"Ciężarowość" samochodu osobowego w podatku dochodowym

Przeczytaj także: Czy motocykl to samochód osobowy? Zależy kto odpowiada

Ustawodawca zwolnił też z podatku zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania przez niego prywatnego pojazdu dla potrzeb zakładu pracy w jazdach lokalnych, jeżeli zwrot takich kosztów wynika z przepisów innych ustaw (art. 21 ust. 2 pkt 23b ustawy). Chodzi tutaj m.in. o służby leśne czy ratownicze. Zwrot taki określa się jako iloczyn stawki za 1 km przebiegu pojazdu określonej w odrębnych przepisach i liczby przyjętych kilometrów (która w przypadku służby leśnej czy parków narodowych może sięgnąć limitu 1 500 km na miesiąc).

Podobnie jest w przypadku zwrotu kosztów przejazdu własnym samochodem pracownika wykorzystanego do odbycia podróży służbowej (art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy).

I jak się okazuje, tutaj pojęcie „samochód osobowy” oznacza zupełnie co innego aniżeli w pierwszej części artykułu.

Przekonało się o tym m.in. nadleśnictwo, które wypłacało wspomniany wyżej zwrot kosztów nadleśniczemu używającemu do wykonywania zadań służbowych swojego prywatnego auta, mającego homologację samochodu ciężarowego.

W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 04 lipca 2014 r. nr ITPB2/415-389/14/MN czytamy, że ustawodawca zwalnia od podatku dochodowego od osób fizycznych zwrot kosztów poniesionych przez pracowników z tytułu używania pojazdów stanowiących ich własność dla potrzeb zakładu pracy w jazdach lokalnych w sytuacji, gdy obowiązek ponoszenia tych kosztów lub możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw. Niemniej art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowiący podstawę zwolnienia otrzymanego zwrotu jak i art. 46a ustawy o lasach przyznający pracownikom służby leśnej prawo do zwrotu nie wskazują wprost, używanie jakiego rodzaju pojazdów mieści się w dyspozycji ww. przepisów.

Regulacje te odnoszą się jednakże do rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy
W rozporządzeniu tym zwrot kosztów został przewidziany jedynie dla określonych środków transportu. Wśród nich znalazły się m.in. samochody osobowe, zaś zabrakło tutaj miejscza dla samochodów ciężarowych . Dlatego też organ wydający interpretację uznał, że skoro nadleśniczy wykorzystuje w opisany sposób swój samochód ciężarowy, prawo do zwolnienia nie przysługuje, zaś otrzymany zwrot kosztów należy doliczyć do jego przychodów z pracy i opodatkować.

W interpretacji tej fiskus nawet nie wspomniał, że ustawa podatkowa zawiera definicję samochodu osobowego. Ważna dla niego była jedynie adnotacja w dowodzie rejestracyjnym, że samochód jest ciężarowy.

Podobne rozstrzygnięcie otrzymała podatniczka - osoba niepełnosprawna, która wykorzystuje swój samochód w celu dojazdu na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne - od Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 06.07.2016 r. nr IBPB-2-1/4511-252/16/MZ. Posiadany przez nią samochód jest nietypowy. Mimo bowiem gabarytów samochodu osobowego, w dowodzie rejestracyjnym znajduje się adnotacja, iż jest to samochód ciężarowy (Renault Clio). Ma on jeden rząd siedzeń. Nie posiada kratki, lecz tylna część jest zasłonięta klapą.

Dyrektor katowickiej izby w wydanym rozstrzygnięciu przytoczył wprawdzie definicję samochodu osobowego zawartą w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, niemniej w ogóle nie dokonał interpretacji tych przepisów pod kątem rozpatrywanej sprawy. Uznał on, bez głębszej analizy, że skoro w dowodzie rejestracyjnym widnieje adnotacja, że samochód jest ciężarowy - to jako taki należy go potraktować i z ulgi rehabilitacyjnej skorzystać nie można.

„(...) Samochód, który posiada wpis, że jest samochodem ciężarowym, mimo że ma gabaryty samochodu osobowego, nie spełnia wymogów do uznania go za samochód osobowy, którego używanie do przewozów na zabiegi rehabilitacyjne uprawniałoby do odliczenia wydatków z tym związanych za wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne.(...)” - czytamy w interpretacji.

Jak zatem nietrudno zauważyć, w zależności od tego kto pyta i w jakim celu, na tle podatku dochodowego samochód osobowy bywa niekiedy ciężarowym i na odwrót. Organy podatkowe ustawową definicję takich pojazdów interpretują wg własnego uznania- tak jak im wygodnie. Ważne jest jedynie to, aby wpływy z tytułu podatku dochodowego nie zostały uszczuplone.