Pobyt w sanatorium w uldze rehabilitacyjnej

Przeczytaj także: Wydatki na samochód osobowy w uldze rehabilitacyjnej

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawczyni posiada orzeczenie o niepełnosprawności od kwietnia 2008 r. Zakupiła (z częściową refundacją z NFZ oraz Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie) aparaty słuchowe na lewe i prawe ucho, które ułatwiają jej wykonywanie czynności życiowych i są niezbędne do rehabilitacji. Wnioskodawczyni poniosła także wydatki na zakup leków oraz suplementu Collagen 4D Activ + (90 amp) + Cardio Q10 Forte (30 amp.), którego stosowanie zalecił lekarz specjalista - pomocny w ratowaniu schorzeń serca. Nadto zainteresowana poniosła także wydatek na opłatę klimatyczną w związku z pobytem w sanatorium

Wnioskodawczyni zadała pytanie, czy w ramach ulgi rehabilitacyjnej może odliczyć wszelkie wspomniane wyżej wydatki jak też sam pobyt w sanatoriach? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) W myśl art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.), podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e i art. 30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e i 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Przepis art. 26 ust. 7a ww. ustawy stanowi, że za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na:
• zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego (pkt 3);
• odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne (pkt 6);
• leki - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo) (pkt 12);

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Aneta - Fotolia.com

Park Zdrojowy, Ciechocinek - można odliczyć od podatku

Ulga rehabilitacyjna pozwala na odliczenie od dochodu m.in. wydatków za pobyt osoby niepełnosprawnej w sanatorium, w tym nocleg czy zabiegi rehabilitacyjne. Odliczyć nie można jednak opłaty klimatycznej. Poza ulgą są też różnego rodzaju suplementy diety. Te nie są bowiem lekami

Stosownie do art. 26 ust. 7b tejże ustawy wydatki o których mowa w ust. 7a podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

W myśl art. 26 ust. 7 pkt 4 ww. ustawy wysokość wydatków na cele określone w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7c, ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty - w przypadkach innych niż wymienione w pkt 1-3.

Zgodnie z art. 26 ust. 7d ww. ustawy warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:
1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

W myśl art. 26 ust. 7f ww. ustawy ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:
1. I grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
a. całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo
b. znaczny stopień niepełnosprawności;
2. II grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
a. całkowitą niezdolność do pracy albo
b. umiarkowany stopień niepełnosprawności.(...)

Rozpatrując czy wydatki poniesione na zakup aparatów słuchowych podlegają odliczeniu od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej należy wskazać, iż w myśl art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, czyli wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych uważa się wydatki poniesione na: zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Przy czym określenie „indywidualny sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne niezbędne w rehabilitacji” oznacza, że można zaliczyć do nich tylko i wyłącznie sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne, mające cechy sprzętu, urządzeń czy narzędzi o charakterze szczególnym (niestandardowym), konieczne w rehabilitacji osoby niepełnosprawnej lub mające na celu ułatwienie tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonania wynika z niepełnosprawności. Zakupione urządzenie musi więc posiadać właściwości leczniczo – rehabilitacyjne.

Ponadto z uregulowań zawartych w powołanym przepisie wynika, że pomiędzy rodzajem nabytego sprzętu a rodzajem niepełnosprawności pozostawać musi ścisły związek, cechą zakupionego sprzętu musi być jego indywidualny charakter.

Właściwym do stwierdzenia czy dane urządzenie, sprzęt czy narzędzie jest niezbędne w rehabilitacji oraz czy ułatwia wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, może być w szczególności lekarz specjalista, który biorąc pod uwagę stan zdrowia konkretnej osoby może ten fakt potwierdzić np. w wydanym zaświadczeniu.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym zakupione aparaty słuchowe na lewe i prawe ucho, są niezbędne w rehabilitacji oraz ułatwiają czynności życiowe stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Skoro zatem Wnioskodawczyni posiada orzeczenie o niepełnosprawności, w którym jako symbol przyczyny niepełnosprawności wskazano m.in. 03-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu, oraz zlecenie stosowania aparatów słuchowych od lekarza specjalisty to uznać należy, że zakupione przez Wnioskodawcę aparaty słuchowe spełniają wymogi indywidualnego sprzętu niezbędnego w rehabilitacji oraz ułatwiają wykonywanie czynności życiowych i wydatki na ich zakup mogą zostać zaliczone do wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Możliwość odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych przez Wnioskodawczynię na pobyt w sanatorium, oraz na opłatę klimatyczną należy natomiast oceniać w kontekście art. 26 ust. 7a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, za wydatki na cele rehabilitacyjne uważa się wydatki poniesione na odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne.

Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „zakład lecznictwa uzdrowiskowego ” należy posiłkowo odnieść się do przepisów ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1056, z późn. zm.). Zgodnie z art. 2 pkt 10 tejże ustawy, zakładem lecznictwa uzdrowiskowego jest zakład leczniczy, w którym podmiot leczniczy wykonuje działalność leczniczą w rodzaju ambulatoryjne lub stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, działający na obszarze uzdrowiska, utworzony w celu udzielania świadczeń zdrowotnych z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej, w ramach kierunków leczniczych i przeciwwskazań ustalonych dla danego uzdrowiska, w szczególności wykorzystujących warunki naturalne uzdrowiska przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych.

Z kolei w myśl art. 6 tejże ustawy, zakładami lecznictwa uzdrowiskowego są:
1. szpitale uzdrowiskowe;
2. sanatoria uzdrowiskowe;
3. szpitale uzdrowiskowe dla dzieci i sanatoria uzdrowiskowe dla dzieci;
4. przychodnie uzdrowiskowe;
5. zakłady przyrodolecznicze;
6. szpitale i sanatoria w urządzonych podziemnych wyrobiskach górniczych.

Natomiast stosownie do art. 9 ust. 1 i art. 12 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1638, z późn. zm.), „ zakład rehabilitacji leczniczej ”, „zakład opiekuńczo-leczniczy” oraz „zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy” to podmioty, które udzielają stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych innych niż szpitalne, polegających m.in. na udzielaniu całodobowych świadczeń zdrowotnych, które obejmują swoim zakresem pielęgnację i rehabilitację pacjentów niewymagających hospitalizacji, oraz zapewnianiu im produktów leczniczych i wyrobów medycznych, pomieszczeń i wyżywienia odpowiednich do stanu zdrowia, a także prowadzeniu edukacji zdrowotnej dla pacjentów i członków ich rodzin oraz przygotowaniu tych osób do samoopieki i samopielęgnacji w warunkach domowych.

Zatem, skoro sanatorium, w którym Wnioskodawczyni przechodziła rehabilitację jest zakładem lecznictwa uzdrowiskowego w rozumieniu wyżej przywołanych przepisów, to w ramach ulgi rehabilitacyjnej Wnioskodawczyni będzie miała prawo odliczyć od dochodu – na podstawie wyżej przywołanego art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z ust. 7a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – koszty swojego pobytu na leczeniu w sanatorium (noclegów, wyżywienia, zabiegów rehabilitacyjnych) w wysokości wynikającej z imiennej faktury, w części która nie została sfinansowana (dofinansowana) ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia. Natomiast wydatki poniesione na opłatę klimatyczną nie spełniają dyspozycji normy prawnej i pomimo że obowiązkowo się ją uiszcza, nie została ona wymieniona przez ustawodawcę w katalogu odliczeń zaliczanych do wydatków na cele rehabilitacyjne.