Użyczenie nieruchomości przedsiębiorcy a PIT

Przeczytaj także: Zwrot kosztów przejazdu wolny od PIT

Jakie wątpliwości wyjaśnił urząd skarbowy?

Podatnik w skierowanym do organu podatkowego zapytaniu wyjaśnił, iż prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych. W grudniu 2005 roku nabył wraz z synem na prawach współwłasności nieruchomość zabudowaną stacją paliw. Jest ona wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej. Część nieruchomości stanowiąca udział podatnika stanowi środek trwały. Pozostała część natomiast została przekazana przez jego syna w drodze zawarcia umowy użyczenia do jej używania w przedsiębiorstwie. Syn nie prowadzi działalności gospodarczej, a ponadto jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę u podatnika. W związku z powyższym podatnik wystąpił z zapytaniem, czy powyższe użyczenie nieruchomości wolne jest od podatku dochodowego na podstawie przepisów obowiązujących od 01 stycznia 2007 roku. W powyższej kwestii urząd skarbowy zajął następujące stanowisko:

„(…)Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. W grudniu 2005 roku nabył zabudowaną nieru¬chomość za zasadzie współwłasności ze swoim synem, którą następnie w całości przeznaczono do celów pozarolniczej działalności gospodarczej wnioskodawcy (syn na zasadzie umowy użyczenia przekazał swoją część udziału w nieruchomości). Ponadto syn jest zatrudniony u wnioskodawcy na umowę o pracę.

Umowa użyczenia uregulowana jest przepisami art.710 - 719 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz.93 z późn. zm.), a jej istota polega na tym, że użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Umowa użyczenia ma charakter umowy nieodpłatnej. Zgodnie z art.16 ust.1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. Nr 14, poz.176 z 2000r. z póź. zm.) za przychód z nieruchomości odstąpionych bezpłatnie w całości lub w części do używania innym osobom fizycznym i prawnym oraz jednostkom organizacyjnym nie mającym osobowości prawnej uważa się wartość czynszową, stanowiącą równowartość czynszu, jaki przysługiwałby od tych osób w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości. Od powyższej reguły przewidziane są wyjątki; nie jest jednak przychodem wartość czynszowa lokali lub budynków mieszkalnych udostępnionych osobom pozostającym z podatnikiem w stosunku pracy, dla których stanowi ona nieodpłatne świadczenie, o którym mowa w art.12 ust.1, jeżeli właściciel nieruchomości używa jej na własne potrzeby lub potrzeby członków rodziny albo oddał bezpłatnie nieruchomość lub jej część do użytku na cele działalności naukowej, naukowo-technicznej, oświatowej, oświatowo-wychowawczej, kulturalnej, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, kultu religijnego oraz związkom zawodowym, nie ustala się wartości czynszowej tej nieruchomości lub jej części, a wydatki związane z nieruchomością nie stanowią kosztu uzyskania przychodów. Według art.111§3 ustawy Ordynacja podatkowa za członków rodziny podatnika uważa się zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, małżonków zstępnych, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz pozostającą z podatnikiem w faktycznym pożyciu. Pod pojęciem członka rodziny rozumie się także syna.

Dyspozycja art.21 ust.1 pkt 125 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. Nr 14, poz.176 z 2000r. z póź. zm.) stanowi, iż wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art.11 ust.2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust.20. Natomiast zgodnie z art.21 ust.20 w/w ustawy zwolnienie, o którym mowa w art.20 ust.1 pkt 125, nie ma zastosowania do świadczeń otrzymywanych na podstawie stosunku pracy, pracy nakładczej lub na podstawie umów będących podstawą uzyskiwania przychodów zaliczonych do źródła, o którym mowa w art.10 ust.1 pkt 2. Zgodnie z art.22 §1 Kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy, pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. Natomiast syn wnioskodawcy jest jego pracownikiem, czyli zachodzą okoliczności o których mowa w art.21 ust.20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczące nawiązania stosunku pracy. W tej sytuacji nie będzie miał znaczenia art.14 ust.2 pkt 8 tej ustawy, iż przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art.11 ust.2-2b, z zastrzeżeniem art.21 ust.1 pkt 125, bowiem jak wskazano wyżej utrata zwolnienia jest związana otrzymaniem nieodpłatnego świadczenia przez pracownika od swojego pracodawcy. W przedmiotowej sytuacji nie zachodzi taka okoliczność. (…)”

Pełną treść postanowienia/decyzji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów