatyczne). Ten postanowił wydzielić część mieszkania - jeden pokój - na potrzeby firmy ale z zachowaniem funkcji mieszkalnej (chociaż ta miała być ograniczona do minimum). Na tej podstawie zainteresowany chciałby zaliczać do kosztów podatkowych - przypadające na ten pokój (na podstawie ustalonej metody powierzchniowej): amortyzację, odsetki od kredytu hipotecznego, media i inne wydatki związane z prowadzoną firmą.

Organ udzielający odpowiedzi uznał, że w przypadku, gdy podatnik wykorzystuje dla celów prowadzonej działalności gospodarczej część mieszkania (pokój) bez wyłączenia funkcji mieszkalnych, tj. w istocie niewydzieloną część lokalu mieszkalnego który nie służyłby tylko i wyłącznie dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, ale jednocześnie służyłby celom osobistym wnioskodawcy (zaspokojeniu jego potrzeb mieszkaniowych) - rozliczenie kosztów nie będzie możliwe. Z tej właśnie przyczyny (czyli braku wyłączenia funkcji mieszkaniowej) wskazane wydatki związane z eksploatacją ww. pomieszczenia, tj. amortyzacja lokalu, odsetki od kredytu hipotecznego, koszt prądu itd., nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej. Nie spełniają one bowiem przesłanek podatkowych kosztów uzyskania przychodu, a mają charakter osobisty, nie związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Wcześniej generalnie podatnicy prowadzący firmę w mieszkaniu bez większych problemów zaliczali do kosztów podatkowych wydatki eksploatacyjne w odpowiedniej proporcji (głównie przyjmując wykorzystywaną do wyliczeń metodę powierzchniową). Fizycznie nie musieli wydzielać części mieszkania wyłącznie na potrzeby tej działalności, bo też nie znajdowało to żadnego uzasadnienia, a niekiedy było wręcz niemożliwe (gdy mieszkanie było małe). Praktyki tej fiskus nie kwestionował - aż do czasu wydania powyższego rozstrzygnięcia.

Mieszkanie ponownie w kosztach można rozliczać

Po upływie niecałego roku fiskus ponownie zmienia zdanie w tym zakresie. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 21 grudnia 2017 r. nr 0114-KDIP3-1.4011.361.2017.1.ES wypowiedział się w podobnym stanie faktycznym, a wręcz można by rzec, że o jeszcze luźniejszym związku mieszkania z prowadzoną działalnością. Tutaj wnioskodawca również zamierzał prowadzić firmę pod adresem zamieszkania. W mieszkaniu nie zostanie jednakże wyłącznie na ten cel wydzielone żadne pomieszczenie (wszystkie zachowają funkcję mieszkalną). W mieszkaniu nie będą nawet przyjmowani klienci, niemniej część pracy będzie w nim wykonywana (zainteresowany nie będzie miał zewnętrznego biura).

Wnioskodawca zadał m.in. pytanie, czy w takim przypadku koszty ponoszone w związku z tym mieszkaniem w części przypadającej na prowadzenie w nim firmy (np. zużywane media podczas wykonywania pracy) mogą stanowić podatkowe koszty uzyskania przychodu?

Wzorując się na interpretacji z marca 2017 r. organ powinien powiedzieć że nie. Tymczasem tutaj Dyrektor KIS o tym, że powyższe mają cechy wydatków osobistych już nie wspomniał.

Organ wskazał jedynie na warunki, jakie muszą tutaj zostać spełnione w celu rozpoznania kosztów podatkowych, tj:

• wydatek został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika;
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą;
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona;
• został właściwie udokumentowany;
• wydatek nie może znajdować się w katalogu kosztów określonych w art. 22 ust. 1 ustawy.

Wprawdzie ciężar dowodu (a więc udowodnienia ponoszenia danego wydatku w związku z prowadzoną firmą) spoczywa na podatniku - na co zwrócono uwagę w interpretacji - i to on powinien dokonać zastosowania takiego klucza podziałowego, który wydatki przypisze do kosztów jedynie w części przypadającej na prowadzoną firmę, niemniej organ podatkowy powyższego nie uzależnił od przeznaczenia określonego pomieszczenia w mieszkaniu wyłącznie na potrzeby firmowe z wyłączeniem funkcji mieszkalnej.

„(...) związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła, należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. (...)

Nienaliczenie podatku od nieruchomości w stawce określonej dla budowli i ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie wpłynie na możliwość zaliczenia (w odpowiednio wyliczonej części ) odpisów amortyzacyjnych oraz innych wydatków związanych z takim lokalem do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle powyższego, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz biorąc pod uwagę przedstawione unormowania prawne, uznać należy, że wydatki na czynsz czy media ponoszone przez przedsiębiorców, którzy zarejestrowali firmę w mieszkaniu, nie są co do zasady wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na mocy art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Również ww. ustawa nie warunkuje możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków poniesionych na czynsz czy media od wyodrębnienia pomieszczenia, w którym prowadzona jest działalność gospodarcza.(...)” - czytamy w interpretacji

Jak zatem widać z powyższego, organ podatkowy wrócił do stanowiska akceptowanego wcześniej. Interpretacją z marca 2017 r. wprowadził tylko niepotrzebny zamęt w tej materii. Niestety mimo całkowitej centralizacji wydawania interpretacji podatkowych organ za to odpowiedzialny nadal nie jest jednomyślny co do sposobu interpretowania przepisów, z czym zdaje się nie powinniśmy już mieć do czynienia.