Zeznania roczne: dochody z zagranicy po kursie NBP

Przeczytaj także: Rozliczenie PIT: dochód z pracy i działalność gospodarcza za granicą

Przychody w walutach obcych, z zastrzeżeniem art. 14 i art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10, przelicza się na złote według kursów z dnia otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z którego usług korzystał podatnik, i mających zastosowanie przy kupnie walut. Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku, przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.
Jeżeli bank, z którego usług korzysta podatnik, stosuje różne kursy walut obcych i nie jest możliwe zastosowanie kursu tego banku, o którym mowa wyżej, lub bank nie ogłasza kursu walut, do przeliczenia przychodu uzyskanego przez podatnika na złote, stosuje się kurs średni walut obcych ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Tak stanowiły art. 11 ust. 3 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) w stanie prawnym obowiązującym do końca 2010 r.

Zasady te muszą stosować m.in. podatnicy nieprowadzący działalności gospodarczej, którzy osiągają dochody w walutach obcych (np. wynagrodzenia z pracy zagranicą). Co do zasady w takich przypadkach są oni zobowiązani stosować kurs faktyczny banku, z usług którego korzystali. Jedynie wtedy, gdy zastosowania takiego kursu nie jest możliwe (czyli w sytuacjach wyżej wskazanych) ustawodawca zezwala na zastosowanie średniego kursu NBP..

Powyższe uległo jednak zmianie. Przytoczone wyżej przepisy zostały uchylone z dniem 01 stycznia 2011 r. a w ich miejsce wszedł art. 11a updof, którego to ust. 1 stanowi, że przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu (art. 1 pkt 6 i 7 ustawy z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, Dz. U. nr 226, poz. 1478). Z przepisów zniknął kurs banku. Jak łatwo tutaj zauważyć, prawodawca ustalił jedną zasadę przeliczania walut do wszelkiego rodzaju przychodów podlegających opodatkowaniu, co niewątpliwie należy ocenić pozytywnie. Wcześniej inaczej należało postępować np. w przypadku wynagrodzenia ze stosunku pracy i inaczej w przypadku przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Zmianę tę odczują jednak ci, do których odnosił się stary art. 11 ust. 3 i 4 updof, przedsiębiorcy bowiem „nową” zasadę stosowali już wcześniej. Ponadto w przypadku tych ostatnich powyższe korygują odpowiednio różnice kursowe, przez co opodatkowaniu podlega faktycznie uzyskany dochód.

We wspomnianej wyżej nowelizacji ustawodawca uporządkował także przepisy w zakresie przeliczania walut obcych po stronie kosztów i odliczeń (odpowiednio art. 11a ust. 2 i 3 updof). Zgodnie z nowymi regulacjami koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu. Z kolei kwoty uprawniające do odliczenia od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub obniżenia podatku, wydatki oraz podatek, wyrażone w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku lub zapłaty podatku.

Znowelizowane przepisy podatnicy rozliczający się z zagranicznych dochodów będą stosować po raz pierwszy jednak dopiero w zeznaniach za rok 2011.