Odliczenia od przychodu 2010: koszty podatkowe

Przeczytaj także: Kilka etatów a koszty uzyskania przychodów w PIT 2009

Pracownicze zryczałtowane koszty uzyskania przychodu

Takie koszty zostały określone w art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof). Mówi on, że koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej:

1. wynoszą 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1.335 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej,
2. nie mogą przekroczyć łącznie 2.002 zł 05 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej,
3. wynoszą 139 zł 06 gr miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1.668 zł 72 gr, w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę,
4. nie mogą przekroczyć łącznie 2.502 zł 56 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej, a miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.

Jeżeli podatnik jest zatrudniony na umowę o pracę u kilku pracodawców, każdy z nich przy ustalaniu zaliczki na podatek dochodowy od jego wynagrodzenia stosuje koszty uzyskania przychodu we wskazanej wyżej wysokości miesięcznej. Ich ograniczenia do limitów rocznych dokonuje sam podatnik w składanym zeznaniu rocznym.

Bilety okresowe

Jak już jednak wskazano we wstępie, niekiedy możliwe jest zastosowanie kosztów w wysokości faktycznie poniesionych wydatków. Stosowna regulacja w tym zakresie została zawarta w art. 22 ust. 11 updof. Przepis ten mówi, że jeżeli roczne koszty uzyskania przychodów, o których mowa wyżej, są niższe od wydatków na dojazd do zakładu lub zakładów pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej, w rocznym rozliczeniu podatku koszty te mogą być przyjęte przez pracownika lub przez płatnika pracownika w wysokości wydatków faktycznie poniesionych, udokumentowanych wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.

Należy pamiętać, iż aby w zeznaniu rocznym odliczyć (jako koszty uzyskania przychodu) wydatki faktycznie poniesione, konieczne jest spełnienie wyżej wskazanych przesłanek. Z powyższego skorzysta zatem np. pracownik, który dojeżdża do pracy koleją, o ile posiada miesięczne imienne bilety. Istotne jest tutaj zwrócenie uwagi na spełnienie warunków dowodowych. Gdyby się okazało, że podatnik zagubił kilka biletów, koszty uzyskania przychodu zostaną ustalone na podstawie jedynie biletów posiadanych. Ponadto podatnik musi posiadać imienne bilety okresowe – nie mogą ich zastąpić inne dokumenty, np. wystawiona przez przewoźnika faktura VAT. Nie jest możliwe ponadto zastąpienie imiennych biletów okresowych np. biletami na okaziciela.

Ważne jest także to, z jakiego środka transportu się tutaj korzysta: transport autobusowy, kolejowy, promowy lub komunikacji miejskiej. Z powyższego przepisu nie będzie mógł zatem skorzystać pracownik dojeżdżający do pracy samochodem, który chciałby uznać za koszt wydatki na zakup paliwa służącego do napędu tego pojazdu, bądź ponoszący wydatki na transport innymi środkami komunikacji, niż wymienione wyżej.

Prawa autorskie dla pracowników

Kolejny wyjątek w zakresie stosowania pracowniczych kosztów uzyskania przychodów ustawodawca zawarł w art. 22 ust. 9 pkt 3 updof. W przepisie tym wskazał on, że z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, lub rozporządzania przez nich tymi prawami – koszty uzyskania przychodów określa się w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Należy tutaj jednak pamiętać, że koszty uzyskania przychodów w tak ustalony sposób mają zastosowanie do całych przychodów podatnika jedynie w sytuacji, gdy cała jego praca jest związana z wykonywaniem utworu w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i całe jego wynagrodzenie związane jest z korzystaniem przez niego z praw autorskich (na co zwrócił uwagę m.in. WSA w Warszawie w wyroku z dnia 28 stycznia 2008 r. sygn. akt III SA/Wa 1987/07).

Tym samym konieczne jest tutaj w pierwszej kolejności ustalenie, jaka część wynagrodzenia spełnia powyższe przesłanki. Jeżeli bowiem wykonywana przez pracownika praca tylko częściowo ma charakter utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim, a w pozostałej części polega na wykonywaniu obowiązków pracowniczych, tylko w stosunku do tej pierwszej takie koszty uzyskania przychodu można zastosować. Musi tutaj istnieć rozróżnienie tej części wynagrodzenia, która związana jest z działalnością twórczą oraz pozostałej jego części związanej z normalnym wykonywaniem obowiązków pracowniczych. Warto zadbać o to, aby rozróżnienie to było wprost wskazane (najlepiej w samej umowie o pracę, aby ustrzec się przed ewentualnym sporem z fiskusem w tym zakresie).

Do pobrania

Rozliczenia roczne