Grunty budowlane: zamiana przez starostwo a podatek VAT

Przeczytaj także: Zamiana gruntów w podatku VAT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu wyjaśniono, iż w lipcu 2007 r. na podstawie umowy zamiany sporządzonej w formie aktu notarialnego, nastąpiła zamiana gruntów pomiędzy osobą fizyczną i starostą powiatu. Przenoszona działka na rzecz osoby fizycznej jest przeznaczona na cele budowlane. Osoba ta przeniosła w zamian za powyższą działkę na rzecz Skarbu Państwa swoją działkę oraz dokonała dopłaty. Powodem zamiany tych nieruchomości jest konieczność nabycia przez Skarb Państwa gruntu tej osoby fizycznej pod wywłaszczenie na cel publiczny w związku z budową autostrady. Wystąpiono zatem z zapytaniem, czy zamiana taka podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust.1 ww. ustawy rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Towarami, w świetle art. 2 pkt 6 cyt. ustawy o VAT, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca dokonuje zamiany gruntów. Zgodnie z art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Zgodnie z art. 604 cyt. ustawy, do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży. Dostawą towarów jest zgodnie z cyt. wyżej art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, co również ma miejsce w przypadku umowy zamiany, w odniesieniu do obu stron transakcji. Dokonanie zatem zamiany gruntów jest zamianą towarów, czyli odpłatną dostawą towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli jest realizowana przez podatnika w ramach jego działalności gospodarczej.

Podatnikami podatku od towarów i usług są w myśl art. 15 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Z kolei stosownie do ust. 2 tego artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.