Rozliczenie VAT gdy dostawa towaru z montażem

Przeczytaj także: Montaż towarów: miejsce świadczenia i rozliczenie VAT

Konkretny przykład
Rozważmy następującą sytuację: polski przedsiębiorca chce zamówić budowę linii produkcyjnej w spółce niemieckiej. Spółka niemiecka zleci wykonanie tego projektu podmiotowi polskiemu. Za jego realizację wystawiona zostanie faktura na rzecz pomiotu z Niemiec, który na tej podstawie zafakturuje swojego klienta. Jak powinno wyglądać rozliczenie VAT od takiej transakcji?

Dwie transakcje
W opisanym przypadku mamy de facto do czynienia z dwoma transakcjami- pierwszą, pomiędzy spółką niemiecką a polskim podwykonawcą, i drugą, pomiędzy tą spółką a jej polskim klientem. Jednak przedmiotem każdej transakcji będzie budowa linii produkcyjnej, co w praktyce oznacza, iż pod kątem VAT transakcje trzeba traktować jako dostawę towarów z montażem.

Miejsce opodatkowania tam gdzie montaż
Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt. 2 VATU, miejscem dostawy towarów w przypadku towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego dostawy lub podmiot działający na jego rzecz jest miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane, przy czym nie uznaje się za instalację lub montaż prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru zgodnie z jego przeznaczeniem.

Z powyższego przepisu wynika, iż w przypadku, gdy mamy do czynienia z dostawą towarów powiązaną z ich montażem lub instalacją, miejsce świadczenia, i tym samym opodatkowania, ustala się według kryterium miejsca, w którym następuje ich montaż lub instalacja.

Transakcja pierwsza
Oznacza to, iż w opisanym stanie faktycznym, biorąc pod uwagę, iż dostarczana na rzecz polskiego kontrahenta linia produkcyjna będzie montowana w Polsce, to właśnie w tym kraju powinien być rozpoznany obowiązek podatkowy. Polski podwykonawca powinien zatem wystawić spółce niemieckiej fakturę ze stawką krajową. Podmiot niemiecki nie będzie mógł odliczyć VAT z tej faktury, lecz będzie mógł ubiegać się w Polsce o jego zwrot.

Transakcja druga
Jednocześnie, w odniesieniu do faktury wystawianej przez spółkę niemiecką na rzecz polskiego nabywcy należy zauważyć, iż zgodnie z obowiązującym od 1 kwietnia 2011r. brzmieniem art. 17 ust. 2 VATU, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego. Pkt. 5 ust. 1 art. 17 stanowi z kolei, iż podatnikami są również m.in. osoby prawne nabywające towary, jeżeli dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Powołane przepisy wprowadziły modyfikacje w zakresie definicji podatnika, których skutkiem jest konieczności rozliczenia VAT przez podmiot dokonujący zakupu towarów. Innymi słowy, gdy dostawa towarów dla której miejscem opodatkowania jest Polska jest dokonywana przez zagranicznych podatników na rzecz polskich podmiotów, to właśnie polski przedsiębiorca jest zobowiązany dokonać rozliczenia VAT z tytułu takiej transakcji.

Uwzględniając powyższe uwagi, w opisanym stanie faktycznym spółka niemiecka nie będzie zobowiązana do dokonania rejestracji dla celów VAT w Polsce. Podmiot zagraniczny powinien wystawić polskiemu kontrahentowi fakturę bez VAT. Podatek VAT od sprzedaży linii produkcyjnej, na zasadzie samoobliczenia, rozliczy polski nabywca.