Dochód dziecka a ulga prorodzinna

Przeczytaj także: Kłopotliwa ulga podatkowa na dzieci?

Sprawa ta okazała się bardzo istotna przy uldze na dzieci, z której podatnicy mogli po raz pierwszy skorzystać przy rozliczaniu dochodów za 2007 r. Od podatku można było odliczyć nawet 1 145,08 zł na każde dziecko.

Ulga ta przysługuje na wychowywanie własnych lub przysposobionych dzieci:

1. małoletnich,
2. bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek pielęgnacyjny,
3. do ukończenia 25 lat uczących się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w przepisach Prawo o szkolnictwie wyższym, jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku.

Problematyczne okazało się jednak określenie pojęcia „dochodów w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku”. Czy należy przez nie rozumieć jedynie przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania, czy też od uzyskanego wyniku odjąć jeszcze odliczane składki na ubezpieczenie społeczne, a może także inne odliczenia od dochodu, które dziecku przysługują, a które przyczyniają się do tego, że de facto dziecko od uzyskanych dochodów płacić podatku nie będzie musiało?

W tej właśnie sprawie została skierowana do ministra finansów interpelacja poselska nr 3485.

Odpowiedzi na powyższą interpelację resort finansów wskazał, że w odniesieniu do podatników wychowujących dzieci pełnoletnie, które kontynuują naukę w polskiej szkole, prawo do skorzystania z ulgi zostało uzależnione od tego, aby dziecko to nieuzyskiwało dochodów podlegających opodatkowaniu innych niż z tytułu renty rodzinnej. Wyjątkiem od tej reguły są dochody w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku. Różnica między nimi, a dochodami wolnymi od podatku jest taka, że te ostatnie w ogóle nie podlegają opodatkowaniu, a dochody niepowodujące obowiązku zapłaty podatku opodatkowaniu podlegają, jednak kwota obliczonego od nich podatku wynosi zero.

Ministerstwo podkreśliło, że zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochodem jest przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania, i tak też należy rozumieć dochody w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku przy ustalaniu prawa do ulgi na dzieci. Od dochodu tego nie odlicza się składek na ubezpieczenie społeczne. Podlegają one bowiem odliczeniu od dochodu, a nie są odliczane przy ustalaniu dochodu.

Nie uwzględnia się tutaj także innych odliczeń. W opinii Ministerstwa Finansów przyjęcie, że przez powyższą definicję należy rozumieć dochód pomniejszony o wydatki określone w art. 26 ust. 1 ustawy (czyli np. składki ZUS, wydatki na internet, rehabilitacyjne) oznaczałoby, że pojęcie to jest równoznaczne podstawie obliczenia podatku. Stałoby to w sprzeczności z zasadami poprawnej legislacji, w myśl której użycie przez ustawodawcę odmiennych pojęć jest równoznaczne z nadaniem im różnych znaczeń.

MF wypowiedział się także w kwestii ulgi przysługującej na dziecko, które w trakcie roku zawarło związek małżeński. Zdaniem resortu ulga na takie dziecko przysługuje, o ile spełnione są pozostałe warunki wymagane do jej spełnienia. Ulga ta nie przysługuje natomiast na dziecko, które pozostawało w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. W takiej sytuacji zakłada ono bowiem odrębną rodzinę i trudno tu mówić o wychowywaniu dziecka przez rodzica.