Handel złomem: odwrotne obciążenie w VAT

Przeczytaj także: Sprzedaż firmowego samochodu bez podatku VAT

Należy pamiętać, iż ustawa z 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332), zmieniła system naliczania i odliczania podatku od towarów i usług w obrocie złomem. Wprowadzone tą ustawą rozwiązanie polega na przesunięciu, w przypadku gdy sprzedawca i nabywca są podatnikami, o których mowa w art. 15 ustawy VAT, obowiązku rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu dostawy określonych towarów z dostawcy na nabywcę (mechanizm odwrotnego obciążenia reverse charge).

Ponieważ ww. ustawa nie wprowadziła ustawowej definicji pojęcia złomu, celem rozwiania wątpliwości interpretacyjnych w tym zakresie doprecyzowano katalog towarów, do których stosuje się mechanizm reverse charge.

Wskazana modyfikacja polega na wprowadzeniu do ustawy o VAT załącznika nr 11 zawierającego katalog towarów, identyfikowanych przy pomocy klasyfikacji statystycznych wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej (PKWiU 2008), których dostawa jest objęta systemem ww. rozliczenia podatku. W porównaniu do stanu prawnego obowiązującego przed wejściem w życie tejże zmiany (tj. przed 1 lipca 2011 r.), katalog towarów jest szerszy i nie dotyczy jedynie złomu metali (dodatkowo ujęto w nim m.in. zużyte akumulatory elektryczne, odpady szklane, gumowe i z tworzyw sztucznych).

Powyższa zmiana nie modyfikuje natomiast uprawnień i obowiązków obu stron transakcji, tj. dostawcy oraz nabywcy stosujących mechanizm odwrotnego obciążenia, co oznacza, iż:

• nabywca towaru objętego tym mechanizmem rozliczeń w deklaracji dla podatku od towarów i usług, jako podmiot odpowiedzialny za zapłatę VAT, jednocześnie zadeklaruje oraz (co do zasady) - odliczy podatek (wykaże, zatem we wskazanej deklaracji zarówno podatek należny, jak i naliczony od dokonanych transakcji),
• dostawca - wypełniając deklarację VAT-7 - wskaże w części C w pozycji 41 podstawę opodatkowania z tytułu dostawy wskazanych w załączniku towarów, nie wykaże natomiast w tym zakresie podatku należnego - pozycję 42 ww. deklaracji wypełni wyłącznie nabywca,
• nabywca (co do zasady) odliczy podatek naliczony stanowiący podatek należny, z tytułu dokonania na jego rzec dostawy na zasadach ogólnych; obowiązek podatkowy oraz prawo do odliczenia podatku naliczonego, powstaną w tym samym okresie rozliczeniowym,
• dostawca wystawiając fakturę stwierdzającą dokonanie dostawy wskazanych w załączniku nr 11 towarów, nie wykaże stawki ani kwoty podatku, jak również kwoty należności wraz z podatkiem, zamiast tego umieści na fakturze adnotację, że podatek rozlicza nabywca lub wskaże właściwy przepis ustawy lub dyrektywy wskazujący, że podatek rozlicza nabywca, lub też zawrze na fakturze oznaczenie "odwrotne obciążenie" (dostawca ma prawo wyboru, którą z trzech powyższych formuł umieści na fakturze).

Jak ustrzec się błędu, skoro przepisy ustawy o VAT są niezwykle skomplikowane, a wyjaśnienia organów skarbowych często sprzeczne? Przeczytasz o tym w poradniku „Vademecum VAT”!