Eksport towarów: zmiany w podatku VAT od kwietnia 2013 r.

Przeczytaj także: Definicje eksportu i importu towarów w podatku VAT w 2013 r.

Wśród wielu zmian dotyczących podatku VAT, od 01.04.2013 roku zmianie uległy również przepisy dotyczące eksportu towarów. W stanie prawnym do dnia 01.04.2013 roku pod pojęciem eksportu rozumiano potwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej w wykonaniu czynności określonych w art. 7 ustawy, jeżeli wywóz był dokonany przez:

• dostawcę lub na jego rzecz lub
• nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz, z wyłączeniem towarów wywożonych przez samego nabywcę dla celów wyposażenia środków transportu turystycznego lub innego służącego do celów prywatnych.

Po zmianie definicji, przez eksport rozumiemy dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium UE, jeżeli wywóz tych towarów poza terytorium UE jest potwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych przy zachowaniu pozostałych warunków. Przed zmianą eksport towarów występował tylko w przypadku, gdy procedura wywozu towaru poza terytorium UE rozpoczynała się na terytorium Polski.

Zmianę tę należy ocenić pozytywnie dla podatników-eksporterów, ponieważ nie będą oni ograniczeni do korzystania wyłącznie z polskiego urzędu celnego. Eksportowany towar będzie mógł być zgłoszony do procedury celnej w dowolnym kraju UE przy zachowaniu warunku, iż transport lub wysyłka tego towaru rozpoczną się na terytorium Polski. W wielu przypadkach możliwość ta pozwoli zaoszczędzić polskim podatnikom na kosztach odprawy celnej, które w innych krajach UE mogą okazać się niższe, jak również na czasie odprawy.

Dodać również należy, iż eksport towarów z Polski nie wystąpi w sytuacji, gdy towary nie będą znajdowały się na terytorium Polski w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu do nabywcy spoza UE, pomimo potwierdzenia wywozu poza terytorium UE przez unijny urząd celny. W takim wypadku eksport towarów nastąpi z terytorium innego państwa członkowskiego, z którego towary będą wysyłane lub transportowane i tam będzie podlegał opodatkowaniu.

Kolejną pozytywną zmianą, ściśle związaną z możliwością wyboru kraju odprawy celnej, jest poszerzenie katalogu dokumentów, które mogą potwierdzać wywóz towarów poza UE. I tak dokumentami tymi mogą obecnie być:

• dokument w formie elektronicznej otrzymany z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych lub potwierdzony przez urząd celny wydruk tego dokumentu,
• dokument w formie elektronicznej pochodzący z systemu teleinformatycznego służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych, otrzymany poza tym systemem, jeżeli zapewniona jest jego autentyczność,
• zgłoszenie wywozowe w formie papierowej złożone poza systemem teleinformatycznym.

Możliwość dokumentowania takich transakcji w formie elektronicznej znacznie przyspieszy samo otrzymanie potwierdzenia, a w konsekwencji możliwość zastosowania stawki podatku VAT 0 %.

Kolejną nowością, dotyczącą eksportu towarów jest dodanie do art. 41 ustawy ust.9a i 9b, które mają na celu umożliwienie zastosowania stawki 0%, w sytuacji gdy podatnik przed dokonaniem dostawy towarów otrzymał całość lub część zapłaty. W dotychczasowym stanie prawnym otrzymanie takich należności rodziło powstanie obowiązku podatkowego z upływem miesiąca, w którym je otrzymano.
Podatnik miał również prawo wykazać obowiązek podatkowy ze stawką VAT 0% w terminie późniejszym, jednak warunkiem był wywóz towaru w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania części należności.

Po zmianie przepisów, zastosowanie 0% stawki podatku będzie możliwe, jeśli wywóz towarów nastąpi w okresie 2 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzymał tą zapłatę. Warunek wywozu będzie spełniony, jeśli podatnik otrzyma dokument potwierdzający wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej w terminie określonym w art. 41 ust. 6 i 7 ustawy o VAT, czyli co do zasady przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym upłynął termin, w którym miał nastąpić wywóz towarów.

Tak więc termin wywozu towarów dla ogółu podatników uległ znacznemu skróceniu, a to zmiana niekorzystna . Co prawda pozostawiono możliwość wydłużenia tego terminu dla podmiotów, które uzasadnią to wydłużenie specyfiką realizacji swojej dostawy potwierdzoną warunkami, w których określono termin wywozu towarów, to jednak możliwość ta będzie dotyczyła tylko wybranego kręgu podmiotów.