Składki członkowskie a koszty podatkowe

Przeczytaj także: Zwrot za dojazd a koszty pracownicze

Niestety, nie będzie to możliwe. Do przychodów oraz kosztów ich uzyskania osiąganych na podstawie umowy o pracę, przywołany przepis art. 23 ust. 1 pkt 30 updof nie ma bowiem zastosowania.

Kwestię kosztów uzyskania przychodów osiąganych ze stosunku pracy (umowy o pracę) reguluje w sposób kompleksowy przepis art. 22 ust. 2 updof. Przepis ten pozwala pomniejszyć przychody uzyskiwane ze stosunku pracy jedynie o kwotę kosztów ich uzyskania określoną w sposób ryczałtowy (co do zasady: 111, 25 zł miesięcznie lub 139, 06 zł miesięcznie, jeżeli podatnik pracuje w miejscowości innej niż ta, w której mieszka).

Przypadki, w których wspomniane koszty mogą być podwyższone, są wprost wymienione w przepisach updof. Te zaś nie pozwalają na powiększenie omawianych kosztów o składki na rzecz organizacji zawodowych, i to niezależnie od tego, czy opłacanie tych składek jest dla podatnika obowiązkowe (gdyż warunkuje wykonywanie zawodu), czy też jest dobrowolne.

Do końca 2003 r. przepisy updof pozwalały natomiast na odliczenie od dochodu (w zeznaniu rocznym) składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika była obowiązkowa (art. 26 ust. 1 pkt 3 updof - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2003 r.). W ramach powołanego przepisu wolno było odliczać od dochodu składki na rzecz samorządu radców prawnych, ponieważ zgodnie z art. 29 pkt 4a ustawy o radcach prawnych, składki te miały charakter obowiązkowy. Brak ich zapłaty skutkował skreśleniem radcy z listy radców prawnych i pozbawiał prawa do wykonywania zawodu. Z dniem 1 stycznia 2004 r. przepis art. 26 ust. 1 pkt 3 updof został jednak uchylony. W konsekwencji radcowie prawni wykonujący zawód jedynie na podstawie stosunku pracy, nie mogą odliczać składek od dochodu, ani też nie wolno im zaliczać tych składek do kosztów uzyskania przychodów ze stosunku pracy. Katalog wydatków stanowiących koszty uzyskania przychodu ze stosunku pracy jest bowiem zamknięty i nie obejmuje kosztów, o których mowa.

Nie ma natomiast przeszkód, aby składki na rzecz samorządu radców prawnych mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przez radców prawnych, którzy prowadzą działalność gospodarczą (indywidualną kancelarię radcy prawnego lub kancelarię w formie spółki osobowej). Pozwala im na to właśnie przywołany w pytaniu art. 23 ust. 1 pkt 30 updof. Przepis ten zasadniczo wyklucza z kosztów uzyskania przychodów jedynie składki ponoszone przez podatnika na rzecz organizacji, do których przynależność nie jest obowiązkowa.

Jak już wcześniej wskazano, składki na rzecz samorządu radców prawnych są obowiązkowe, wobec czego nie podlegają wyłączeniu z kosztów podatkowych na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 30 updof. Ponadto, skoro ich opłacanie jest ustawowym warunkiem wykonywania zawodu radcy prawnego w ramach działalności gospodarczej - niewątpliwie wykazują związek z uzyskiwanymi z tej działalności przychodami.

Proszę jednak pamiętać o tym, że w przypadku radcy prawnego wykonującego zawód jednocześnie na podstawie umowy o pracę oraz w ramach działalności gospodarczej, wydatki na sfinansowanie składek radcowskich mogą pomniejszyć tylko przychód z tytułu działalności gospodarczej (kancelarii radcowskiej).


Czy wiesz jak rozliczać podatki dochodowe? Odpowiedź znajdziesz w poradniku "Podatki dochodowe w praktyce". Znajdziesz w nim porady i praktyczne przykłady dotyczące rozliczeń podatkowych w firmie.