Leasing samochodu: "korzystny" wykup?

Przeczytaj także: Wykup z leasingu samochodu i jego sprzedaż po 6 miesiącach

Stronami tej umowy są finansujący (firma leasingowa) oraz korzystający. Korzystającym może być, między innymi, osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą. W tym miejscu należy wyjaśnić, że przepisy prawa cywilnego nie przewidują w takim przypadku dwóch odrębnych osobowości prawnych dla tej samej osoby fizycznej. Inaczej mówiąc, podmiot prowadzący tego rodzaju działalność gospodarczą i człowiek, który ją firmuje, to pod kątem prawnym ta sama osoba. W konsekwencji nie ma przeszkód, aby osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wykupiła samochód osobowy "prywatnie", mimo że leasing był "na firmę".

W tej sytuacji warto zatem zastanowić się, jakie zalety i wady ma wykup auta "na firmę", a jakie wykup "prywatny".

Wykup samochodu ,,na firmę"
Zaletami wykupu samochodu osobowego "na firmę" są:

• Możliwość odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej wykup samochodu (w przypadku wykupu samochodu będzie to 60% podatku z tej faktury - zob. art. 86 ust. 3 ustawy o VAT),
• możliwość zaliczenia wydatku związanego z wykupem samochodu do kosztów uzyskania przychodów (zarówno bezpośrednio, jak i - co jest korzystniejsze ze względu na brak obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu - w drodze jednorazowego odpisu amortyzacyjnego na podstawie art. 22f ust. 3 updof),
• zwolnienie od podatku VAT sprzedaży samochodu (zob. § 12 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 224, poz. 1799 ze zm.),
• brak opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych ewentualnej umowy sprzedaży samochodu (zob. art. 2 pkt 4 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r., nr 101, poz. 649).

Z kolei wady takiego wykupu to:

• fakt, że ewentualna sprzedaż samochodu (niezależnie od tego, kiedy nastąpi), spowoduje powstanie podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej (zob. art. 14 ust. 2 pkt 1 updof),
• sprzedaż samochodu w okresie 12 miesięcy od wykupu wiązać się będzie z koniecznością skorygowania części odliczonego VAT (zob. art. 91 ust. 7c ustawy o VAT).

,,Prywatny" wykup samochodu

Zaletą "prywatnego" wykupu samochodu z leasingu jest przede wszystkim fakt, że już po upływie 1/2 roku od końca miesiąca, w którym nastąpił wykup - sprzedaż tego auta nie spowoduje powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (zob. art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d updof).

Natomiast wady tego rozwiązania to:

• brak możliwości odliczenia naliczonego VAT z faktury dokumentującej wykup samochodu,
• brak możliwości zaliczenia wydatku na wykup samochodu do kosztów uzyskania przychodów,
• konieczność prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu (jeśli wydatki związane z używaniem samochodu dla potrzeb działalności gospodarczej mają być rozliczane w kosztach uzyskania przychodów - zob. art. 23 ust. 1 pkt 46 oraz art. 23 ust. 5 updof),
• konieczność uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych przez ewentualnego nabywcę samochodu.

Z powyższego wynika, że korzystniejszym rozwiązaniem jest, co do zasady, wykup samochodu osobowego z leasingu "na firmę".

Wykup "prywatny" może być jednak korzystniejszym rozwiązaniem, jeżeli podatnik w nieodległej przyszłości (nie wcześniej jednak niż 1/2 roku od końca miesiąca, w którym nastąpił wykup) - zamierza sprzedać samochód. Korzyść wynika przede wszystkim z faktu, że nie powstanie w takiej sytuacji przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Warto podkreślić, że korzyści płynące z takiego rozwiązania potwierdzają również organy podatkowe. Za przykład może tutaj posłużyć pismo Urzędu Skarbowego w Gorlicach z 24 maja 2006 r. (nr PDOF/415/28/06), wydane na wniosek podatnika, który w 2002 r. zawarł umowę leasingu operacyjnego dotyczącą samochodu ciężarowego. Samochód ten przez 3 lata wykorzystywany był przez niego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Następnie, w styczniu 2006 r., po zakończeniu umowy leasingu, podatnik wykupił auto z przeznaczeniem na cele osobiste. Ponieważ zamierzał je sprzedać, wystąpił do organu podatkowego o udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy w przypadku sprzedaży samochodu po upływie 1/2 roku od jego nabycia, będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego.

Wspomniany organ uznał za zasadne stanowisko podatnika odnośnie do braku konsekwencji podatkowych tego rodzaju sprzedaży. Podkreślił bowiem, że ,,(...) jeżeli od momentu wykupu samochód nie został ujęty w ewidencji środków trwałych i nie był wykorzystywany w działalności gospodarczej, to przychód ze sprzedaży tego samochodu nie jest przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej. Ewentualny przychód mógłby powstać na podstawie art. 10 ust.1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do postanowienia tego przepisu, opodatkowaniu podlega odpłatne zbycie rzeczy ruchomej, ale tylko przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie tej rzeczy."


Czy wiesz jak rozliczać podatki dochodowe? Odpowiedź znajdziesz w poradniku "Podatki dochodowe w praktyce". Znajdziesz w nim porady i praktyczne przykłady dotyczące rozliczeń podatkowych w firmie.