Wycieczki zakładowe = przychód dla pracownika?

Przeczytaj także: Zakwaterowanie pracownika a przychód podatkowy

Zwolnienie dla pracownika
Pośród przychodów ze stosunku pracy w art. 12 ust. 1 ustawy o pdof ustawodawca wymienił m.in. świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Z tego względu otrzymanie przez pracownika świadczenia w postaci dofinansowania wycieczki skutkuje u niego powstaniem przychodu ze stosunku pracy. Jeżeli nie jest to świadczenie zwolnione od opodatkowania, to zakład pracy jest zobowiązany od jego wartości pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zwolnienie, o którym mowa, zostało określone w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof. Wynika z niego, że aby świadczenia otrzymane przez pracownika korzystały ze zwolnienia od podatku:

• muszą mieć charakter rzeczowy lub pieniężny,
• muszą być związane z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o ZFŚS,
• powinny być w całości sfinansowane ze środków ZFŚS lub funduszy związków zawodowych,
• łączna ich wartość nie może przekroczyć w skali roku kwoty 380 zł.

Działalnością socjalną, o której mowa w powołanym przepisie, są m.in. usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej-rzeczowej lub finansowej (art. 2 pkt 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych - Dz. U. z 1996 r. nr 70, poz. 335 ze zm.).

Warto przypomnieć, że przez dłuższy czas organy podatkowe odmawiały prawa zastosowania zwolnienia od podatku dla dofinansowania wycieczki pracowniczej. Twierdziły, że wycieczka zakupiona przez pracodawcę nie jest świadczeniem pieniężnym ani rzeczowym, ale usługą turystyczną, w związku z czym nie może korzystać z omawianego zwolnienia. Tylko niektóre z nich inaczej podchodziły do sytuacji, w których nabywcami wycieczki byli bezpośrednio pracownicy, a pracodawca finansował lub dofinansowywał ją ze środków pochodzących z ZFŚS. W takich przypadkach organy uznawały świadczenie otrzymane przez pracownika za pieniężne i przyznawały mu prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof do kwoty nieprzekraczającej w roku podatkowym 380 zł.

Dla zastosowania zwolnienia od podatku nie ma znaczenia, czy wycieczkę zakupił pracodawca i sfinansował ją z ZFŚS, czy też z tych środków dofinansował wycieczkę nabytą przez pracownika.

Wątpliwości związane z rozbieżnymi interpretacjami rozstrzygnęło dopiero Ministerstwo Finansów. W piśmie z 30 marca 2010 r., stanowiącym odpowiedź na pytanie naszego Wydawnictwa, stwierdziło, że zarówno świadczenie polegające na zakupie wycieczki, jak i jej dofinansowaniu, sfinansowane ze środków ZFŚS, jest świadczeniem pieniężnym, które korzysta ze zwolnienia od podatku w granicach obowiązującego limitu i po spełnieniu pozostałych przesłanek przewidzianych dla jego zastosowania. To pismo zapoczątkowało zmianę linii interpretacyjnej organów podatkowych. Dostosowanie do zaprezentowanego w nim stanowiska znaleźć można m.in. w interpretacjach indywidualnych wydanych przez: Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 14 stycznia 2011 r., nr IBPBII/1/415-920/10/ŚS oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 maja 2011 r., nr IPPB4/415 186/11-2/JS.

Inaczej natomiast wygląda rozliczenie po stronie pracownika świadczenia polegającego na zakupie wycieczki lub dofinansowaniu takiej wycieczki ze środków obrotowych pracodawcy. W takim przypadku każdorazowo jest ono u pracownika przychodem ze stosunku pracy podlegającym opodatkowaniu.

Zwolnienie dla emeryta
Od 1 stycznia 2011 r. ze zwolnienia od podatku dochodowego korzystają wszelkie świadczenia otrzymywane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy m.in. stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł. W stanie prawnym obowiązującym do końca 2010 r. mogły istnieć wątpliwości co do objęcia zakresem tego zwolnienia świadczeń w postaci dofinansowania wycieczki otrzymanego od byłego pracodawcy. Z literalnego brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 38 wynikało bowiem, że ze zwolnienia korzystały wówczas tylko świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty pieniężne w zamian tych świadczeń. Obecnie jednak bezsprzecznie zwolnieniem przewidzianym w powołanym przepisie są objęte dofinansowania wycieczek.

Zwolnienie to, choć wyższe kwotowo, jest limitowane - podobnie jak zwolnienie przysługujące pracownikom. Nadwyżka "emeryckich" świadczeń w roku podatkowym ponad wskazane 2.280 zł podlega opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym (art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o pdof).

Obowiązek pobrania tego podatku ciąży na płatniku (zakładzie pracy). Jeżeli przedmiotem świadczenia nie są pieniądze, wówczas emeryt lub rencista (podatnik) jest obowiązany wpłacić płatnikowi kwotę należnego zryczałtowanego podatku dochodowego przed wydaniem świadczenia (art. 41 ust. 7 pkt 2 ustawy o pdof).

Pobrane kwoty zryczałtowanego podatku płatnik ma obowiązek przekazać na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania płatnika. Jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną - według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Przekazuje się go w terminie do dnia 20. miesiąca następującego po miesiącu, w którym został pobrany podatek. Do tego samego urzędu skarbowego w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnik jest obowiązany przesłać roczną deklarację PIT-8AR.

Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.)


Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.