Amortyzacja jednorazowa: homologacja auta

Przeczytaj także: Samochód ciężarowy: homologacja a podatki

Przepisy w zakresie amortyzacji jednorazowej zostały określone w art. 22k ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof), którego ust. 7 mówi, że podatnicy, w roku podatkowym, w którym rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej oraz mali podatnicy, mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji, z wyłączeniem samochodów osobowych, w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50.000 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych. Przypomnijmy, że na rok 2011 limit ten w przeliczeniu wynosi 197 000 zł.

Z możliwości amortyzacji jednorazowej zostały zatem wyłączone samochody osobowe w myśl przepisów updof. Definicję tych pojazdów ustawodawca zawarł w słowniczku tejże ustawy. Art. 5a pkt 19 updof mówi, że ilekroć w ustawie jest mowa o samochodzie osobowy, oznacza to pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjne przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą. Niekiedy jednak takie auta mogą być traktowane jak samochody ciężarowe. Będzie tak w przypadku, gdy spełnią dodatkowe wymogi określone w dalszej części tego przepisu. Jeden z nich mówi, że do samochodów osobowych nie zalicza się pojazdu samochodowego mającego jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanego na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van (art. 5a pkt 19 lit. a) updof).

Taki właśnie pojazd nabył nasz przedsiębiorca. Czy może zatem jednorazowo go zamortyzować? Tak, ale pod pewnymi warunkami. Jak bowiem mówi art. 5c ust. 1 updof w przypadku pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony spełnienie wymagań określonych w art. 5a pkt 19 lit. a-d, pozwalających na niezaliczenie danego pojazdu samochodowego do samochodów osobowych, stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu, zawierającego właściwą adnotację o spełnieniu tych wymagań.

Kopię takiego zaświadczenia podatnik jest obowiązany dostarczyć, w terminie 14 od dnia jego otrzymania, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Warto tutaj wskazać na pewną niespójność pomiędzy przepisami VAT-owskimi, a podatku dochodowego. Otóż zgodnie z przepisami w zakresie podatku VAT od 2011 r. podatnicy nie mają już obowiązku dostarczania kopii takiego zaświadczenia do urzędu skarbowego. Ustawodawca jednak pozostawił go na potrzeby podatku dochodowego. Przypomnijmy, że zaświadczenie takie uzyskane na potrzeby podatku VAT, jest wystarczające na potrzeby podatku dochodowego (jako że wymagania uznania auta za inne niż osobowe na gruncie tych przepisów są takie same). Rodzi się tutaj zatem wątpliwość, czy kopię tego zaświadczenia dostarczyć fiskusowi? Zdaniem autora bezpieczniej jest to zaświadczenie przekazać, zwłaszcza w sytuacji, gdy podatnik zamierza skorzystać z amortyzacji jednorazowej bądź innych przywilejów przewidzianych dla samochodów innych niż osobowe w podatku dochodowym.

Dopiero spełnienie wyżej podanych kryteriów uprawnia do uznania danego samochodu za pojazd inny niż osobowy. Niewystarczające jest tutaj posiadanie jedynie wyciągu ze świadectwa homologacji, w którym to ten samochód został określony jako ciężarowy.

Tym samym, aby dokonać jednorazowej amortyzacji nabytego samochodu, nasz przedsiębiorca musi posiadać stosowne zaświadczenie z okręgowej stacji kontroli pojazdów, które to będzie stwierdzać, że spełnia on wymogi do uznania go za samochód inny niż osobowy. Musi on także postarać się o stosowny wpis w dowodzie rejestracyjnym. W przeciwnym razie nabyty samochód, na potrzeby podatku dochodowego, będzie traktowany jako samochód osobowy, a w konsekwencji przedsiębiorcy nie będzie przysługiwać prawo do jednorazowej amortyzacji.