Kiedy podwyższone koszty uzyskania przychodów?

Przeczytaj także: 50% koszty uzyskania nie dla działalności gospodarczej

Koszty uzyskania przychodów w wysokości 50% uzyskanego przychodu określa się m.in. w przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich lub rozporządzania przez nich takimi prawami (art. 22 ust. 9 pkt 3 updof). Istotne znaczenie mają tu jednak 2 elementy, tzn. czy:

• dzieło stworzone w wyniku umowy jest utworem w rozumieniu prawa autorskiego oraz
• dochodzi do korzystania lub rozporządzenia przez autora jego prawami autorskimi.

Ważne!
Rozporządzenie prawami autorskimi wymaga pod rygorem nieważności pisemnej umowy zawierającej wyraźne postanowienia o przeniesieniu praw autorskich. Brak takich zapisów może spowodować, że do rozporządzenia prawami autorskimi nie dojdzie. To z kolei może być przyczyną zakwestionowania przez organy podatkowe zasadności zastosowania podwyższonej stawki kosztów uzyskania przychodów.

Jak zatem należy postąpić, by uniknąć konfliktu z fiskusem? Jeżeli przedmiotem umowy są prace twórcze, wystarczy, że zawrzemy w umowie zapis o przeniesieniu choćby fragmentu praw autorskich na wybranych polach eksploatacji (np. prawo do wykorzystania fotografii w ulotkach reklamowych) lub zapis o udzieleniu licencji (np. na jednorazowe wykorzystanie utworu), by warunek skorzystania z podwyższonej stawki kosztów został spełniony.

Warto również zapamiętać, że podwyższone 50% koszty uzyskania przychodów można także zastosować w stosunku do pracowników zatrudnionych na etacie, którzy w ramach swych obowiązków wykonują prace o charakterze twórczym. Dotyczy to w szczególności plastyków, grafików, informatyków tworzących oprogramowanie i innych. Pracodawcy bardzo często zapominają jednak w takim przypadku o poprawnym udokumentowaniu wynagrodzenia wypłacanego za prace o charakterze twórczym (wyszczególnieniu prac twórczych) i stosują podwyższoną stawkę kosztów uzyskania przychodów do całego wynagrodzenia. Jest to jednak działanie nieprawidłowe, ponieważ rzadko się zdarza, by pracownik wykonywał wyłącznie czynności związane z tworzeniem utworów. W rezultacie organy podatkowe kwestionują w całości możliwość zastosowania podwyższonej stawki kosztów.

Dopiero wówczas gdy z zawartej z pracownikiem umowy o pracę lub zakresu obowiązków wynika, że do jego obowiązków należy wykonywanie czynności o charakterze twórczym i pracownik ten faktycznie je wykonuje, wówczas nie ma żadnych przeszkód, by skorzystać z tego rozwiązania. W tym przypadku nie ma potrzeby zawierania dodatkowych umów, bo prawa autorskie do utworu, który pracownik stworzył w ramach stosunku pracy, przechodzą automatycznie na pracodawcę.


Tekst pochodzi z „Aktualności księgowych” - całkowicie bezpłatnych, najnowszych informacji, orzecznictwa oraz porad ekspertów dla księgowych.