Pożyczka od teściów a PCC

Przeczytaj także: Sankcyjna stawka podatku PCC bez odsetek za zwłokę

Art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej ustawy o PCC) wskazuje, że podatkowi podlegają m.in. umowy pożyczki. Podstawę opodatkowania stanowi tutaj kwota lub wartość pożyczki (art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o PCC), a stawka podatku wynosi 2 proc. (art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o PCC). Obowiązek podatkowy ciąży na biorącym pożyczkę (art. 4 pkt 7 ustawy o PCC).

Z dniem 01 stycznia 2007 r. zmieniły się dosyć istotnie ulgi w zakresie udzielanych pożyczek dla najbliższej rodziny. Otóż art. 9 pkt 10 lit b) tej ustawy wskazuje, że zwalnia się z podatku pożyczki udzielone w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami, o których mowa w art. 4a (czyli małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha) ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514, z późn. zm.), w wysokości przekraczającej kwotę, określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 tej ustawy (czyli kwotę 9 637 zł), pod warunkiem:

• złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3) właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności (czyli zawarcia umowy),
• udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Na tej podstawie, dla wskazanej wyżej grupy podatników, umowy pożyczki są zwolnione z podatku od czynności cywilnoprawnych, o ile spełnią oni warunki podane wyżej.

Warto jednak dodać, iż w sytuacji, gdy pożyczkobiorca powoła się przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego na fakt zawarcia umowy pożyczki, a nie spełnił warunku udokumentowania otrzymania pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym, stawka podatku wyniesie 20 proc. (art. 7 ust. 5 ustawy o PCC).

Niestety z preferencji w zakresie zwolnienia określonego wyżej nie skorzystają teście, zięć czy synowa. Ustawodawca bowiem ich nie wymienił w art. 4a ustawy o spadkach i darowiznach. Tutaj podatnicy mogą skorzystać jedynie ze zwolnienia określonego w art. 9 pkt 10 lit. c) ustawy o PCC. Wskazuje on, że wolne są od tego podatku pożyczki udzielone na podstawie umowy zawartej między osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej do wysokości kwoty niepodlegającej opodatkowaniu – na zasadach określonych w przepisach o podatku od spadków i darowizn. W skład I grupy podatkowej wchodzą zatem: małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczyma, macocha i teściowie. Kwota wolna od podatku wynosi natomiast 9 637 zł.