Zwrot kosztów wymiany okien a podatek dochodowy

Przeczytaj także: W PIT-8C umorzone: kredyt, odsetki i inne należności

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu wskazano, że członkowie spółdzielni oraz osoby niebędące członkami na własny koszt wymieniają stolarkę okienną w swoich mieszkaniach. Fakt ten zgłaszają do spółdzielni, która zgodnie z wewnętrznymi przepisami z reguły po kilku latach ustala wartość, która zostaje członkom zwrócona w formie gotówki lub zaliczona na poczet czynszu. Wydatki te obciążają fundusz remontowy spółdzielni. W związku z tym zadano pytanie, czy w takiej sytuacji członkowie spółdzielni oraz osoby niebędące członkami uzyskują przychód z innych źródeł? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem wszelkie dochody podatnika nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

Powołany art. 21 ustawy zawiera zamknięty katalog zwolnień przedmiotowych, enumeratywnie wymieniając rodzaje dochodów, których uzyskanie nie rodzi obowiązków podatkowych. Wśród tych dochodów objętych zwolnieniem brak jest kwot refundacji wypłaconych przez Spółdzielnie swoim członkom jak i innym osobom z tytułu poniesionych przez nich uprzednio wydatków na wymianę stolarki okiennej.

Należy pokreślić, iż zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa zwolnienia podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo, a nie obowiązek korzystania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego.

W związku z tym, że wszelkiego rodzaju ulgi i zwolnienia są zawsze wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, zwolnień nie wolno rozszerzać na dochody, których w art. 21 ust. 1 ustawy nie wymieniono.

Biorąc powyższe pod uwagę, otrzymany od Spółdzielni zwrot wydatków stanowi dla podatnika przychód z innych źródeł. Stosownie bowiem do art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy przychodem są „inne źródła”, za które art. 20 ust. 1 ww. ustawy nakazuje uważać w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Katalog przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym, o czym przesądza użycie przez ustawodawcę sformułowania „w szczególności”. Wyliczenie zawarte w art. 20 ust. 1 ww. ustawy jest zatem jedynie wyliczeniem przykładowym. Tym samym zakres art. 20 ust. 1 ww. ustawy obejmuje także kwoty wypłacone przez Spółdzielnię z funduszu remontowego będące refundacją kosztów wymiany okien.

Oznacza to, iż refundacja wypłacona przez Spółdzielnię z tego tytułu jest źródłem przychodu, z którego dochód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Mimo, iż Spółdzielnia dokonuje zwrotu z funduszu remontowego, który w całości finansowany jest ze składek m. in. członków Spółdzielni, to otrzymany od Spółdzielni zwrot wydatków stanowi dla podatnika przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy, który należy wykazać w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym powstał przychód. Podkreślenia wymaga przy tym fakt, iż z chwilą przekazania na fundusz remontowy składek przez członków, składki te tworzą przychód Spółdzielni, którym odtąd dysponuje ona jako samoistny podatnik. Członkowie Spółdzielni otrzymują zatem środki finansowe z rachunku innego podmiotu, tj. z dochodów tego podmiotu.

W tym przypadku jest bez znaczenia fakt, iż Spółdzielnia dokonuje zwrotu w formie gotówkowej lub na poczet czynszu. Obniżenie comiesięcznego czynszu oznacza bowiem, że po stronie lokatorów powstaje przysporzenie majątkowe. Lokatorzy ponoszą mniejsze wydatki z własnych środków niż te, które musieliby ponieść gdyby w związku z dofinansowaniem nie obniżono im czynszu.

W świetle zapisu art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu karbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. Na Spółdzielni, która dokonała zwrotu poniesionych wydatków remontowych ciąży zatem obowiązek sporządzenia i przekazania podatnikowi, oraz właściwemu organowi podatkowemu informacji PIT-8C o wysokości uzyskanego przychodu, w terminie i na zasadach określonych w art. 42a ustawy.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów