eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPodatkiPorady podatkowe › Ordynacja podatkowa: szacowanie dochodu przez urząd skarbowy

Ordynacja podatkowa: szacowanie dochodu przez urząd skarbowy

2014-03-21 13:18

Ordynacja podatkowa: szacowanie dochodu przez urząd skarbowy

Fiskus może sam oszacować dochód podatnika © apops - Fotolia.com

Jeśli podatnik nie posiada danych niezbędnych do ustalenia rzeczywistej wielkości osiągniętego przez siebie dochodu, fiskus może sam zdecydować o wysokości jego podatku dochodowego. Szacowanie dochodu przez urzędników to jednak rzadka procedura.

Przeczytaj także: Szacowanie podstawy opodatkowania (dochodu) przez organy podatkowe

Z zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, urząd skarbowy jest uprawniony do samodzielnego oszacowania dochodu podatnika, jeśli:
  • brak jest ksiąg podatkowych lub innych danych niezbędnych do jej określenia,
  • dane wynikające z ksiąg podatkowych nie pozwalają na określenie podstawy opodatkowania,
  • podatnik naruszył warunki uprawniające do korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania.

Bez wizyty fiskusa
Szacunek dochodu powinien być jednak traktowany jako ostateczny środek ustalenia podstawy opodatkowania i stosowany w sytuacjach, gdy nie ma żadnej innej możliwości jej określenia.


Organ podatkowy ma obowiązek odstąpić od określenia podstawy opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli na jej określenie pozwalają dane wynikające z ksiąg podatkowych, uzupełnione dowodami uzyskanymi w toku postępowania.


Jeśli zatem podatnik, który na przykład nie prowadził w danym roku księgi podatkowej, błędnie zakładając, że przysługuje mu prawo do opłacania karty podatkowej, posiada dowody pozwalające choćby w części ustalić przychody i koszty ich uzyskania w rzeczywistej wysokości, fiskus oszacuje jedynie ten dochód, na który podatnik nie posiada dowodu jego osiągnięcia (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 maja 2010 r., II FSK 2008/09).

fot. apops - Fotolia.com

Fiskus może sam oszacować dochód podatnika

Jeśli podatnik nie posiada danych niezbędnych do ustalenia rzeczywistej wielkości osiągniętego przez siebie dochodu, fiskus może sam zdecydować o wysokości jego podatku dochodowego. Szacowanie dochodu przez urzędników to jednak rzadka procedura.


Szacowanie w ostateczności
W wyroku z 21 lipca 2011 r. (II FSK 2393/10) NSA przypomniał, że w orzecznictwie sądowym akcentowana jest konieczność stosowania szacunku dopiero wtedy, gdy nie ma danych źródłowych umożliwiających ustalenie faktycznej podstawy opodatkowania. Zatem dopiero w sytuacji, gdy podatnik nie będzie dysponował żadnymi danymi źródłowymi (np. fakturami, ewidencjami klientów, rachunkami uproszczonymi, umowami świadczenia usług), fiskus będzie uprawniony do ustalenia podstawy opodatkowania w drodze szacowania dochodu. Polega to na przybliżonym określeniu wartości podstawy opodatkowania.


Ordynacja podatkowa do dyspozycji urzędników pozostawia następujące metody szacowania dochodu podatnika:
  • porównawczą wewnętrzną – polega na porównaniu wysokości obrotów w tym samym przedsiębiorstwie za poprzednie okresy, w których znana jest wysokość obrotu,
  • porównawczą zewnętrzną – tu porównuje się wysokości obrotów w innych przedsiębiorstwach prowadzących działalność o podobnym zakresie i w podobnych warunkach,
  • remanentową – polega na porównaniu wartości majątku przedsiębiorstwa na początku i na końcu okresu, z uwzględnieniem wskaźnika szybkości obrotu,
  • produkcyjną – ustala się w niej zdolności produkcyjnej przedsiębiorstwa,
  • kosztową – w tym wypadku ustalana jest wysokość obrotu na podstawie wysokości kosztów poniesionych przez przedsiębiorstwo, z uwzględnieniem wskaźnika udziałów tych kosztów w obrocie,
  • udziału dochodu w obrocie – polega na ustaleniu wysokości dochodów ze sprzedaży określonych towarów i wykonywania określonych usług, z uwzględnieniem wysokości udziału tej sprzedaży (wykonanych usług) w całym obrocie.



Warto pamiętać, że wybór metody jest dowolny, ale urząd skarbowy będzie go musiał uzasadnić. Fiskus może szacować podstawę opodatkowania w inny sposób, niż opisane powyżej, ale tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy nie jest możliwe zastosowanie wskazanych metod.


Katarzyna Miazek, Adam Bujalski

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: