Usługi rozliczane etapami: moment powstania obowiązku podatkowego

Przeczytaj także: Podatek VAT: dostawy świadczone w sposób ciągły

W sprawie rozpoznanej przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 11 października 2017 r. (sygn. akt I FSK 2091/15) spółka złożyła wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej. Wskazała w nim, że świadczy usługi informatyczne, których efektem jest uruchomienie (wdrożenie) oprogramowania wspierającego zarządzanie przedsiębiorstwem.

Wyjaśniła też, że zawiera z klientami umowy, w których zobowiązuje się do wykonania prac, i strony ustalają ich harmonogram. Wykonanie kolejnego etapu miało być potwierdzane protokołem odbioru lub milczącą akceptacją, gdyby w ciągu 7 dni nie pojawiły się żadne uwagi drugiej strony. Fakturowanie zaś miało odbywać się w oparciu o potwierdzenie wykonania poszczególnych etapów wdrożenia lub w oparciu o etap końcowy.

Spółka chciała wiedzieć, czy prawidłowo będzie określać datę wykonania usługi, czyli datę podpisania przez klienta protokołu odbioru prac w nieprzekraczalnych limitach czasowych określonych w umowach na świadczenie usług.

Minister finansów uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Organ podatkowy podkreślił, że w przypadku usług informatycznych obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, czyli w momencie wykonania usługi – w całości lub w części – a nie w momencie podpisania protokołu odbioru lub wyrażenia milczącej akceptacji. Jeżeli zaś spółka otrzyma od nabywcy zapłatę przed wykonaniem całości lub części świadczenia, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania danej kwoty.

Od wydanej interpretacji spółka odwołała się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał skargę spółki za słuszną. Minister finansów złożył skargę na wyrok sądu pierwszej instancji do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uchylił wyrok WSA w Warszawie.

W uzasadnieniu wyroku NSA podkreślił, że to charakter usługi decyduje o tym, czy dana usługa została wykonana. Jeżeli strony określiły w umowie harmonogram wykonania usługi, jest ona wykonana, gdy wykonawca zgłosi dany etap usługi do odbioru, zaś moment akceptacji odbioru tej części usługi przez usługobiorcę nie ma znaczenia dla ukonstytuowania się obowiązku podatkowego.

A zatem „w przypadku gdy usługa jest przyjmowana częściowo, za moment wykonania części usługi należy uznać moment, w którym wykonawca faktycznie wykonał część określonej umową usługi (doszło do faktycznego zakończenia części prac) i zgłosił ją nabywcy do odbioru.”

Jeżeli natomiast istotnym elementem wykonania określonej części umowy jest prawidłowość funkcjonowania danego etapu usługi, uznaje się ją za wykonaną w tej części, gdy wykonawca zgłosi dany etap wykonania usługi do odbioru, uznawszy, że spełnia ona wymóg prawidłowości funkcjonowania – uznał NSA.