Usługi gastronomiczne a koszty uzyskania przychodu

Przeczytaj także: Spotkanie biznesowe a koszty podatkowe firmy

Pracownicy spółki z tej samej grupy
Przykładowo, przedsiębiorca ponosi koszty posiłków na spotkaniach pracowników swojej firmy z pracownikami innych podmiotów z tej samej grupy, które odbywają się w restauracjach.

Wydaje się, iż zaliczenie powyższych wydatków do KUP nie jest możliwe. Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., do kosztów podatkowych można zaliczyć wszelkie wydatki, które przyczyniają się do uzyskania przychodu bądź do zachowania lub zabezpieczenia jego źródła, pod warunkiem, iż wydatki takie nie zostały wyłączone z kosztów na podstawie art. 16 u.p.d.o.p. Zatem wydatki wskazane w art. 16 u.p.d.o.p. niezależnie od faktu, że są związane z przychodem podatnika to i tak nie mogą stanowić kosztu podatkowego.

Należy zatem rozpoznać czy analizowane wydatki można uznać za wydatki o charakterze reprezentacyjnym, wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na mocy art. 16 ust. 1 pkt. 28 u.p.d.o.p. Zasadniczo reprezentacja rozumiana jest jako działanie mające na celu stworzenie i utrwalenie jak najkorzystniejszego wizerunku firmy na zewnątrz, tzn. w kontaktach z kontrahentami, gośćmi czy ich potencjalnymi klientami, akcentowania renomy i poszanowania kontrahenta. Przyjętym powszechnie jest, iż reprezentacja powinna być skierowana do podmiotów zewnętrznych.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż zaproszenie pracowników z innych podmiotów z grupy do restauracji będzie miało znamiona reprezentacji niezależnie od tematyki dyskusji. Bowiem przez sam fakt zaproszenia klienta dochodzi do podkreślenia jego ważności, a co za tym idzie spotkanie nabiera charakteru reprezentacji.
Spotkania w firmie
Można też zadać pytanie o możliwość zaliczenia do KUP wydatków na poczęstunek serwowany na spotkaniach w siedzibie firmy zarówno dla pracowników (na spotkaniach roboczych) jak i innych osób (w tym klientów). W obecnej bowiem chwili, z uwagi na wyrok NSA z 25 stycznia 2012r. (II FSK 1445/10), zaliczanie wydatków na cele gastronomiczne do kosztów może budzić pewne kontrowersje.

Do przedmiotowego wyroku, zarówno w orzecznictwie jak i w interpretacjach organów podatkowych akceptowano stanowisko zgodnie z którym aby wydatki zostały uznane za reprezentację, muszą nosić cechy wystawności i wykraczać poza ustalone zwyczajowo normy. Z tego względu dopuszczano możliwość zaliczania do kosztów podatkowych wydatków na drobny poczęstunek czy proste, niecharakteryzujące się wystawnością posiłki, serwowane w siedzibie firmy.

We wskazanym wyroku NSA stwierdził, iż „należy zatem stwierdzić, że wydatki na wszelkie tego typu usługi i artykuły, wiążące się z reprezentowaniem podatnika lub prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa, nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów – niezależnie także od tego, czy usługi te i zakupione artykuły były wykorzystywane w kontaktach z kontrahentami w siedzibie przedsiębiorstwa (zakładu), czy też poza nią. Odmienna wykładnia nie uwzględniałaby znaczenia użytego w przepisie terminu w kontekście, w jakim go zastosowano oraz w odniesieniu do systematyki aktu prawnego, w którym go wykorzystano”.

Powyższy wyrok umacnia prezentowane w niektórych orzeczeniach niekorzystne dla podatników stanowisko, iż za reprezentację można uznać nawet drobny poczęstunek serwowany klientowi niezależnie od miejsca, gdzie taki posiłek jest serwowany. Biorąc zaś pod uwagę obserwowane w ostatnich latach dążenie organów podatkowych do maksymalizacji wpływów budżetowych należy spodziewać się, iż będą wykorzystywać zaprezentowane orzeczenie do wyrzucania z kosztów podatnika wydatków na posiłki serwowane kontrahentom w siedzibie firmy.

Uwzględniając jednak fakt, że orzeczenie prowadzi do absurdalnego wniosku, że nawet podatnie klientowi kawy na kilkugodzinnym spotkaniu powinno być wyłączone z kosztów, istnieje możliwość, że tak restrykcyjne stanowisko nie znajdzie potwierdzenia w orzecznictwie. Niemniej należy mieć na uwadze, iż w sytuacji, gdy pogląd zaprezentowany w przywołanym wyroku NSA zostałby powszechnie zaakceptowany przez orzecznictwo sądowe, konieczna będzie korekta rozliczeń.

Refaktura gastronomii
Innym przykładem wątpliwości w zakresie kwalifikacji do kosztów może być zapłata za usługi gastronomiczne świadczone poza biurem na spotkaniach z klientami, podczas których omawiane są sprawy klienta (np. uzgadniane są prace dotyczące realizowanego projektu), które to wydatki są następnie refakturowane na klienta.

W zakresie tego typu kosztów można uznać, że wydatki te powinny stanowić koszty uzyskania przychodu. Refaktura stanowi bowiem normalne świadczenie usług. Wskazuje na to w szczególności art. 8 ust. 2a ustawy VAT wskazujący, iż w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Niezbędne do wyświadczenia usług gastronomicznej jest poniesienia kosztu takiej usługi. Zatem nie jest możliwe uznanie analizowanych wydatków za koszty reprezentacji, gdyż działanie przedsiębiorcy nie ma na celu poprawy jego wizerunku, a takie wydatki są związane z realizacją konkretnej usługi, której wykonanie skutkować będzie osiągnięciem przychodu. Takie stanowisko potwierdzają też organy podatkowe, przykładowo w interpretacji Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 2 kwietnia 2007r. (sygn. 1472/ROP1/423-35/07/AP) czy w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 29 czerwca 2009r. (sygn. ITPB3/423-160a/09/MT).