"Przyszłe" podwyższenie kapitału: skutki podatkowe

Przeczytaj także: Brak spłaty pożyczki nie musi oznaczać powstania przychodu podatkowego

Jakie stanowisko prezentują sądy administracyjne?

Generalnie najpopularniejsze w podobnych kwestiach stanowisko sądów administracyjnych wskazuje, iż kwotę otrzymaną od udziałowca na rachunek bankowy spółki przed podjęciem uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego należy potraktować jako nieodpłatne świadczenie w myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 updop (np. orzeczenie NSA w Białymstoku, wyrok z 13 maja 2003 r., sygn. akt SA/Bk 370/02 i SA/Bk 1349/02, SN wyrok z 10 czerwca 2002 r.m sygn. akt III RN 93/02). Sądy określają tu przychód w wysokości odsetek, jakie spółka musiałaby zapłacić, gdyby środki te otrzymała uzyskując kredyt w systemie bankowym, za okres od momentu otrzymania środków do momentu podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału.

Nieodpłatne świadczenie polega tu na nieoprocentowanym korzystaniu ze środków obcych, gdyż w danym momencie spółka nie ma do nich jeszcze żadnego tytułu prawnego.

Stanowisko drugie, mniej popularne i bardzie niekorzystne dla podatników, określa przychód w kwocie otrzymanych środków. Sądy w swoich orzeczeniach podtrzymują, iż należy uznać tu jako podstawę opodatkowania całą kwotę otrzymaną na rachunek bankowy jednostki, gdyż celem dokonania wpłaty w tak wczesnym terminie nie jest podwyższenie kapitału, ale bieżące korzystanie ze środków w celu finansowania działalności lub realizacji inwestycji.

A zatem nie ma zastosowania zwolnienie z art. 12 ust. 4 pkt 4 updop, lecz należy zastosować wprost art. 12 ust. 1 pkt 1, zgodnie z którym przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze i wartości pieniężne.

Ewentualnie gdyby środki te były wpłacone na oddzielny rachunek przeznaczony tylko dla takiej wpłaty i spółka nie dysponowałaby nimi, a jedynie je zdeponowała, można by było uznać tę kwotę jako wyłączoną z opodatkowania (wyrok NSA, Ośrodek Zamiejscowy w Szczecinie z 22 listopada 2001 r., sygn. akt SA/Sz 1224/00 i SA/Sz 1223/00, NSA Ośrodek Zamiejscowy w Białymstoku, wyrok z 24 kwietnia 2002 r., sygn. akt SA/Bk 646/01).

Podstawa prawna:
art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 4 pkt 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.).


Doradztwo dla księgowych plus wszystko, czego potrzebujesz do bezbłędnego rozliczania Twojej firmy, w jednym miejscu. W Portalu FK www.portalfk.pl indywidualnie skonsultujesz się z ekspertami i otrzymasz dostęp do licznych narzędzi ułatwiających pracę.