Podatek od nieruchomości gdy częściowa likwidacja

Przeczytaj także: Likwidacja budowli: podatek dochodowy i od nieruchomości

Częściowa likwidacja na gruncie ustawy o rachunkowości
Zarówno przepisy obowiązujące w zakresie prawa bilansowego, jak również przepisy prawa podatkowego nie regulują zasad związanych z częściową likwidacją środków trwałych. Ze względu na materię niniejszej publikacji dalsze rozważania będą dotyczyły częściowej likwidacji budynków lub też budowli, które podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

Przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223) odnoszą się jedynie do likwidacji środka trwałego, nie regulują natomiast w żaden sposób częściowej likwidacji środka trwałego. Mając na uwadze treści art. 32 ustawy o rachunkowości można stwierdzić, że do całkowitej likwidacji środka trwałego dochodzi w przypadku jego wycofania z używania na przykład na skutek naturalnego zużycia, zniszczenia, zepsucia i braku ekonomicznego uzasadnienia jego naprawy, czy też na skutek wypadków losowych, takich jak pożar, powódź i inne. Jednocześnie na mocy art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości jednostki prowadzące księgi są zobligowane do rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego. Ponadto ze względu na rachunkową zasadę istotności (zob. art. 8 ust. 1 ustawy o rachunkowości), tj. obowiązek wyodrębnienia w księgach rachunkowych wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej, a także wyniku finansowego jednostki, nie można takiego zdarzenia pominąć w księgach rachunkowych. Tym samym częściowa likwidacja środka trwałego powinna zostać uwzględniona w rachunkowości danego podmiotu. Natomiast konsekwencje likwidacji środka trwałego (zarówno w przypadku likwidacji całkowitej lub częściowej), na mocy art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. b) ustawy o rachunkowości, traktuje się jako koszty pośrednio związane z działalnością jednostki na koncie 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne".

Z kolei na gruncie przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.), dalej zwanej UPDOP, do likwidacji częściowej należałoby zastosować art. 16g ust. 16. W myśl wskazanej regulacji prawnej w razie trwałego odłączenia od danego środka trwałego części składowej lub peryferyjnej wartość początkową tego środka zmniejsza się, od następnego miesiąca po odłączeniu, o różnicę między ceną nabycia (kosztem wytworzenia) odłączonej części a przypadającą na nią, w okresie połączenia, sumą odpisów amortyzacyjnych obliczoną przy zastosowaniu metody amortyzacji i stawki amortyzacyjnej stosowanej przy obliczaniu odpisów amortyzacyjnych tego środka trwałego. Zatem w przypadku likwidacji częściowej budynku lub budowli dla celów podatku dochodowego od osób prawnych należy zmniejszyć wartość początkową budynku lub budowli o wartość nieumorzoną części likwidowanej od następnego miesiąca po likwidacji..

Opisywane stanowisko zostało potwierdzone w praktyce organów podatkowych, w tym m.in. w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 7 grudnia 2010 r. (sygn. ITPB3/423-509a/10/AW), w której uznano, że: „W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych nie stosuje się pojęcia częściowa likwidacja środka trwałego. Nie jest więc również możliwe dokonanie korekty wartości początkowej w związku z dokonaną częściowa likwidacją środka trwałego. Jednakże przepisy art. 16g ust. 16 i ust. 17 tej ustawy wprowadzają obowiązek korekty wartości początkowej środka trwałego w wyniku zaistnienia określonych w tych przepisach zdarzeń (...).

W świetle powyższych przepisów należy więc uznać, iż w sytuacji, gdy odłączony element stanowi część składową - likwidację "części środka trwałego" należy w przedmiotowej sprawie rozpatrywać jako odłączenie części składowej - zastosowanie znajduje art. 16g ust. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (...).

Jeżeli natomiast częściowa likwidacja środka trwałego nie jest związana z likwidacją części składowej (co nie zachodzi w przedmiotowej sprawie), to nie istnieje obowiązek korygowania odpisów amortyzacyjnych. Odnosząc powyższe do analizowanej sytuacji należy stwierdzić, iż odłączenie części składowej (części boksów magazynowych), które Spółka następnie zlikwidowała, skutkować będzie koniecznością zmniejszenia wartości początkowej używanego środka trwałego od następnego miesiąca po odłączeniu.”