eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPodatkiAktualności podatkowe › Stanowisko TSUE: VAT od sprzedaży nieruchomości

Stanowisko TSUE: VAT od sprzedaży nieruchomości

2018-02-08 13:19

Stanowisko TSUE: VAT od sprzedaży nieruchomości

Ustawa o VAT ma złą definicję pierwszego zasiedlenia © Piotr Adamowicz - Fotolia.com

Sprzedaż nieruchomości (zabudowanych) w podatku VAT często korzysta ze zwolnienia. Wszystko zależy od tego czy oraz kiedy nastąpiło jej tzw. pierwsze zasiedlenie. Polska ustawa o VAT zawiera definicję takiego pierwszego zasiedlenia, która okazała się sprzeczna z prawem unijnym.

Przeczytaj także: Komornik też sprzedaje nieruchomość bez VAT

Dnia 16 listopada 2017 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C 308/16 mającej za przedmiot wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Naczelny Sąd Administracyjny (Polska) postanowieniem z dnia 23 lutego 2016 r. w postępowaniu: Kozuba Premium Selection sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie.

Przypomnijmy, art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT mówi, że zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Art. 2 pkt 14 ustawy o VAT mówi natomiast, że pierwszym zasiedleniem jest oddanie do użytkowania, w wykonywaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Zgodnie z definicją pierwszego zasiedlenia zatem takim nie jest przekazanie budynku czy budowli po ich wybudowaniu na potrzeby własnego przedsiębiorstwa. Nie występuje tutaj bowiem czynność opodatkowana VAT-em.

fot. Piotr Adamowicz - Fotolia.com

Ustawa o VAT ma złą definicję pierwszego zasiedlenia

Ustawa o VAT pierwsze zasiedlenie wybudowanego budynku czy budowli uzależnia od ich oddania do użytkowania w wykonywaniu czynności opodatkowanej, czyli mówiąc inaczej od ich sprzedaży bądź wynajmu/dzierżawy. TSUE uznał, że polski ustawodawca poszedł tutaj za daleko. Takiego uprawnienia nie dały mu przepisy unijne.


Zdaniem TSUE


W wyroku z 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/16 TSUE orzekł, że przepisy krajowe, które uzależniają zwolnienie z VAT w związku z dostawą budynków od spełnienia warunku, zgodnie z którym pierwsze zasiedlenie tych budynków następuje w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu - są niezgodne z prawem unijnym.
Państwa członkowskie nie są w upoważnione do uzależnienia zwolnienia z VAT w zakresie dostaw budynków następujących po ich pierwszym zasiedleniu od warunku, który nie został przewidziany w dyrektywie VAT, a zgodnie z którym takie pierwsze zasiedlenie ma nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu.

TSUE poruszył jeszcze jedną bardzo istotną sprawę, a mianowicie sprzedaż nieruchomości, w której dokonano ulepszenia.

Otóż w wyroku podkreślono, że sąd dokonując oceny, czy w konkretnej sprawie doszło do "ulepszenia" o którym mowa w art. 2 pkt 14 lit. b) oraz art. 43 ust. 10a lit. b) u.p.t.u. - co ma bezpośredni wpływ na sposób liczenia pięcioletniego terminu o którym mowa w art. 43 ust. 7a u.p.t.u. - w pierwszej kolejności winien ustalić, czy w budynku dokonano istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany jego wykorzystania lub w celu znaczącej zmiany warunków jego zasiedlenia. Dopiero w przypadku stwierdzenia tej okoliczności, powstanie konieczność zbadania, czy wydatki poniesione na wykonanie tych zmian, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej budynku.
Może zatem wystąpić sytuacja, w której wydatki ponoszone na budynek przekroczą 30% jego wartości początkowej, lecz nie będą one prowadziły do istotnych zmian, w związku z czym nie zostanie spełniona przesłanka "ulepszenia". Przesłanka ta nie będzie spełniona również w przypadku, gdy dojdzie do istotnych zmian związanych z wykorzystaniem budynku lub znaczącej zmiany warunków jego zasiedlenia, jednak wydatki na ten cel nie przekroczą 30% jego wartości początkowej. Dopiero ustalenie w powyższy sposób, że doszło do "ulepszenia", pozwala na rozpoczęcie biegu terminu wskazanego w art. 43 ust. 7a ustawy o VAT.

TSUE dokonał przy tym wyjaśnienia terminu „przebudowy” (zawartego w przepisach unijnych, które to w polskiej ustawie o VAT zostało określone jako „ulepszenie”) wskazując, że w jej wyniku budynek powinien być przedmiotem istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany jego wykorzystania lub w celu znaczącej zmiany warunków jego zasiedlenia. Pojęcie to obejmuje w szczególności przypadek, w którym zostały przeprowadzone pełne lub dostatecznie zaawansowane prace, po zakończeniu których odnośny budynek zostanie przeznaczony do innych celów.

Które przepisy stosować?


Z uwagi na to, że przepisy dyrektywy zostały błędnie implementowane do polskiego porządku prawnego w zakresie pierwszego zasiedlenia, podatnicy mają wybór: mogą stosować przepisy krajowe bądź powoływać się bezpośrednio na dyrektywę unijną przy określaniu zasad opodatkowania dostawy nieruchomości zabudowanych.

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: