eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPodatkiPorady podatkowe › Ubezpieczenie OC zarządu jako przychody podatkowe?

Ubezpieczenie OC zarządu jako przychody podatkowe?

2012-05-02 07:39

Ubezpieczenie OC zarządu jako przychody podatkowe?

Ubezpieczenie OC zarządu jako przychody podatkowe? © laurent hamels - Fotolia.com

Coraz powszechniejszą praktyką spółek kapitałowych jest podejmowanie świadomych działań zmierzających do ograniczenia negatywnych konsekwencji prawnych i finansowych wynikających z decyzji podejmowanych przez osoby sprawujące kluczowe funkcje w tych spółkach.

Przeczytaj także: Ubezpieczenie OC pracowników i zarządu = przychód?

Jedną z form realizacji powyższych założeń jest zawieranie grupowych umów ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej członków zarządu oraz innych osób mających wpływ na funkcjonowanie spółki (np. prokurenci, dyrektorzy poszczególnych działów). Tego typu ubezpieczenia, popularnie określane angielskim skrótem D&O (directos and officers), z jednej strony minimalizują ryzyko gospodarcze spółki, z drugiej zaś chronią władze spółki przed roszczeniami osób trzecich.

Ponoszenie przez spółkę kosztów składki D&O może rodzić określone konsekwencje podatkowe zarówno dla ubezpieczonego jak również dla spółki jako ubezpieczającego. W niniejszym artykule poruszony zostanie aspekt możliwości uznania ponoszonej składki polisy D&O za nieodpłatne świadczenie spółki na rzecz osób objętych tego typu ubezpieczeniem.

Charakter ubezpieczenia D&O
Punktem wyjścia dla zdefiniowania konsekwencji podatkowych objęcia członków zarządu ubezpieczeniem D&O jest przybliżenie typowej konstrukcji tego typu polisy. Produkty ubezpieczeniowe skierowane dla kluczowej kadry spółek zakładają ochronę osób ubezpieczonych przed koniecznością ponoszenia finansowych kosztów roszczeń kierowanych przez osoby poszkodowane – wierzycieli, kontrahentów, akcjonariuszy/udziałowców – wynikających z nieprawidłowego działania lub braku działania osób ubezpieczonych w okolicznościach, w których podjęcie określonych działań było wymagane przez przepisy kodeksu spółek handlowych lub wewnętrznych aktów obowiązujących na poziomie spółki bądź grupy kapitałowej.

Co do zasady, ze względu na zakres podmiotowy ochrony ubezpieczeniowej można wyróżnić dwa typy polis D&O:
  1. ochrona ubezpieczeniowa oraz kwota składki uzależniona jest od stałości składu osobowego grupy ubezpieczonej, w konsekwencji, wszelkie zmiany personalne w tym zakresie mogą powodować wygaśnięcie polisy;
  2. ochrona ubezpieczeniowa jest niezależna od składu personalnego danego organu spółki, co oznacza, iż zmiany osobowe nie powodują wygaśnięcia polisy bądź konieczności jej renegocjowania, a wysokość składki jest kalkulowana wg innych czynników niż ilość osób ubezpieczonych – np. przez odwołanie do poziomu obrotów spółki.

Jak wynika z informacji publikowanych przez krajowych brokerów ubezpieczeniowych, dominującym typem polis są polisy grupowe, w których krąg osób ubezpieczonych identyfikowany jest przez określenie sprawowanej funkcji w spółce, bez imiennego wskazywania ubezpieczonego. Niewątpliwie wpływ na takie podejście ma fakt, iż kodeks spółek handlowych co do zasady przewiduje solidarną odpowiedzialność członków zarządu, co oznacza, że wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia przez wszystkich dłużników łącznie bądź od każdego z nich z osobna.

fot. laurent hamels - Fotolia.com

Ubezpieczenie OC zarządu jako przychody podatkowe?

Ponoszenie przez spółkę kosztów składki D&O może rodzić określone konsekwencje podatkowe


Orzecznictwo sądów administracyjnych
Z punktu widzenia osób objętych ubezpieczeniem, istotne znaczenie ma fakt czy koszt związany z zawarciem umowy ubezpieczenia OC stanowi dla nich przychód do opodatkowania kwalifikowany, w zależności od postawy prawnej zatrudnienia i wynagradzania, jako przychód ze stosunku pracy bądź z działalności wykonywanej osobiście.

Analizując zapadłe w ostatnim czasie orzeczenia sądów administracyjnych, można zauważyć powiązanie problematyki ubezpieczeń OC członków zarządu z podejściem NSA w zakresie „typowych” nieodpłatnych świadczeń pozapłacowych (np. pakiety medyczne, imprezy integracyjne).

Przykładem wyżej wskazanej tendencji są orzeczenia NSA z początku 2012 r. - wyrok z dnia 10 stycznia 2012 r. (sygn. akt II FSK 1262/10) oraz wyrok z dnia 19 stycznia 2012 r. (sygn. akt II FSK 2747/11). W obu orzeczeniach uchylono pozytywne dla podatników wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych (odpowiednio – wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 lutego 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 1055/09 oraz wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 13 października 2009 r., sygn. I SA/Wr 1254/09).

Przechodząc do oceny stanowiska wyrażonego przez sądy administracyjne, należy zauważyć, iż zarówno w negatywnych orzeczeniach NSA jak i wyżej wskazanych wyrokach WSA w Warszawie i Wrocławiu, składy orzekające nie miały wątpliwości, iż poniesienie przez spółkę kosztów ubezpieczenia stanowi zdarzenie powodujące osiągnięcie przez ubezpieczonych wymiernych korzyści finansowych. W takim przypadku nie następuje, jak podkreślały sądy I instancji, posługując się terminologią rachunkową, do zwiększenia aktywów ubezpieczonego, jednakże zmniejszeniu ulegają jego pasywa, co również stanowi przesłankę do rozpoznania przysporzenia majątku ubezpieczonego kosztem majątku spółki.

 

1 2

następna

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: