Wydatki na emisję akcji a odliczenie VAT

Przeczytaj także: Emisja akcji a odliczenie VAT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W sierpniu 2007 r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Akcjonariuszy podjęło uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki. W związku z tym spółka w latach 2007 i 2008 poniosła szereg wydatków związanych z nabyciem usług niezbędnych do przeprowadzenia emisji, m.in. opłaty giełdowe, wynagrodzenie biura maklerskiego, opłaty notarialne. Dzięki podwyższeniu kapitału zakładowego w drodze emisji akcji spółka zwiększyła swoją zdolność do działania na rynku. Od poniesionych wydatków na emisję akcji spółka nie odliczyła VAT. Zadano pytanie, czy miała do tego prawo? W przedmiotowej sprawie, biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 1 grudnia 2009 r. sygn. akt I SA/Go 428/09 oraz w wyroku NSA z dnia 18 lutego 2011 r. sygn. akt I FSK 359/10, organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary – stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Mając na uwadze powyższe przepisy należy stwierdzić, że emisja akcji nie znajduje się w zakresie przedmiotowym ustawy o podatku od towarów i usług, nie jest bowiem dostawą towarów o której mowa w art. 7 ust. 1 ww. ustawy, ani też świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 wspomnianej ustawy. Emisja akcji jest więc zdarzeniem gospodarczym nie objętym zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Jak wynika z powyższych regulacji prawnych, podstawowym kryterium decydującym o prawie podatnika podatku od towarów i usług do odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie towarów i usług, które zostały przez niego zakupione jest wystąpienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów i usług, a wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi.

Dla określenia czy Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku wynikającego z wydatków poniesionych na obsługę transakcji emisji akcji, niezwykle istotny jest charakter związku występującego między zakupami, a prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Związek ten może mieć charakter bezpośredni (np. zakup materiałów do wytworzenia produktu podlegającego odsprzedaży) lub pośredni (koszty ogólne). Zatem, jeżeli Wnioskodawca wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, dające prawo do odliczenia podatku naliczonego, a transakcja emisji akcji ma związek z rozszerzeniem tej działalności, to poniesione przez Zainteresowanego wydatki związane z emisją akcji – w sposób pośredni – wpłyną na przyszłe przychody Spółki. Wobec czego przedstawione we wniosku wydatki należy zakwalifikować do ogólnych wydatków dotyczących działalności gospodarczej.

Zdaniem tut. Organu w rozpatrywanym przypadku zachodzi bezpośredni związek między poniesionymi przez Wnioskodawcę wydatkami a działalnością niepodlegającą ustawie o podatku od towarów i usług jaką jest emisja akcji. W przedmiotowej sprawie emisja akcji (w celu podwyższenia kapitału) niewątpliwie jest realizowana w celu pozyskania przez Spółkę środków finansowych potrzebnych do rozwijania własnej działalności. W tej sytuacji należy stwierdzić, iż emisja akcji ma związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą. Tak więc i wydatki związane z emisją – choć pośrednio – mają wpływ na uzyskiwane przez Spółkę przychody, które mogą być związane ze sprzedażą – inną wykonywaną przez Zainteresowanego, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (spełniając przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy).