Nieoprocentowana pożyczka dla pracownika a podatek PCC

Przeczytaj także: Pożyczka z zagranicy a podatek PCC

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka zamierza udzielać ze swoich środków obrotowych nieoprocentowane pożyczki swoim pracownikom (wszystkim na jednakowych zasadach). Jest ona podatnikiem VAT, lecz nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek. Stosowne umowy będą zawieranie w jej siedzibie, a pieniądze w chwili zawarcia umów będą znajdowały się na jej polskim rachunku bankowym. Powstała wątpliwość, czy umowy te będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka zamierza udzielać swoim pracownikom ze środków obrotowych nieoprocentowane pożyczki. Spółka jest podatnikiem podatku VAT, ale nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek. Umowy pożyczek będą zawierane w siedzibie firmy w O. Pieniądze w chwili zawarcia umów pożyczek będą znajdowały się na firmowym rachunku bankowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki.

W myśl art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium RP lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium RP;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium RP i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium RP.

Biorąc pod uwagę, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, iż umowy pożyczek będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy, ponieważ w chwili zawierania umów pożyczek środki pieniężne będą znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 4 pkt 7) ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie pożyczki na biorącym pożyczkę.

Należy wskazać, iż w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

a. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
b. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

* umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
* umowy spółki i jej zmiany,
* umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

A zatem, o wyłączeniu czynności spod działania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje przy tym okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku.

W związku z tym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższe transakcje podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż, jeżeli umowy nieoprocentowanych pożyczek udzielanych pracownikom ze środków obrotowych zostaną objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, wówczas nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów