VAT a przekazanie towaru na cele osobiste

Przeczytaj także: Aport a odliczenie VAT

Zdarza się, że podatnik na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej dokonuje zakupu różnego rodzaju towarów i środków trwałych. Po pewnym okresie ich użytkowania stwierdza, że w działalności gospodarczej nie będą mu już one potrzebne. Mogą się jednak mu przydać w celach niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Ustawodawca przewidział taką sytuację w ustawie o podatku od towarów i usług. Została ona zapisana w art. 7 ust. 2, którego brzmienie jest następujące:
„Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny

Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT mówi natomiast, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju

Zatem jeżeli podatnik zamierza przekazać na swoje cele osobiste towary, które zostały uprzednio zakupione na potrzeby działalności gospodarczej oraz odliczył podatek VAT wynikający z dokumentów zakupowych – musi takową czynność potraktować jaka odpłatną dostawę towarów na terytorium kraju (czyli Polski) opodatkować tym podatkiem. Jeżeli natomiast prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich zakupie mu nie przysługiwało – przekazania takiego nie opodatkowuje podatkiem VAT.

Kolejną ważną kwestią przy przekazaniu towaru na cele osobiste przedsiębiorcy jest podstawa opodatkowania takiego towaru. Niestety przepisy w tym zakresie są bardzo niekorzystne dla podatnika. Zawarte one zostały w art. 29 ust. 10 ustawy o VAT. Zgodnie z nim podstawą opodatkowania w takim przypadku jest cena nabycia towarów, a gdy cena nabycia nie istnieje, koszt wytworzenia określony w momencie dostawy tych towarów.

Powyższe oznacza, iż przedsiębiorca należny podatek VAT, który będzie trzeba odprowadzić do fiskusa z tytułu przekazania towarów na potrzeby osobiste będzie liczył od takiej samej podstawy opodatkowania, jaka miała miejsce przy ich nabyciu. Warto się w tym momencie zastanowić, czy nie lepiej sprzedać dany towar za cenę rynkową. Nabyte towary tracą bowiem na wartości w miarę upływu czasu.

Przykładem może być chociażby zakup komputera przez przedsiębiorcę do prowadzenia działalności gospodarczej, którego wartość netto zakupu wynosiła np. 4 000 zł. Podatnik odliczył VAT zapłacony przy zakupie w wysokości 880 zł. Po dwóch latach komputer ten podatnik postanowił przekazać na cele osobiste, a do prowadzenia działalności gospodarczej zakupił nowy. Wartość rynkowa tego komputera wynosi w momencie przekazania na cele osobiste ok. 1 000 zł. Niestety podatnik musi od takiego przekazania naliczyć podatek od podstawy opodatkowania, którą jest cena nabycia, a więc 4 000 zł.