Przejęcie spółki: wynagrodzenia pracownicze jako koszty

Przeczytaj także: Rozliczenie podatku od wynagrodzenia pracownika

Podstawą kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów jest przepis art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. W konsekwencji więc kosztami podatkowymi są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Przyjmuje się, że aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów albo może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Co obejmują koszty pracownicze?
Chociaż ustawa o CIT nie definiuje tego pojęcia, przyjmuje się, że tzw. koszty pracownicze obejmują przede wszystkim wynagrodzenia zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników, wydatki pracodawcy na zapłatę do ZUS składek finansowanych przez płatnika, składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w części finansowanej przez płatnika składek.

W myśl przepisów podatkowych (art. 15 ust. 4g ustawy o CIT) należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 ustawy o PIT oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy bądź innego stosunku prawnego łączącego strony. W przypadku uchybienia temu terminowi do należności tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o CIT.

Odpowiadając na zadane pytanie, należy zwrócić uwagę, że zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18 ustawy o PIT, a także zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy.

Zgodnie ze wspomnianym powyżej przepisem (art. 12 ust. 1 ustawy o PIT) za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z treści przepisów obu ustaw podatkowych (art. 15 ust. 1 i ust. 4g ustawy o CIT w powiązaniu z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT) należy wysnuć wniosek, że wynagrodzenie ze stosunku pracy wypłacone przez zakład pracy w terminie płatności, co do zasady, jest kosztem uzyskania przychodów zakładu pracy (podatnika), zaliczanym w miesiącu, za który jest należne. Należy zauważyć, że w przywołanych przepisach mowa jest o wynagrodzeniu zaliczanym do kosztów podatkowych, w przypadku gdy wypłacane jest ono przez "zakład pracy". W opisywanej sytuacji należy uznać, iż spółka przejmująca może być uznana za "zakład pracy" w znaczeniu prawnopodatkowym dla pracowników, którzy przed połączeniem byli pracownikami spółki przejmowanej, lecz w momencie wypłaty wynagrodzenia spółka przejmowana już nie istniała. Takie samo stanowisko zajmują organy podatkowe oraz sądy administracyjne.


Miesięcznik Koszty w Firmie. W jednej publikacji znajdziesz rozwiązania dotyczące rozliczania kosztów w firmie z punktu widzenia 3 dziedzin: podatków dochodowych, VAT, ustawy o rachunkowości.