Wartość początkowa gdy leasing finansowy

Przeczytaj także: Budynek na cudzym gruncie jako inwestycja w obcym środku trwałym?

Zgodnie z art. 23f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof), do przychodów finansującego i odpowiednio kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się opłat leasingowych w części stanowiącej spłatę wartości początkowej danego środka trwałego (będącego przedmiotem leasingu), jeżeli:

1. umowa leasingu została zawarta na czas oznaczony;
2. suma ustalonych w umowie leasingu opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych;
3. umowa zawiera postanowienie, że w podstawowym okresie umowy leasingu odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający

Przytoczony przepis mówi m.in. że to korzystający dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Co za tym idzie, musi ustalić wartość początkową takiego środka trwałego. Ustawodawca nie zawarł odrębnych przepisów w zakresie jej ustalania. Nawet wskazał w art. 23a pkt 7 updof, że w tym celu należy stosować art. 22g ustawy (czyli zasady ogólne ustalania wartości początkowej).

Co za tym idzie wartość początkową środka trwałego, używanego na podstawie umowy leasingu finansowego, należy tutaj ustalić zgodnie z regulacjami zawartymi w art. 22g ust. 3 i 5 updof, a więc odnoszącymi się do ustalenia tej wartości w przypadku nabycia środka trwałego w drodze kupna. Wartością początkową będzie zatem cena nabycia, czyli kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszona o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku.

Nie wlicza się tutaj natomiast wartości odsetek zawartych w ratach leasingowych, jako że te zgodnie z art. 23f ust. 1 updof stanowią odpowiednio przychody finansującego i koszty uzyskania przychodów korzystającego.

Warto przy tym pamiętać, iż leasing finansowy podlega opodatkowaniu VAT jako odpłatna dostawa towarów. Podstawą opodatkowania jest tutaj całość wynagrodzenia należnego finansującemu od korzystającego z tego tytułu. Obowiązek podatkowy powstaje zaś od całej dostawy – korzystający otrzymuje od finansującego fakturę VAT, gdzie podstawa opodatkowania obejmuje sumę wszystkich opłat leasingowych wynikających z umowy (zarówno w części przypadającej na spłatę kapitału jak i odsetek), od której następnie obliczany jest podatek VAT wg właściwej stawki.

Zgodnie z zawieranymi umowami leasingu operacyjnego zapłata podatku VAT z tak wystawionej faktury następuje od razu, zaś wartość netto jest rozkładana w czasie (na okres trwania umowy leasingu).

Podatek VAT zawarty na fakturze z reguły staje się u korzystającego podatkiem naliczonym podlegającym odliczeniu, a co za tym idzie nie wpływa on na wartość początkową środka trwałego w postaci przedmiotu leasingu.

Niestety nie jest tak zawsze. Jeżeli bowiem podatnik nabywa taki składnik majątku na potrzeby działalności zwolnionej z opodatkowania VAT-em, nie ma też prawa do odliczenia podatku naliczonego. W związku z tym rodzi się problem, czy podatek ten winien powiększyć wartość początkową środka trwałego, czy też należy odnieść go w ciężar kosztów uzyskania przychodu?

Odpowiedzi na takie pytanie udzielił Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 29.12.2011 r. nr IBPBI/1/415-1035/11/ESZ. W rozpatrywanej sprawie wnioskodawczyni zawarła umowę leasingu finansowego na sprzęt medyczny. Zdaniem organu podatkowego podatek VAT w części przypadającej na raty kapitałowe, wydatki poniesione tytułem opłaty administracyjnej za zawarcie umowy leasingu, montażu sprzętu medycznego oraz dotyczących tego sprzętu badań mikrobiologicznych, powiększa wartość początkową środka trwałego, od której należy dokonywać odpisów amortyzacyjnych. Natomiast podatek VAT od części odsetkowej umowy leasingu (podobnie jak same odsetki) podlega zaliczeniu w ciężar kosztów uzyskania przychodów w momencie poniesienia, nie podnosząc wartości początkowej środka trwałego.