Amortyzacja samochodu osobowego: optymalizacja podatkowa

Przeczytaj także: Samochody osobowe ponownie solą w oku fiskusa

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawa o PIT) w art. 23 ust. 1 pkt 4 oraz ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej ustawa o CIT) w art. 16 ust. 1 pkt 4 wskazują, że nie są kosztem podatkowym odpisy amortyzacyjne w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20 000 EURO przeliczonej na złote według kursu średniego EURO ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania. Tym samym podatnicy, którzy noszą się z zamiarem kupna drogiego samochodu osobowego muszą liczyć się z tym, że nie zostanie on w pełni zaliczony do kosztów uzyskania przychodu. Na sumę odpisów amortyzacyjnych składają się zarówno te odpisy, które zostały zaliczone do kosztów podatkowych, jak i te, które kosztami w myśl ustaw o podatku dochodowym nie są (art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT oraz art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT)

O ile odpisy amortyzacyjne w wysokości przekraczającej 20 000 EURO nie stanowią kosztów uzyskania przychodu, to jednak są brane pod uwagę przy sprzedaży takiego środka trwałego. Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o PIT oraz art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o CIT przy sprzedaży środka trwałego kosztem jest różnica pomiędzy wartością początkową tego środka trwałego a sumą dokonanych odpisów amortyzacyjnych (bez względu na to, czy stanowiły one koszty podatkowe). Tym samym, w momencie sprzedaży samochodu osobowego (oczywiście o wartości początkowej wyższej niż 20 000 EURO) jego niezamortyzowana część w całości stanowi koszty uzyskania przychodu.

Uwzględniając te przepisy, podatnicy zamierzający kupić taki środek trwały np. na okres pięciu, sześciu lat (lub nawet dłużej albo też i krócej), mogą łagodzić skutki tej „niekorzystnej” amortyzacji. W jaki sposób? Poprzez ustalenie stawki amortyzacyjnej na dosyć niskim poziomie. Ustawy podatkowe wskazują bowiem górne granice stawek amortyzacyjnych. Zostały one określone co do zasady w Wykazie stawek amortyzacyjnych, który jest dołączony do ustaw. Dla samochodów osobowych roczna stawka amortyzacji wynosi np. 20 %. Tym samym samochód taki jest amortyzowany przez okres pięciu lat. Podatnicy mogą jednak stawkę tę obniżyć i samochód amortyzować przez okres dłuższy. Paradoksalnie takie działanie może umożliwić podatnikowi uznanie za koszt podatkowy większej części wartości środka trwałego. Przedstawmy to na przykładzie.