Dwie umowy zlecenie i więcej: jak liczyć podatek?

Przeczytaj także: Umowy zlecenie do 200 zł: jak liczyć ZUS i podatek?

Uzyskane przez podatnika (poza prowadzoną działalnością gospodarczą) wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenie zawartej z przedsiębiorcą, stanowi dla niego (z nielicznymi wyjątkami) przychód z działalności wykonywanej osobiście określonej w art. 13 ptk 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z tego tytułu na przedsiębiorcy (jako płatniku) ciążą pewne obowiązki. Musi on mianowicie naliczyć od wypłaconego wynagrodzenia składki z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego (jeżeli obowiązek taki występuje) a także zaliczkę na podatek dochodowy (na zasadach określonych w art. 41 ustawy), bądź podatek w zryczałtowanej wysokości (na zasadach określonych w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy).

Art. 41 ustawy wskazuje, iż płatnik dokonujący świadczeń z tytułu działalności określonej m.in. w art. 13 pkt 8 ustawy, jest obowiązany pobrać zaliczkę na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów określone w art. 22 ust. 9 ustawy oraz potrącone składki na ubezpieczenie społeczne (jeżeli zleceniobiorca z tego tytułu podlega tym ubezpieczeniom), najniższą stawkę podatkową określoną w skali podatkowej na dany rok. Koszty uzyskania przychodu wynoszą tutaj z reguły 20% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Obliczona zaliczka na podatek dochodowy ulega natomiast pomniejszeniu o pobraną przez płatnika składkę na ubezpieczenie zdrowotne, przy czym płatnik pobiera obliczone od podstawy wymiaru składki 9%, a od podatku odlicza jedynie 7,75%.

Od powyższej zasady istnieje jednak pewien wyjątek, który wszedł w życie 01 stycznia 2009 r. Otóż zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy, od dochodów z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 lub 5-9 (czyli m.in. umowy zlecenie), jeżeli suma należności określonych w umowie lub w umowach zawartych z osobą niebędącą pracownikiem płatnika z tego samego tytułu nie przekracza miesięcznie od tego samego płatnika kwoty 200 zł – pobiera się zryczałtowany podatek w wysokości 18 % przychodu.

Powyższy przepis oznacza, że przychodu przed opodatkowaniem nie pomniejsza się ani o koszty jego uzyskania ani też o składki na ubezpieczenie społeczne. Sama zaliczka na podatek nie ulega natomiast pomniejszeniu o składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Należy przy tym pamiętać, iż przepis ten stosuje się tylko w odniesieniu do określonych źródeł przychodów oraz jedynie w sytuacji, gdy zleceniobiorca nie jest pracownikiem płatnika.

Sytuacja jest prosta, gdy w danym miesiącu występuje tylko jedna umowa zlecenie z danym podatnikiem, a jej wartość nie przekracza 200 zł. Wtedy przy spełnieniu pozostałych warunków wynikających z art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy, należy pobrać i odprowadzić podatek w zryczałtowanej wysokości. Jak jednak postąpić, gdy umów takich będzie więcej, a ich łączna wartość w danym miesiącu przekroczy 200 zł?

W takiej sytuacji, zgodnie z powyższym przepisem, płatnik nie powinien go stosować. Jak łatwo zauważyć, ustawodawca wprowadzając w życie art. 30 ust. 1 pkt 5a skomplikował sytuację płatnika. Załóżmy bowiem, że zawarł on trzy umowy zlecenie z podatnikiem w danym miesiącu, każda na 100 złotych (pierwsza w okresie 02 – 04 luty, druga 11 – 13 luty a trzecia 23 – 26 luty). Wynagrodzenie takie jest płatne w ostatnim dniu danej umowy.

Jak łatwo zauważyć, wypłacając wynagrodzenie za pierwszą i drugą umowę (tj. odpowiednio w dniach 04 luty i 13 luty) płatnik powinien pobrać podatek w zryczałtowanej wysokości tj. wg zasad określonych w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy.

Natomiast po uwzględnieniu trzeciej umowy powinien zastosować do wszystkich tych umów zasady opodatkowania określone w art. 41 ustawy. Przepis art. 30 ust. 1 pkt5a ustawy stosuje się bowiem jedynie wtedy, kiedy łączna wartość wynagrodzenia z tego samego tytułu w danym miesiącu nie przekracza 200 zł. Tym samym płatnik musi dokonać korekty w zakresie obliczeń dotyczących dwóch pierwszych umów, a co za tym idzie, skorygować także wysokość wynagrodzenia wypłaconego podatnikowi, z którym podpisał te umowy zlecenie.